Phấp phỏng trông Trời
Năm nào cũng vậy, cứ phải qua ngày 30 Tết, những người trồng hoa mới có thể tạm gác nỗi lo của cả một năm dài vất vả.
Nghề trồng đào Tết ở Nhật Tân đã có cả trăm năm nay. Cái danh tiếng của làng khiến ít ai nghĩ đến những vất vả, gian truân của cái nghề cũng là cái nghiệp mà phần quyết định nhiều lại nằm trong tay của... ông giời. Nhà chị Lê Thị Ngoan ở phường Nhật Tân đã mấy chục năm gắn bó với cây đào. Quanh năm bươn bả, bỏ bao công sức chăm bón, hết đào cây, uốn tán, lại tưới tắm rồi tuốt lá để cây đào đem lại sức sống tươi tắn cho mỗi gia đình những ngày xuân về ấy vậy mà chỉ cần năm nào ông giời 'dở chứng' dăm ba ngày cuối năm là bao công sức sẽ đổ hết xuống sông, xuống biển. Chị Ngoan chia sẻ: 'Cái nghề trồng đào không khác gì đánh bạc với giời. Ông giời cho ăn thì được ăn, không thì cũng đành chịu chứ chẳng biết phải làm sao. Vất vả lắm!'
Người dân Nhật Tân bao đời gắn bó với cây đào, vẫn bảo : Tính cây đào đỏng đảnh. Thời tiết chỉ thay đổi đôi chút là bao cố gắng suốt năm sẽ trở thành công cốc. Không ít mùa hoa, người Nhật Tân điêu đứng với đào. Gần Tết, trời rét quá thì non hoa, trời ấm quá hoa lại nở bung hết.
Nhà chị Ngoan năm nay có gần 700 gốc đào, từ đầu vụ đến giờ lúc nào cả nhà cũng cứ phấp phỏng lo ấm, lo rét. Mấy hôm đài báo gió mùa đông bắc, suốt ngày cả nhà chị Ngoan thường trực ngoài ruộng để kiểm tra, chăm sóc như nuôi con mọn. Chị bảo: 'Quanh năm vất vả cũng chỉ quyết định trong mấy ngày Tết. Như năm ngoái, có ai ngờ 28, 29 Tết mà trời vẫn nắng chang chang. Đào nở bung bét hết, không bán được rồi thành ra củi cả'. Năm nay trời thuận nhưng mấy hôm nay rét đậm kéo dài, chẳng biết sẽ thế nào. Dân làng Nhật Tân vẫn cứ phấp phỏng chờ cho Tết về.
Nghề trồng quất cũng nhiều nỗi gian nan. Mưa nhiều cũng hỏng mà mưa ít thì ít lộc, ít hoa. Ông Trung, chủ vườn quất Trung Phượng ở Quảng Bá (Tây Hồ) có hơn 200 gốc quất, cho biết: 'Trồng quất cũng phải vất vả quanh năm mới mong có được một mùa quất đẹp. Thành công của mùa quất cũng phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Như năm nay, làm quất khó hơn, trời ít mưa nên quất cũng không thể đẹp bằng năm ngoái'.
Vẫn biết xưa nay nông dân là vất vả nhưng có lẽ bấp bênh hơn cả vẫn là cái nghề của những người nông dân chuyên cái nghề trồng hoa Tết. Mỗi năm Tết về lại đem bao mồ hôi, nước mắt của cả một năm để đánh canh bạc với ông trời.
Nỗi lo thị trường
Quất Quảng Bá đã trở thành một địa chỉ nổi tiếng và đáng tin cậy với những người chơi cây đất Hà thành. Vậy mà mấy năm gần đây cũng bị cạnh tranh bởi quất từ các nơi khác chuyển về. Theo ông Trung cho biết thì mặc dù giá cả vật tư nông nghiệp năm nay tăng nhiều, cùng với đó là trượt giá nhưng giá quất Tết năm nay cũng sẽ ổn định, tăng không đáng kể so với năm ngoái. Đào Nhật Tân cũng bị cạnh tranh không kém. Xưa, chỉ có mình Nhật Tân làm đào, dễ bán, bây giờ, đào từ các nơi khác cũng nhiều khiến cho thị trường trở nên bão hòa.
Tây Tựu là làng hoa nổi tiếng từ gần hai chục năm nay với các loại cúc, đồng tiền, hồng, ly... cũng không tránh khỏi nỗi lo chung. Nghề trồng hoa cũng lắm vất vả và thị trường cũng bấp bênh mỗi dịp cuối năm với điệp khúc được mùa mất giá. Nhà ông Nguyễn Văn Đức có hơn một sào hoa cúc. Cả năm trông mong vào Tết. Mấy tháng nay, cả nhà ông dồn sức tập trung chăm sóc để kịp Tết về, đầu tư cả điện thắp sáng để hoa lên đẹp hơn, bông to hơn mà vẫn chưa biết thế nào. Ông Đức tâm sự: 'Nếu trời ấm thì lứa hoa này kịp bán Tết chứ cứ rét thế này thì cũng lo lắm. Chưa kể giá cả, có năm bán rẻ như cho'.
Mỗi năm Tết về, những người trồng hoa lại trông mưa, trông nắng cho canh bạc cuối năm đánh với ông giời, cược bao nhọc nhằn, vất vả suốt một năm ròng với bao hy vọng. Không biết đến bao giờ, nỗi lòng của những người nông dân sớm hôm vất vả mới được dịu bớt để niềm vui Tết về được trọn vẹn cùng mỗi mùa hoa.