Báo cáo về tình hình soạn thảo và nội dung chính của Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Thứ trưởng Tư pháp Trần Tiến Dũng cho biết, mặc dù thời gian gấp, nhưng nhờ công tác phối hợp hiệu quả giữa các bên liên quan, nhất là giữa Bộ Tư pháp và các cơ quan thành phố Hà Nội, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) và Tờ trình đã được hoàn thành bảo đảm công phu, dày dặn.
Ngày 9/6/2023, Bộ Tư pháp đã đăng tải hồ sơ dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ và Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Ngày 13/7/2023, Bộ Tư pháp có Công văn gửi lấy ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ và một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong Vùng Thủ đô.
Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) gồm 6 chương, 59 điều; tăng 2 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô năm 2012 hiện hành.
Các điều khoản của dự thảo Luật được xây dựng để bảo đảm thể chế hóa đầy đủ, chính xác nhất đường lối, chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 15- NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và các nghị quyết khác của Đảng có liên quan.
Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long khẳng định, Bộ Tư pháp và các đơn vị liên quan sẽ phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm, làm việc hiệu quả nhất với mục tiêu hoàn thiện dự thảo và Tờ trình để báo cáo Chính phủ ký trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước ngày 1/9/2023.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, đồng chí Đinh Tiến Dũng ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao tinh thần trách nhiệm và hiệu quả công việc của Ban Soạn thảo và Tổ Biên tập Luật Thủ đô (sửa đổi) trong một thời gian rất ngắn đã hoàn thành bản thảo với nội dung đã thể hiện được một số cơ chế có tính khả thi.
Lưu ý một số nhiệm vụ, vấn đề cần tiếp tục quan tâm thực hiện trong thời gian tới, đồng chí nhấn mạnh, Luật Thủ đô là chỉ có một, có ý nghĩa đặc biệt, nên các cơ quan, đơn vị và cá nhân được giao nhiệm vụ tham gia xây dựng cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, quyết tâm đóng góp để hoàn thiện hơn nữa Dự thảo Luật bảo đảm chất lượng, nhất là phải rút kinh nghiệm từ hạn chế của Luật Thủ đô 2012, thể hiện bằng được yêu cầu mà Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đề ra là có cơ chế đặc thù, vượt trội cho Thủ đô phát triển.
Đồng chí Đinh Tiến Dũng cho rằng, mấu chốt là phân cấp, giao quyền mạnh hơn cho Thủ đô, nhưng phải có cơ chế tương ứng để Thủ đô thực hiện; phải nhận thức rõ rằng, phát triển Thủ đô không phải trách nhiệm của riêng Thủ đô mà còn là trách nhiệm của cả nước; không chỉ huy động nguồn lực trong nước mà còn phải huy động cả nguồn lực ngoài nước.
Luật Thủ đô (sửa đổi) phải giúp Hà Nội giải quyết được những hạn chế, bất cập hiện nay trước hết là cơ chế, chính sách tài chính để đầu tư phát triển hạ tầng, xử lý ô nhiễm môi trường, di dời các cơ sở y tế, giáo dục ra khỏi nội đô, cải tạo chung cư cũ... Vừa rồi, để đẩy nhanh tiến độ cải tạo Quốc lộ 6 nhằm đáp ứng nhu cầu bức thiết từ cuộc sống, thành phố đã bố trí kinh phí để thực hiện.
Đối với các dự án cầu bắc qua sông Hồng theo quy hoạch, trước hết các cầu theo tuyến đường Vành đai 4 hay đầu tư 10 tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch mà không có cơ chế tài chính cho Hà Nội chủ động thực hiện thì rất khó đẩy nhanh được tiến độ.
Bí thư Thành ủy Hà Nội cũng lưu ý một số nội dung mang tính kỹ thuật và vấn đề cần thiết để thống nhất nhận thức như: việc sử dụng từ “Thủ đô” bảo đảm thống nhất, xuyên suốt vì đây là Luật Thủ đô; nêu khái niệm “thành phố trực thuộc Thủ đô” ở mức vừa phải, vì việc thực hiện phải căn cứ vào quy hoạch và các điều kiện cụ thể thực tế...
Đồng chí Đinh Tiến Dũng đề nghị cần nêu bật được phần nội dung về Vùng Thủ đô, nhất là vai trò, vị trí của Vùng Thủ đô và Thủ đô làm căn cứ để định hình các cơ chế đặc thù vượt trội cho Thủ đô và Vùng Thủ đô phát triển.