Tranh luận bỏ hay giữ tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng

Chính phủ đề xuất bỏ tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng

Trong tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi), Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long cho rằng, tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông (Điều 292) là một trong 10 tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông. Đối tượng bị xâm hại là an toàn công cộng, trật tự công cộng. Nội dung quy định về cấu thành tội phạm này không phản ánh rõ mối nguy hại cho an toàn công cộng, trật tự công cộng. Thực chất đây là cấu thành tội “kinh doanh trái phép" trên môi trường mạng và xét về bản chất thì đây là một tội phạm về kinh tế.

Nhưng trong Điều 292, chỉ đề cập một số nghề, trong khi đó trong danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện là 267 ngành nghề. Chính vì vậy sẽ tạo sự bất bình đẳng khi chỉ những lĩnh vực kinh doanh được nêu tại Điều 292 thì bị xử lý hình sự, còn không được nêu thì không bị xử lý.

Bộ trưởng cho rằng, cần thiết bãi bỏ Điều 292 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi). Bên cạnh đó là tăng cường các biện pháp quản lý Nhà nước và nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính đối với các vi phạm trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng dự án Luật cũng có ý kiến cho rằng, việc BLHS năm 2015 quy định ở Điều 292 là cần thiết nhằm góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh trên môi trường mạng; góp phần tăng cường sự quản lý của Nhà nước trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, cần xem xét thu hẹp phạm vi của tội phạm này cho phù hợp hơn, ít nhất là phải bao quát được hành vi kinh doanh sàn vàng trái phép hoặc kinh doanh đa cấp trái phép trên mạng, thu lợi bất chính lớn.

Bỏ hay giữ Điều 292 cũng cần tăng cường quản lý kinh doanh qua mạng

Trong phiên thảo luận ngày 21-10, việc Chính phủ đề xuất bỏ Điều 292 BLHS là một trong vấn đề được quan tâm tại cuộc thảo luận tổ của Đoàn Hà Nội.

Đại biểu Đào Thanh Hải, Phó Giám đốc Công an Hà Nội, đồng quan điểm với Chính phủ trong việc trình Quốc hội xin bãi bỏ Điều 292, BLHS năm 2015 quy định tội danh về cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông. Theo đại biểu Đào Thanh Hải, nếu theo điều luật này thì sẽ xử lý hình sự rất nhiều trong khi đó mục đích của nhiều người không phải là chiếm đoạt tài sản.

Đồng quan điểm, đại biểu Lê Quân cũng cho rằng, cần thiết phải bỏ Điều 292, BLHS năm 2015. Theo ông Quân, những quy định trong điều 292, BLHS sẽ ảnh hưởng đến khởi nghiệp. Tuy nhiên, ông Quân cho rằng, ở góc độ nào đó thì chúng ta cần phải có quy định phù hợp hơn để quản lý.

Với lý do cần tạo điều kiện doanh nghiệp khởi nghiệp, đại biểu Bùi Huyền Mai cũng khẳng định quan điểm đồng tình với Chính phủ về việc bỏ Điều 292.

Tuy nhiên, một số đại biểu có quan điểm ngược lại. Trong ba phương án bỏ Điều 292, giữ lại hay sửa đổi Điều 292 cho phù hợp, một số đại biểu cho rằng nên sửa đổi Điều 292.

Đại biểu Đào Tú Hoa nói: “Những vấn đề tích cực khi bỏ điều luật này chưa thấy rõ nhưng hệ lụy nếu bỏ trên thực tế thì sẽ vô cùng phức tạp. Việc giữ Điều 292 trong BLHS là cần thiết, nhưng cần điều chỉnh cho phù hợp hơn để điều chỉnh việc mở các sàn vàng trái phép và kinh doanh đa cấp trên mạng. Việc giữ nguyên, điều chỉnh bổ sung hay bỏ docác cơ quan chức năng xem xét nhưng cần tăng cường sự quản lý nhà nước trong lĩnh vực này”.

Ngoài ra, tại buổi thảo luận ở tổ ngày 21-10 về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, nhiều đại biểu cho rằng, hiện nay chưa có ý kiến nào yêu cầu phải ban hành nhanh Bộ luật Hình sự năm 2015 cho nên Quốc hội cần nghiên cứu kỹ, rút kinh nghiệm trước khi ban hành để tránh sai sót ảnh hưởng đến uy tín của Quốc hội, của Nhà nước. Đại biểu Bùi Thanh Tùng (Hải Phòng) cho rằng nên sửa BLHS một cách toàn diện vì tác động của nó rất rộng và liên quan đến sinh mạng của người dân. Đại biểu Nguyễn Mai (Hà Nội) cũng đề nghị sửa toàn diện thì mới thông qua vì đây là luật cơ bản. Ngoài 141 điều được đề xuất sửa đổi, còn hơn 50 điều luật các cơ quan Chính phủ chưa thống nhất với nhau.

Việc liên quan đến trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi cũng có nhiều ý kiến khác nhau.