Bộ đã quán triệt tới các đơn vị, coi đây là bài học kinh nghiệm và yêu cầu các chủ đầu tư tổng rà soát lại hồ sơ thiết kế đối với các dự án đang thi công, đặc biệt là các dự án triển khai tại những khu vực có yếu tố địa chất, thủy văn phức tạp,… để kịp thời điều chỉnh (nếu cần) bảo đảm chất lượng bền vững của công trình. Bộ sẽ xử lý nghiêm các chủ thể liên quan nếu để xảy ra các khiếm khuyết, ảnh hưởng đến chất lượng theo đúng hợp đồng đã ký.
Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu báo cáo nguyên nhân ngập cao tốc Phan Thiết-Dầu Giây
Trước đó, khoảng 4 giờ 30 phút ngày 29/7, mưa lớn kéo dài đã gây ngập nước cục bộ khoảng 100 m (đoạn tuyến Km25+369 - Km25+469) thuộc dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn Phan Thiết-Dầu Giây, điểm sâu nhất ngập khoảng 70 cm, ảnh hưởng đến phương tiện lưu thông theo cả hai chiều. Bộ đã lập tức yêu cầu chủ đầu tư có mặt tại hiện trường, phối hợp với các đơn vị điều tiết phương tiện lưu thông ra quốc lộ 1, bố trí xe chuyên dụng ứng cứu các phương tiện bị ảnh hưởng, hướng dẫn, điều hành bảo đảm giao thông. Đến 6 giờ 30 phút cùng ngày, nước rút và phương tiện lưu thông bình thường.
 |
Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo chủ đầu tư phối hợp với các đơn vị điều tiết phương tiện, bố trí xe chuyên dụng ứng cứu phương tiện bị ảnh hưởng. |
Để xác định nguyên nhân, trách nhiệm và đề xuất các giải pháp một cách khách quan, khoa học, cẩn trọng, Bộ Giao thông vận tải đã giao cơ quan chuyên môn rà soát hồ sơ khảo sát, thiết kế; cử đoàn công tác gồm các cơ quan chuyên môn, đơn vị tư vấn, nhà thầu, chuyên gia thủy văn có kinh nghiệm kiểm tra thực tế hiện trường, đánh giá chi tiết điều kiện địa hình, thủy văn thượng lưu và hạ lưu khu vực ngập, rà soát hồ sơ khảo sát, thiết kế.
Theo đánh giá của các chuyên gia, cơ quan chức năng, quá trình thi công, các đơn vị thực hiện theo đúng hồ sơ thiết kế được duyệt, bảo đảm yêu cầu về chất lượng.
Đơn vị tư vấn thiết kế đã thực hiện điều tra khảo sát mực nước lũ lịch sử cao nhất vào năm 1992, tại vị trí cống là 43,14m để tính toán khẩu độ cống. Vị trí cống Km25+419 được thiết kế với khẩu độ 2,5x2,5 m, đáp ứng yêu cầu thoát nước của lưu vực tự nhiên phía thượng lưu. Thời điểm xảy ra ngập, dù lượng mưa chưa đạt tới tần suất tính toán, nhưng cao độ đã lên đến 45,23 m, cao hơn đỉnh lũ lịch sử, là yếu tố bất thường cần phải nghiên cứu, làm rõ.
Phân tích nguyên nhân ngập, các chuyên gia cho rằng, đoạn tuyến nằm sát sông Phan, phía thượng lưu có đập sông Phan cách vị trí ngập khoảng 8,6 km. Hạ lưu các đập nói chung sau khi đưa vào vận hành, lòng sông, suối đều có biến đổi, bồi lắng, hệ thực vật xâm lấn làm tăng độ nhám và thu hẹp dòng chảy, dẫn đến chế độ thủy văn rất phức tạp, gây dềnh ứ nước cục bộ làm mực nước tại khu vực cống dâng cao, gây ngập.
Do đây là tuyến đường làm mới, tại thời điểm khảo sát, khu vực tuyến đi qua dân cư thưa thớt, việc điều tra số liệu thủy văn khó khăn, tư vấn chưa lường hết được việc thu hẹp dòng chảy phía hạ lưu cống dẫn đến dềnh ứ nên hồ sơ tính toán thủy văn xác định cao độ thiết kế theo tần suất 1% tại vị trí cống chưa xét đến mực nước dềnh.
 |
Bộ Giao thông vận tải đã chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương phối hợp với địa phương tổ chức thanh thải các chướng ngại vật lòng sông từ vị trí cống về phía hạ lưu cầu Sông Phan để tăng khả năng thoát nước và hạ thấp cao độ mực nước trên sông Phan (đoạn từ hạ lưu cống đến hạ lưu cầu Sông Phan), giảm ảnh hưởng nước dềnh lên khu vực công trình, hoàn thành trong tháng 8/2023.
Kẹt xe kéo dài trên cao tốc Phan Thiết-Dầu Giây do mưa lớn gây ngập
Thứ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết: Về lâu dài, do đoạn tuyến nằm sát sông Phan, phía thượng lưu có đập Sông Phan (cách vị trí ngập 8,6 km), hạ lưu các đập nói chung sau khi đưa vào vận hành, lòng sông, suối đều có biến đổi, bồi lắng, hệ thực vật xâm lấn làm tăng độ nhám và thu hẹp dòng chảy, dẫn đến chế độ thủy văn rất phức tạp, gây ngập úng.
Vì vậy, ngoài việc thanh thải dòng chảy và xử lý gia cố, Bộ yêu cầu chủ đầu tư lựa chọn đơn vị tư vấn chuyên ngành độc lập đủ năng lực để tiến hành khảo sát, tính toán, xây dựng mô hình toán cho toàn bộ khu vực, từ đó xác định mực nước tương ứng với tần suất thiết kế của dự án, hoàn thành trong tháng 8/2023.
Căn cứ cao độ mực nước tính toán sau khi thanh thải lòng sông, suối, các đơn vị đề xuất giải pháp xử lý, báo cáo Bộ trong tháng 9/2023, làm rõ trách nhiệm của các đơn vị để xử lý theo đúng quy định hợp đồng, bao gồm các chi phí khắc phục do lỗi của các bên liên quan.
