Dinh dưỡng hợp lý góp phần chiến thắng dịch bệnh

Hưởng ứng Ngày Lương thực thế giới (16/10) tuần lễ "Dinh dưỡng và Phát triển" (từ 16 đến 23/10) năm nay trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đưa ra chủ đề là "Dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý để nâng cao sức khỏe, góp phần chiến thắng dịch Covid-19".

Giới thiệu mô hình Robot đưa cơm phục vụ bệnh nhân điều trị Covid-19 tại TP Hồ Chí Minh. Ảnh: ÐỨC DUY
Giới thiệu mô hình Robot đưa cơm phục vụ bệnh nhân điều trị Covid-19 tại TP Hồ Chí Minh. Ảnh: ÐỨC DUY

Theo đó, Bộ Y tế khuyến cáo người dân bảo đảm số lượng, cân đối, hợp lý về chất lượng của khẩu phần ăn hằng ngày; chú ý ăn đủ lượng thịt, cá, trứng, rau xanh, quả chín... để cung cấp chất đạm, vitamin và chất khoáng, giúp cho hệ miễn dịch của cơ thể luôn khỏe mạnh, tăng sức đề kháng. Mặt khác, không ăn mặn, hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt, đồ uống có đường; bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm… Duy trì hoạt động thể lực thường xuyên, phù hợp với lứa tuổi; uống đủ nước; thực hiện các biện pháp phòng Covid-19 theo hướng dẫn của cán bộ y tế... Toàn dân thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý, nâng cao sức khỏe, quyết tâm chiến thắng dịch Covid-19. Với những người mắc Covid-19 cần được quan tâm chăm sóc về dinh dưỡng, chú ý cách chế biến thực phẩm để dễ ăn, dễ tiêu, ngon miệng và không bỏ bữa giúp phòng, chống suy kiệt, thiếu dinh dưỡng, nhất là ở những đối tượng dễ bị tổn thương như người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, bà mẹ đang nuôi con bú.

Theo tài liệu Hướng dẫn dinh dưỡng dự phòng Covid-19 của Hội Tiết chế dinh dưỡng Việt Nam, các chất dinh dưỡng trong thức ăn bao gồm protein (chất đạm); lipid (chất béo); glucid (chất đường bột); vitamin, chất khoáng; nước và chất xơ. Các chất dinh dưỡng được cung cấp cho con người thông qua thực phẩm chúng ta ăn và uống. Khi ăn vào, thức ăn được tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa để sinh năng lượng cho cơ thể hoạt động và tái tạo cũng như tạo ra các yếu tố miễn dịch. Mỗi một loại thực phẩm chứa các chất dinh dưỡng khác nhau, có vai trò khác nhau đối với cơ thể và tùy từng đối tượng sẽ có những lựa chọn thực phẩm cũng như chế độ ăn khác nhau.

Covid-19 là bệnh do vi-rút gây ra, lây lan rất nhanh trong cộng đồng. Những người khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt sẽ ít bị lây nhiễm hơn và nếu có nhiễm vi-rút thì biểu hiện bệnh cũng nhẹ hơn, nhanh hồi phục hơn những người có sức khỏe yếu, sức đề kháng kém. Việc lựa chọn thực phẩm có các chất dinh dưỡng phù hợp, tỷ lệ cân đối giúp cho cơ thể khỏe mạnh, tạo nhiều yếu tố miễn dịch để nâng cao sức chống đỡ của cơ thể con người với vi-rút gây bệnh có vai trò quan trọng trong dự phòng và điều trị Covid-19. Do vậy, dinh dưỡng trong phòng, chống Covid-19 chính là dinh dưỡng hợp lý theo nguyên tắc dinh dưỡng cho từng đối tượng (theo lứa tuổi, theo bệnh mạn tính hiện đang mắc). Chế độ dinh dưỡng hợp lý là quan trọng nhất, ăn đa dạng thực phẩm giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường miễn dịch chứ không có một loại thực phẩm riêng biệt nào có tác dụng phòng ngừa Covid-19.

Dinh dưỡng hợp lý là ăn đủ số lượng thực phẩm theo tháp dinh dưỡng, nhấn mạnh việc đa dạng thực phẩm trong bữa ăn; ăn đủ ba bữa chính, không bỏ bữa, có thể thêm một đến ba bữa phụ. Với người mắc bệnh: cần thực hiện đúng chế độ dinh dưỡng phù hợp bệnh lý theo sự tư vấn của cán bộ dinh dưỡng hoặc bác sĩ. Uống đủ nước và thực hiện uống nước đúng cách (cơ thể hằng ngày cần khoảng 2 đến 2,5 lít nước từ thực phẩm và đồ uống để bù lại lượng nước mất qua các con đường khác nhau); cần uống nước sạch (đun sôi hoặc đã tiệt trùng), uống từ từ, từng ngụm nhỏ và chia đều trong ngày, ngay cả khi không khát, không uống nước nhiều trước khi đi ngủ, không uống nước ngọt thay nước lọc; hạn chế uống rượu, bia…

Thực hiện đa dạng thực phẩm để hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Tăng cường các thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng quan trọng giúp cải thiện và nâng cao hệ miễn dịch: protein (chất đạm), Omega 3 (acid béo không no thiết yếu); vitamin A, vitamin C, vitamin E, vitamin D, selen, sắt và kẽm. Trong đó, protein là thành phần nền tảng cơ bản, cấu tạo nên các tế bào và các mô của cơ thể (trong đó có các tế bào miễn dịch và các kháng thể), tham gia các phản ứng miễn dịch của cơ thể. Các bữa ăn trong ngày (sáng, trưa, tối) đều cần có chất đạm. Cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật (như các loại cá, thịt gà, thịt bò, trứng, sữa...) và đạm thực vật (từ các loại đậu, đỗ…).

Theo BS Nguyễn Văn Tiến (Viện Dinh dưỡng quốc gia), dinh dưỡng cho người sau điều trị Covid-19 rất quan trọng. Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ nhanh chóng giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng, cải thiện các chức năng cho cơ thể, trong đó có chức năng hô hấp bằng chế độ ăn giàu dinh dưỡng như: Nhiều năng lượng, protein và các vi chất dinh dưỡng trong khẩu phần. Người sau điều trị Covid-19 thường mệt mỏi, chán ăn, vì vậy cần ăn nhiều lần trong ngày (khoảng 5 bữa/ngày), tránh ăn quá no có thể gây khó thở. Các món ăn chế biến ở dạng mềm, thái nhỏ, hầm kỹ để dễ tiêu hóa và hấp thu. Nên ăn các món luộc, hấp, nấu thay thế các món ăn chiên, rán, nướng vì nó khó tiêu; thay đổi món ăn thường xuyên, tránh đơn điệu để bữa ăn sẽ ngon hơn. Ðồng thời, tăng cường bổ sung sữa và các sản phẩm của sữa (2 cốc/ngày), vì sữa có đủ các thành phần dinh dưỡng ở tỷ lệ cân đối, dễ tiêu hóa và hấp thu phù hợp với người mới khỏi bệnh, nhất là với sữa năng lượng cao, làm cơ thể người bệnh mau chóng phục hồi ■

Thanh Nguyễn