Theo Nghị định 40/2025/NĐ-CP, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước được thành lập trên cơ sở chức năng nhiệm vụ, bộ máy của Tổng cục Quản lý thị trường và Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương).
Ngăn chặn hiệu quả vi phạm
Nghị định 40/2025/NĐ-CP cũng yêu cầu Bộ Công thương chuyển giao nguyên trạng Cục Quản lý thị trường cấp tỉnh thuộc Tổng cục Quản lý thị trường về Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để thành lập Chi cục Quản lý thị trường thuộc Sở Công thương trước ngày 1/6/2025.
Ngày 28/2/2025, Bộ trưởng Công thương đã ban hành Quyết định số 516QĐ-BCT quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, thực hiện chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường trên địa bàn cả nước. Đối với cấp địa phương, theo cơ cấu tổ chức mới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước không quản lý về mặt con người, tuy nhiên sẽ phụ trách kiểm tra về mặt thực thi pháp luật, triển khai các biện pháp nghiệp vụ trong phòng, chống gian lận thương mại, xây dựng kế hoạch kiểm tra chuyên đề... Việc kiểm tra vẫn duy trì ở cả 2 cấp: Địa phương và cấp kiểm tra thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước.
Đối với các vụ việc ở địa phương, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước sẽ quản lý về hồ sơ kiểm tra, bao gồm: biên bản kiểm tra, quyết định kiểm tra, đối tượng kiểm tra và người thực hiện cuộc kiểm tra,…
Sau hơn 6 năm hoạt động theo mô hình ngành dọc, có thể khẳng định công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính của lực lượng Quản lý thị trường có nhiều chuyển biến tích cực, rõ rệt, hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm được thực hiện tập trung, xuyên suốt, thống nhất trên cả nước; tình trạng manh mún, cắt khúc, thiếu đồng bộ trong công tác đấu tranh phòng, chống và xử lý vi phạm được khắc phục. Nhiều vụ việc phức tạp, có quy mô lớn, có tính chất liên tỉnh đã được chỉ đạo, phát hiện, ngăn chặn kịp thời, góp phần tích cực bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
 |
Tổng cục Quản lý thị trường phối hợp cùng Đại học Kinh tế quốc dân ký Thỏa thuận hợp tác đào tạo cử nhân ngành quản lý thị trường. |
Báo cáo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, từ tháng 10/2018 đến nay, toàn lực lượng Quản lý thị trường đã tiến hành kiểm tra 665.168 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 417.604 vụ vi phạm, chuyển cơ quan tiến hành tố tụng 911 vụ để xem xét, khởi tố hình sự. Tổng số tiền xử lý vi phạm 5.542 tỷ đồng, trong đó thu nộp ngân sách nhà nước 3.376 tỷ đồng; trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, chuyển giao trị giá lên tới hơn 2.166 tỷ đồng.
Nhiều vụ việc do Tổng cục xử lý đã mang lại tiếng vang lớn đối với xã hội như: xử lý tổng kho buôn lậu hơn 10 nghìn m2 tại thành phố Lào Cai; phối hợp thu giữ 36 nghìn viên hồng phiến và ma túy tổng hợp tại Hà Tĩnh; kiểm tra xưởng sản xuất 2.000m2 sản xuất khẩu trang và gia công găng tay cao-su có dấu hiệu đã qua sử dụng tại Hòa Bình; kiểm tra, xử lý 8 kho hàng, cơ sở kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ tại Hà Nội, Hưng Yên, tạm giữ khoảng 40 tấn hàng là mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thời trang, hàng gia dụng và rượu.
Làm "sạch" môi trường thương mại điện tử
Trong bối cảnh gia tăng các vấn đề về hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử, lực lượng Quản lý thị trường đã phối hợp các cơ quan, tổ chức liên quan triển khai Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025.
Chỉ tính riêng năm 2024, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã phát hiện, xử lý 3.124 vụ vi phạm trên môi trường thương mại điện tử (tăng 266% so với năm 2023), chuyển cơ quan điều tra 4 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 48 tỷ đồng (tăng 220% so với năm 2023); trị giá hàng hóa vi phạm hơn 34 tỷ đồng (tăng 440% so với năm 2023). Lực lượng Quản lý thị trường đã triển khai với tinh thần "không có vùng cấm" trong đấu tranh chống hàng giả, xử lý trực tiếp những người nổi tiếng, các tiktoker kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ. Đơn cử như vụ việc kiểm tra kho hàng của tiktoker Mai Ly, kiểm tra địa điểm kinh doanh, livestream sản phẩm thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Zenpali của tiktoker Phan Thủy Tiên tại Hà Nội, thu giữ hàng chục nghìn sản phẩm vi phạm,...
 |
Lực lượng Quản lý thị trường kiểm tra địa điểm kinh doanh, livestream sản phẩm thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Zenpali của Tiktoker Phan Thủy Tiên tại Hà Nội. |
Bước sang giai đoạn mới, lực lượng Quản lý thị trường quyết tâm tiếp tục giữ vững thành quả trong xây dựng và phát triển được bồi đắp hơn 68 năm qua, không ngừng nỗ lực để thể hiện vai trò là lực lượng chủ công trên mặt trận kiểm tra, kiểm soát thị trường; phòng, chống các hành vi gian lận thương mại. Qua đó, giúp ổn định thị trường, bảo vệ nhà sản xuất trong và ngoài nước, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
