Ông Al-Ruwaili đã gặp người đồng cấp Iran, Tướng Mohammad Bagheri tại trụ sở Bộ Tổng Tham mưu Các Lực lượng vũ trang Iran ở thủ đô Tehran. Một trong những chủ đề chính của cuộc hội đàm giữa hai quan chức quốc phòng cấp cao của Iran và Saudi Arabia là sự phát triển của ngoại giao quốc phòng và mở rộng hợp tác song phương.
Ông Bagheri nhấn mạnh đến việc tăng cường hợp tác an ninh giữa hai nước và Tổng Tham mưu trưởng quân đội Iran bày tỏ mong muốn hải quân Saudi Arabia sẽ tham gia các cuộc tập trận với Iran vào năm tới, với tư cách là bên tham gia hoặc quan sát viên.
Quan hệ ngoại giao giữa Tehran và Riyadh từng bị gián đoạn vào năm 2016, sau khi xảy ra vụ người biểu tình Iran tấn công trụ sở các phái đoàn ngoại giao Saudi Arabia tại Iran, liên quan việc Riyadh tử hình Giáo sĩ Hồi giáo dòng Shi’ite Nimr al-Nimr. Quan hệ giữa hai nước cũng xấu đi do bất đồng liên quan đến những cuộc xung đột ở Syria và Yemen.
Vào tháng 3/2023, Iran và Saudi Arabia đã nhất trí thiết lập lại quan hệ ngoại giao với một thỏa thuận do Trung Quốc làm trung gian. Gần đây, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi và người đồng cấp Saudi Arabia Faisal bin Farhan Al Saud đã hội đàm tại thủ đô Riyadh, trong đó thảo luận về quan hệ song phương cũng như diễn biến khu vực trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Trung Đông.
Bộ trưởng Araghchi nhấn mạnh, chính quyền của Tổng thống Masoud Pezeshkian tiếp tục chính sách mở rộng quan hệ với các nước láng giềng, nhằm tăng cường an ninh, ổn định và thịnh vượng của khu vực. Người đứng đầu ngành ngoại giao Iran cũng nêu bật nhu cầu thực hiện các thỏa thuận đã đạt được giữa hai nước dưới thời chính quyền của cố Tổng thống Iran Ebrahim Raisi.
Phía Saudi Arabia khẳng định hai nước có mục tiêu chung là duy trì an ninh và ổn định trong khu vực, đồng thời tuyên bố Riyadh sẵn sàng hợp tác để đạt được mục tiêu này. Ông Faisal cũng khẳng định quyết tâm của Saudi Arabia tiếp tục củng cố quan hệ với Iran và nêu bật tầm quan trọng của sự hợp tác và phối hợp liên tục giữa hai bên trong nhiều vấn đề khác nhau.
Chương mới trong quan hệ Iran-Saudi Arabia
Đầu tháng 10 vừa qua, tại thủ đô Doha của Qatar, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian và Bộ trưởng Ngoại giao Saudi Arabia Faisal bin Farhan Al Saud đã thảo luận về quan hệ song phương. Tổng thống Pezeshkian bày tỏ hài lòng với động lực ngày càng tăng của quan hệ giữa hai nước, đồng thời nhấn mạnh Iran sẵn sàng tăng cường tương tác với Saudi Arabia trong mọi lĩnh vực.
Về phần mình, Bộ trưởng Ngoại giao Al Saud đã bày tỏ quyết tâm của Saudi Arabia trong việc phát triển quan hệ với Iran. Ông nói: “Chúng tôi muốn khép lại trang sử bất đồng giữa hai quốc gia mãi mãi và hướng tới giải quyết các vấn đề của chúng ta và mở rộng quan hệ như hai quốc gia hữu nghị và anh em”. Trong bối cảnh tình hình khu vực Trung Đông căng thẳng bởi xung đột leo thang, Saudi Arabia bày tỏ tin tưởng sự sáng suốt của Iran trong việc quản lý tình hình và đóng góp vào việc khôi phục sự bình yên và hòa bình trong khu vực.
Tại cuộc gặp ở thủ đô Riyadh diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh Arab-Hồi giáo tại Saudi Arabia, Phó Tổng thống thứ nhất Iran Mohammad-Reza Aref và Thái tử kiêm Thủ tướng Saudi Arabia Mohammed bin Salman Al Saud đã bày tỏ sự lạc quan về tương lai của mối quan hệ song phương.
Phó Tổng thống Iran nhấn mạnh vai trò ảnh hưởng của Iran và Saudi Arabia ở khu vực, tuyên bố rằng việc tăng cường quan hệ chính trị đang đi theo con đường tích cực và sự phát triển này sẽ không chỉ có lợi đối với hai nước mà còn vì lợi ích các quốc gia Hồi giáo khác cũng như khu vực. Ông Aref cho biết thêm, bên cạnh quan hệ chính trị, Iran và Saudi Arabia đặt mục tiêu tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học và công nghệ.
Phó Tổng thống thứ nhất Iran cũng nêu bật vai trò quan trọng của hai nước trong việc giải quyết các xung đột khu vực. Trong khi đó, Thái tử Saudi Arabia tuyên bố việc mở rộng và làm sâu sắc thêm quan hệ song phương với Iran có nhiều thuận lợi và Riyadh cam kết tiếp tục thúc đẩy quan hệ này, đặc biệt là trong các lĩnh vực kinh tế và văn hóa.
Nền kinh tế Iran chịu thiệt hại nặng nề bởi lệnh trừng phạt kéo dài của Mỹ và phương Tây. Thời gian gần đây, mặc dù các chỉ số kinh tế chính của Iran có vẻ khả quan - GDP tăng 5% vào năm 2023 và dự kiến sẽ tăng 3,2% vào năm 2024, xuất khẩu dầu mỏ tăng và các lĩnh vực chính như dịch vụ và sản xuất hoạt động khá tốt, song lạm phát vẫn ở mức cao, đồng tiền mất giá kỷ lục, đầu tư nước ngoài thấp hơn kỳ vọng và thương mại phi dầu mỏ đang thâm hụt đáng kể. Iran hy vọng việc khôi phục quan hệ với Saudi Arabia sẽ giúp củng cố mối quan hệ của nước này với các quốc gia Arab vùng Vịnh, góp phần giúp Tehran tìm kiếm thêm các khoản đầu tư để khôi phục nền kinh tế.
