Thủy điện Lai Châu là một trong sáu nhà máy thủy điện lớn trong nước, có ba tổ máy, với tổng công suất lắp đặt 1.200 MW, sản lượng điện trung bình hằng năm là 4,67 tỷ kWh. Công trình được khởi công tháng 5-2011, phát điện tổ máy số 1 vào tháng 12-2015 và khánh thành nhà máy vào ngày 20-12-2016, vượt tiến độ một năm so với Nghị quyết của Quốc hội.
Công trình nhà máy thủy điện Lai Châu, ngoài vai trò cung cấp điện năng cho hệ thống lưới điện quốc gia, còn chống lũ cho các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Hằng năm công trình cũng điều phối hợp lý nguồn nước, tăng khả năng phát điện cho các công trình thủy điện bậc thang phía hạ lưu sông Đà như các thủy điện Sơn La và Hòa Bình.
Năm 2019, công trình nhà máy thủy điện Lai Châu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quyết định số 419, đưa vào danh mục công trình liên quan đến an ninh quốc gia. Tính đến nay, nhà máy đã đóng góp cho ngân sách tỉnh Lai Châu khoảng 4.000 tỷ đồng và hằng năm chi trả nguồn lợi lớn kinh phí dịch vụ môi trường rừng cho người dân địa phương.
Theo ông Khương Thế Anh, Giám đốc Công ty Thủy điện Sơn La - đơn vị quản lý, vận hành thủy điện Lai Châu cho biết: Để đạt được sản lượng điện trên, trong những năm qua Công ty đã phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia để vận hành an toàn, hiệu quả nhà máy; khai thác, điều tiết hiệu quả hồ chứa theo đúng quy trình. Ngoài ra, Công ty đã thực hiện tốt kế hoạch bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị, công trình xây dựng, đảm bảo các tổ máy, hệ thống thiết bị, công trình vận hành an toàn, tin cậy.
Công trình nhà máy thủy điện Lai Châu đạt ngưỡng 20 tỷ kWh cung cấp cho hệ thống lưới điện quốc gia sau 4 năm khánh thành và vận hành góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của Lai Châu nói riêng và cả nước nói chung.
