Thực hiện ghép tế bào gốc trị bệnh ung thư, tim mạch

Theo tiến sĩ Văn, đây là phương pháp mới, ở Việt Nam chưa ai ứng dụng kỹ thuật ghép tế bào gốc điều trị các bệnh tim mạch và thị giác, mới chỉ có một số bệnh nhân ung thư được điều trị bằng kỹ thuật này tại Bệnh viện 108.

* Quá trình nghiên cứu tiến hành ra sao, thưa ông?

Tiến sĩ Tạ Thành Văn: Dự tính trong ba năm thực hiện đề tài, chúng tôi sẽ điều trị cho khoảng 10 bệnh nhân nhồi máu cơ tim bằng cách lấy tế bào gốc từ tủy xương, phân lập tìm tế bào phù hợp rồi đưa vào ổ nhồi máu. Với bệnh nhân ung thư, do chi phí rất đắt (dự tính khoảng 300 triệu đồng/bệnh nhân) nên chỉ có 3-5 bệnh nhân tham gia điều trị trong đề tài.

Quá trình điều trị là phân lập tế bào gốc trưởng thành trong máu bệnh nhân, dự trữ riêng. Sau khi bệnh nhân được điều trị bằng hóa chất liều cao để diệt toàn bộ tế bào ung thư, các bác sĩ sẽ ghép tế bào gốc đã được phân lập trở lại. Với bệnh nhân bị tổn thương giác mạc do các nguyên nhân khác nhau làm hạn chế tầm nhìn..., bác sĩ sẽ sinh thiết tế bào ở góc mắt bệnh nhân, nuôi cấy trên 1/3 lớp màng ối, sau đó sẽ ghép trở lại cho bệnh nhân.

* Điểm ưu việt của phương pháp là gì?

Tiến sĩ Tạ Thành Văn; Đây là phương pháp ghép tự thân, lấy tế bào của chính bệnh nhân và ghép trở lại cho bệnh nhân. Sau điều trị, bệnh nhân không sợ bị đào thải mảnh ghép, không phải sử dụng thuốc chống thải ghép... Những bệnh nhân nhồi máu cơ tim nếu điều trị bằng thuốc thì chỉ giúp giảm triệu chứng, ổ nhồi máu vẫn còn đó, lâu dài sẽ thành sẹo, mà sẹo là phản ứng cuối cùng của cơ thể. Trong khi nếu điều trị bằng ghép tế bào gốc, ổ nhồi máu sẽ trở lại thành mô bình thường, có chức năng. Chi phí điều trị cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim khoảng 100 triệu đồng và bệnh nhân bị tổn thương giác mạc khoảng 20-30 triệu đồng. Tất nhiên, những điều đang nói mới ở dạng lý thuyết...

* Thưa ông, có thể triển vọng áp dụng ở Việt Nam sẽ không dễ dàng...?

Tiến sĩ Tạ Thành Văn:Nhiều nước trên thế giới đã điều trị cho bệnh nhân tim mạch, ung thư... bằng ghép tế bào gốc. Ngay ở Đông Nam Á, Thái Lan cũng đã ứng dụng ghép tế bào gốc từ tủy xương. Ở Việt Nam, cách đây một vài năm Bệnh viện 108 đã điều trị cho một số bệnh nhân ung thư bằng phương pháp này. Kết quả đến nay theo tôi biết là rất tốt, bởi với bệnh nhân ung thư sống thêm 7-10 năm là coi như khỏi bệnh.

Ở đề tài nói trên có sáu nhánh nghiên cứu: ghép tế bào gốc điều trị ung thư, tim mạch, bệnh lý giác mạc... Trong đó hai nhánh chỉ mang ý nghĩa nghiên cứu, bởi tế bào gốc có đặc tính giống tế bào ung thư, có khả năng phân chia vô hạn định. Nghiên cứu này chỉ sử dụng tế bào gốc của người trưởng thành, ví dụ như ghép tế bào gốc từ tủy xương vào ổ nhồi máu cơ tim, nhưng nếu không ở tim nó lại về tủy xương vì máu luôn lưu thông.