Ngày 25/9, Báo Đầu tư tổ chức Hội thảo “Đổi mới sáng tạo-Liều thuốc phát triển ngành y dược” với sự tham dự của đông đảo các nhà hoạch định chính sách, đại diện các tổ chức quốc tế, chuyên gia đầu ngành cùng lãnh đạo doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
Hội thảo đã tạo diễn đàn mở trao đổi về những giải pháp, những động lực cho đổi mới sáng tạo ngành y dược trong giai đoạn mới, giúp phát triển bền vững ngành y tế, và tăng cường tiếp cận y tế chất lượng cao cho người dân.
Hội thảo cũng đưa ra những góc nhìn, phân tích khách quan về thực trạng đổi mới sáng tạo ngành y dược Việt Nam; các xu hướng phát triển mới trong khu vực và trên thế giới; tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo đối với sự phát triển bền vững ngành y dược trong giai đoạn mới, những động lực mới, vai trò của các bên liên quan, cũng như những bài học kinh nghiệm từ các nước.
Theo Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh, tại Việt Nam, đổi mới sáng tạo trong ngành y tế đã và đang giúp cải thiện đáng kể sức khỏe và chất lượng cuộc sống của hàng triệu người dân Việt Nam; tăng cường khả năng chẩn đoán và điều trị bệnh, cũng như thúc đẩy sự tiến bộ trong nghiên cứu y học và sản xuất dược phẩm. Trong đó, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành trung tâm dược phẩm giá trị cao trong khu vực vào năm 2030 và đến năm 2045, tổng giá trị ngành công nghiệp dược đóng góp vào GDP trên 20 tỷ USD.
Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh phát biểu tại hội thảo. |
Thời gian qua đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ và chuyển đổi số, góp phần giải quyết những thách thức mà hệ thống y tế, thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành, cũng như nâng tầm năng lực cạnh tranh của Việt Nam so với các thị trường mới nổi khác.
Song để đổi mới sáng tạo thực sự là liều thuốc phát triển bền vững ngành y dược vẫn đòi hỏi việc giải quyết tổng hòa rất nhiều nhiệm vụ cụ thể, từ việc tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý, thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng khoa học và chuyển giao công nghệ tiên tiến trong phòng bệnh, phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh, sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế, thiết bị y tế có chất lượng cao… đến hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách trên cơ sở bám sát thực tiễn, phát hiện nhanh các vấn đề phát sinh và kịp thời điều chỉnh quy định của pháp luật có liên quan.
Chính vì vậy, ban tổ chức kỳ vọng đại diện của các doanh nghiệp, đội ngũ chuyên gia tham dự hội thảo, bằng những kinh nghiệm của mình sẽ mang đến những kiến giải sâu sắc, góp phần thực hiện hiệu quả những nhiệm vụ cụ thể đặt ra cho ngành y dược Việt Nam trong thời gian tới. Đồng thời chỉ ra những rào cản và đề xuất các giải pháp thiết thực để tháo gỡ, giúp ngành y dược Việt Nam tận dụng được hết thế mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, năm 2024 là một năm then chốt với việc rà soát, sửa đổi các luật và quy định quan trọng định hình hoạt động của ngành y dược trong một thập kỷ tới đây, góp phần thúc đẩy đầu tư hệ thống y tế bền vững, và kiến tạo một hệ sinh thái thuận lợi thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Chiến lược quốc gia phát triển ngành dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đặt ra các mục tiêu: Phát triển ngành dược Việt Nam ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực, nâng cao năng lực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ sẵn có để sản xuất thuốc biệt dược gốc, thuốc có dạng bào chế mới, hiện đại, hướng tới trở thành trung tâm sản xuất gia công/chuyển giao công nghệ các thuốc biệt dược gốc của khu vực ASEAN, phấn đấu phát triển nền công nghiệp dược trong nước đạt cấp độ 4 theo phân loại của Tổ chức Y tế thế giới.
Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu tại hội thảo. |
Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước giai đoạn 2030-2045 đã được Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt với quan điểm phát triển rất cụ thể: Thu hút đầu tư nước ngoài để sản xuất thuốc phát minh còn bản quyền, thuốc chuyên khoa đặc trị, thuốc generic có dạng bào chế công nghệ cao, vaccine, sinh phẩm tham chiếu, sinh phẩm tương tự...
Thực hiện chủ trương của Đảng, Chính phủ và để đón đầu nhiều cơ hội phát triển trong tương lai và sẵn sàng đón nhận, thu hút đầu tư từ các ngành công nghiệp dược hiện đại trên thế giới theo đúng định hướng và mục tiêu của ngành Dược, Bộ Y tế cũng đang rà soát, sửa đổi Luật Dược 2016 để trình Quốc hội sớm xem xét thông qua với định hướng thu hút đầu tư phát triển các hoạt động nghiên cứu phát triển công nghệ, sản xuất hoặc chuyển giao công nghệ để sản xuất dược chất, thuốc mới, thuốc biệt dược gốc, thuốc hiếm, thuốc công nghệ cao, vaccine và sinh phẩm, thuốc là sản phẩm từ máu và huyết tương... của các tập đoàn dược phẩm nước ngoài tại Việt Nam nhằm chủ động, phát triển bền vững sản xuất trong nước đồng thời thúc đẩy các hoạt động xuất khẩu đến các thị trường tiên tiến.
Ông Lê Minh Sang, chuyên gia y tế cấp cao Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam cho rằng, một số điều kiện cần và đủ để một quốc gia thành công trong đổi mới y tế. Đó là việc phải thiết lập môi trường thuận lợi cho những người đổi mới công nghệ thông tin và những người áp dụng công nghệ thông tin. Cần thúc đẩy đổi mới sáng tạo công nghệ số để giải quyết các ưu tiên về y tế công cộng. Cần tăng cường sự tham gia và tiếp nhận của người dùng đối với các ứng dụng y tế số. Cần duy trì các ứng dụng y tế số, như khả năng tương tác và tích hợp; cơ chế tài chính và hệ thống bồi hoàn; giám sát và đánh giá.
Hiện nay, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam đang phát triển và có một số bài học mà Việt Nam cần tham khảo từ các quốc gia khác. Thứ nhất, cần tiếp tục phát triển các tiêu chuẩn dữ liệu và khả năng tương tác để hỗ trợ các luồng thông tin y tế rộng hơn và sâu hơn; đảm bảo việc áp dụng rộng rãi các tiêu chuẩn của các nhà cung cấp công nghệ thông tin y tế. Thứ hai, cần tận dụng các nguồn dữ liệu y tế mới nổi để hỗ trợ lập kế hoạch, quản lý, giám sát y tế công cộng. Thứ ba, cần tạo động lực để tích hợp y tế số vào các dịch vụ y tế cốt lõi.
Ngoài ra, cũng cần phải đáp ứng kỳ vọng của các công dân/bệnh nhân về các dịch vụ hiệu quả, hiệu suất và cá nhân hóa hơn. Cuối cùng là cần phải thực hiện đánh giá và giám sát để bảo đảm rằng y tế số mang lại hiệu quả theo các ưu tiên về sức khỏe của người dân.