Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 10-5, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) ban hành kế hoạch số 455/KH-BGDĐT “Triển khai thực hiện các nhiệm vụ Chính phủ giao trong Chương trình công tác phòng, chống HIV/AIDS, ma túy, mại dâm năm 2021” (Kế hoạch 455). Kế hoạch do Thứ trưởng GD và ĐT Ngô Thị Minh ký được gửi đến các Sở GD và ĐT, kèm Công văn 1898/BGDĐT-GDCTHSSV.
Mục đích của kế hoạch trên nhằm triển khai hiệu quả các nội dung công việc được giao tại Chương trình công tác năm 2021 của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm. Tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng chống HIV/AIDS, ma túy, mại dâm và kỹ năng phòng chống AIDS, ma túy, mại dâm, tệ nạn xã hội cho giáo viên, phụ huynh và học sinh, sinh viên.
Nội dung của Kế hoạch 455 bao gồm chín nhiệm vụ khác nhau. Tuy nhiên, có những nhiệm vụ khiến cho các địa phương khi triển khai không khỏi “tá hỏa” về yêu cầu công việc của Bộ GD và ĐT. Trong đó, nhiệm vụ số 4, của Kế hoạch 455 yêu cầu: “Phối hợp thí điểm tại một số địa phương về thử ma túy cho thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên trong trường học và khi điều khiển các phương tiện giao thông”. Đối với nhiệm vụ 8 yêu cầu: “Xây dựng, triển khai kế hoạch dự phòng nghiện ma túy cho thanh niên, thiếu niên và học sinh, sinh viên”. Trong kế hoạch, Bộ GD và ĐT cũng yêu cầu các sở GD và ĐT phối hợp thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, tham mưu cho lãnh đạo UBND tỉnh, thành phố bố trí nguồn lực từ ngân sách và xã hội hóa để triển khai…
Ngay sau khi Kế hoạch 455 được triển khai đến các địa phương đã gây nên nhiều phản ứng, nhất là nội dung yêu cầu nhiệm vụ 4 và nhiệm vụ 8 như nêu ở trên. Ngày 19-5, Bộ GD và ĐT có văn bản số 2043/BGDĐT-GDCTHSSV do Vụ trưởng Giáo dục chính trị và công tác học sinh, sinh viên Bùi Văn Linh ký về việc hướng dẫn làm rõ hơn về nội hàm một số nhiệm vụ trong Kế hoạch 455. Trong đó, nhiệm vụ số 4, cụm từ “thử ma túy” được hiểu là “xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể”; nhiệm vụ số 8 “dự phòng nghiện ma túy” được hiểu là “hoạt động phòng ngừa nghiện ma túy”.
Việc Bộ GD và ĐT lập Kế hoạch 455 có nhiều nội dung nhiệm vụ kỳ lạ sau đó lại có công văn diễn giải một cách khó hiểu gây nên bức xúc trong nhiều đơn vị triển khai. Bởi lẽ Kế hoạch 455 do lãnh đạo Bộ GD và ĐT ký, sau đó, lãnh đạo một vụ chuyên môn lại ký văn bản hướng dẫn mang tính giải thích cách hiểu một số nội dung của Kế hoạch 455 thì liệu có đúng quy trình về mặt ban hành văn bản để các đơn vị cấp dưới tiếp nhận triển khai thực hiện?
Mặt khác, việc hướng dẫn các đơn vị hiểu “thử ma túy” là “xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể” và “dự phòng nghiện ma túy” là “hoạt động phòng ngừa nghiện ma túy” là một cách diễn giải thiếu thuyết phục. Nhiều ý kiến cho rằng, Bộ GD và ĐT cần nghiêm túc, cầu thị, thu hồi và xây dựng ban hành một kế hoạch mới chuẩn mực, đúng các quy định của pháp luật thì mới góp phần thực hiện hiệu quả chương trình công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm năm 2021 của Chính phủ…