Khối lượng lớn, chất lượng, hiệu quả cao
Qua 28 kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương và các kỳ họp của ủy ban kiểm tra các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cho thấy, ngành Kiểm tra đảng tiếp tục đối diện với khối lượng công việc rất lớn, tính chất, quy mô phức tạp, trong điều kiện khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Vượt lên những yếu tố bất lợi, kết quả công tác kiểm tra, giám sát đã khẳng định chất lượng, hiệu lực, hiệu quả ngày càng được nâng lên. Công tác kiểm tra đảng đã chủ động, quyết liệt thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với các tổ chức đảng, đảng viên suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ được giao.
Nhiều vụ việc mới được phát hiện, kiểm tra, xử lý kịp thời; nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng nhiều năm được kiểm tra, xử lý dứt điểm; các tổ chức đảng, đảng viên liên quan các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo đều được khẩn trương xem xét, kiểm tra, xử lý kỷ luật thấu lý, đạt tình, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
Trong đó, nhiều vi phạm chưa có tiền lệ, như trong phòng chống dịch Covid-19; việc đưa công dân Việt Nam đang học tập, lao động ở nước ngoài về nước trong đại dịch…
Thực hiện ngày càng hiệu quả chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, công tác kiểm tra, giám sát tăng cường phối hợp thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã giúp cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực.
Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến mới, tích cực, đồng bộ, hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương.
Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến mới, tích cực, đồng bộ, hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương.
Trong đó, chủ động phát hiện, quyết liệt đấu tranh, mở rộng điều tra, khởi tố mới nhiều bị can trong nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, phức tạp, có tính hệ thống, có tổ chức, liên quan nhiều bộ, ngành, địa phương, cả trong khu vực nhà nước và ngoài nhà nước, gây bức xúc trong nhân dân, như các vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm một số địa phương; vụ án xảy ra tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao và một số đơn vị liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á và các đơn vị, địa phương liên quan; các vụ án liên quan Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; các vụ án, vụ việc liên quan Công ty AIC và các đơn vị liên quan.
Tăng cường nghiệp vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng
Góp phần tạo nên kết quả chỉ đạo xử lý một số vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo từ sau phiên họp thứ 23 (tháng 1/2023) của Ban Chỉ đạo đến nay có sự đóng góp rất lớn của công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.
Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 100 tổ chức đảng, hơn 3.600 đảng viên. Trong đó, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, UBKT Trung ương đã xử lý kỷ luật 12 tổ chức đảng, 26 cán bộ cấp giám đốc sở và tương đương trở lên, trong đó có một nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, ba Chủ tịch, nguyên chủ tịch ủy ban nhân dân cấp tỉnh, hai sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang.
Các cơ quan chức năng qua kiểm tra, thanh tra, kiểm toán đã chuyển 137 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật; kiến nghị xem xét, xử lý hành chính 232 tập thể và 1.146 cá nhân.
Đặc biệt từ đầu năm đến nay, các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng đã xử lý kỷ luật, xử lý hình sự nhiều trường hợp vi phạm trong các cơ quan có chức năng phòng chống, tham nhũng, điển hình như: Khởi tố, điều tra hai thiếu tướng đã nghỉ hưu trong lực lượng vũ trang; hai cán bộ tòa án nhân dân và một cán bộ Viện Kiểm sát nhân dân; 14 cán bộ thanh tra, giám sát của các cơ quan: Thanh tra Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia và 12 cán bộ thanh tra các địa phương; xử lý kỷ luật 12 cán bộ là viện trưởng, phó viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, trưởng phòng, trưởng công an một số huyện, thành phố của tỉnh An Giang;...
UBKT Trung ương đã khẩn trương, quyết liệt kiểm tra, kết luận rõ nhiều vụ việc khó, phức tạp trong lĩnh vực y tế, giáo dục, dự án đầu tư, đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số tổ chức đảng. Qua kiểm tra đã chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm, thi hành kỷ luật nhiều tổ chức đảng và đảng viên vi phạm, trong đó có cả các đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang, cán bộ đương chức, nghỉ hưu, thực hiện đúng quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể đó là ai…
Riêng năm 2022, UBKT các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3.005 tổ chức đảng và 8.982 đảng viên, trong đó, có 4.307 cấp ủy viên các cấp (tăng 18,1% số tổ chức đảng và 15,7% số đảng viên so với năm 2020). Qua kiểm tra, kết luận có 1.575 tổ chức đảng và 6.695 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 194 tổ chức đảng và 3.465 đảng viên; UBKT Trung ương quyết định thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với 63 đảng viên và 13 tổ chức đảng; đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật sáu tổ chức đảng và 20 đảng viên.
Riêng năm 2022, UBKT các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3.005 tổ chức đảng và 8.982 đảng viên, trong đó, có 4.307 cấp ủy viên các cấp (tăng 18,1% số tổ chức đảng và 15,7% số đảng viên so với năm 2020). Qua kiểm tra, kết luận có 1.575 tổ chức đảng và 6.695 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 194 tổ chức đảng và 3.465 đảng viên; UBKT Trung ương quyết định thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với 63 đảng viên và 13 tổ chức đảng; đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật sáu tổ chức đảng và 20 đảng viên.
Thiết lập cơ chế đồng bộ, hoàn thiện chế tài xử lý kỷ luật đảng
Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các quy định, quy trình về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; tham gia hoàn thiện đồng bộ các quy định của Đảng và hệ thống pháp luật của Nhà nước là đòi hỏi từ thực tế. Nhằm chủ động phát hiện từ sớm, ngăn chặn từ gốc vi phạm, khuyết điểm của tổ chức đảng và đảng viên theo phương châm: “Chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả”, ngay từ sau Đại hội XIII của Đảng, UBKT Trung ương đã chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành, kiến nghị ban hành mới các văn bản, quy định, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.
Qua công tác đấu tranh với những sai phạm của tổ chức đảng, đảng viên đã chỉ rõ những hành vi vi phạm mà trước đây được coi là khó nhận diện như đưa và nhận hối lộ, bảo kê, bao che, tiếp tay cho hành vi phạm pháp, các hình thức “chạy” chức, quyền, bằng cấp, dự án…
Việc nhận diện rõ biểu hiện, hành vi và mức độ suy thoái nhằm xác định chính xác động cơ, mục đích, hậu quả của hành vi vi phạm, cũng là căn cứ xây dựng và áp dụng chế tài phù hợp thực tiễn và đồng bộ với quy định mới của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp, còn thiếu, vấn đề mới phát sinh để tham gia yêu cầu, đề xuất với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền tiến hành rà soát, hoàn thiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái: Muốn phòng, chống tham nhũng hiệu quả cần kiểm soát được quyền lực
Theo đồng chí Trần Thị Hiền, Phó Chủ nhiệm UBKT Trung ương, chú trọng đổi mới, cải tiến các phương pháp, quy trình kiểm tra, giám sát, kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống, thực hiện phương châm kỷ luật đảng đi trước, tạo tiền đề, mở đường cho kỷ luật hành chính và cho công tác thanh tra, điều tra, xử lý hình sự theo pháp luật, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã chủ động, kịp thời tham mưu Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành các văn bản quan trọng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, đồng thời tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả ở các cấp. Cụ thể là: Quy chế làm việc của Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XIII; Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 về những điều đảng viên không được làm; Quy trình giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; Hướng dẫn số 02 HD/TW, ngày 9/12/2021 của Ban Bí thư thực hiện một số nội dung Quy định số 22-QĐ/TW; Kết luận số 23-KL/TW, ngày 10/12/2021 về việc tiếp tục đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ kiểm tra các cấp sang công tác ở các ngành, các cấp và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; Kết luận số 34-KL/TW, ngày 18/4/2022 về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030; Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 6/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm…
Qua công tác đấu tranh với những sai phạm của tổ chức đảng, đảng viên đã chỉ rõ những hành vi vi phạm mà trước đây được coi là khó nhận diện như đưa và nhận hối lộ, bảo kê, bao che, tiếp tay cho hành vi phạm pháp, các hình thức “chạy” chức, quyền, bằng cấp, dự án…
Trong đó, Quy định số 69 được đánh giá là quy định về kỷ luật của Đảng lớn nhất và hoàn thiện nhất từ trước đến nay, bởi hệ thống tương đối toàn diện, đầy đủ, cụ thể và bao quát các phương diện trong đời sống xã hội. Điểm mới trong Quy định này tập trung ở ba nội dung chính, đó là, quy định các hành vi mới trên cơ sở tổng kết thực tiễn và dự báo về các vi phạm; tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ chế tài đối với hành vi vi phạm; xác định rõ động cơ, mục đích, hậu quả của hành vi làm căn cứ áp dụng chế tài phù hợp thực tiễn và đồng bộ với quy định mới của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Thực hiện Chỉ đạo của Trung ương, của đồng chí Tổng Bí thư, UBKT Trung ương tiếp tục tham mưu xây dựng, hoàn thiện các cơ chế kiểm tra, giám sát đối với công tác cán bộ, thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn; sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; phòng, chống tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm; khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì sự phát triển của đất nước. Song song các biện pháp tăng cường phối hợp giữa kiểm tra, giám sát của Đảng với thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử của Nhà nước; có cơ chế phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội, truyền thông, báo chí và nhân dân đối với công tác kiểm tra, giám sát.
Nhân rộng kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả
Sau mỗi kỳ họp UBKT Trung ương, việc chủ động cung cấp thông tin nhất là kết quả kiểm tra, xử lý các vụ việc trên các phương tiện thông tin đại chúng là cách làm tạo hiệu ứng kép. Vừa để nhân dân biết và giám sát, đồng thời lan tỏa, tác động đến các cấp, khắc phục tình trạng trên nóng, dưới lạnh. Qua các phương tiện truyền thông, chú trọng phổ biến các kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng.
Đồng chí Nguyễn Thị Hương, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Bắc Giang cho biết, nhân rộng cách làm hiệu quả của UBKT Trung ương, UBKT Tỉnh ủy Bắc Giang đã có văn bản đề nghị ban thường vụ các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát. UBKT các cấp tăng cường tuyên truyền, phổ biến công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, tập trung kết quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng của cấp ủy, UBKT các cấp, nhất là các cuộc kiểm tra, giám sát phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy; các cuộc kiểm tra, giám sát trọng điểm, ảnh hưởng lớn đến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, được dư luận xã hội quan tâm; thông tin kết quả các kỳ họp UBKT các cấp; đồng thời, tăng cường tuyên truyền gương tập thể, cá nhân điển hình, kinh nghiệm, cách làm hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát.
Theo UBKT Trung ương, thực tế cho thấy cần bảo đảm các tham mưu về công tác kiểm tra, giám sát thiết thực, toàn diện, đồng bộ, gắn với yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng của toàn Đảng cũng như của mỗi địa phương, đơn vị trong nhiệm kỳ, đồng thời gắn với giải quyết các vấn đề cán bộ, đảng viên và nhân dân đang quan tâm.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, UBKT Trung ương đã tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, UBKT các cấp trong kiểm tra, giám sát, nhất là chỉ đạo kiểm tra, giám sát theo chuyên đề, tập trung vào các vấn đề nóng, được cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm như: Công tác quản lý, sử dụng đất đai; mua sắm trang thiết bị y tế; công tác phòng, chống dịch Covid-19; công tác quản lý cửa khẩu, lối mở...
Kinh nghiệm quý được đúc rút qua thực tế là cần xác định đúng khâu trọng tâm, đột phá trong kiểm tra thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng từng thời kỳ; tập trung kiểm tra các lĩnh vực, ngành, địa phương triển khai công việc chậm tiến độ, có nhiều điểm nghẽn, dễ nảy sinh vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm, tham nhũng, tiêu cực.
Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực - Hành trình không ngừng nghỉ, không vùng cấm
Ngay từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII, UBKT Trung ương đã tăng cường kiểm tra, giám sát việc xây dựng thể chế, chính sách ở nhiều lĩnh vực. Đây là điểm đột phá trong công tác kiểm tra, giám sát thời gian qua. Qua kiểm tra, giám sát, UBKT Trung ương đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện, khắc phục những bất cập, chồng chéo, sơ hở trong các quy định, cơ chế, chính sách... Nhiều địa phương, đơn vị sau kiểm tra đã quyết tâm khắc phục khuyết điểm, vi phạm, mang lại kết quả rõ rệt.
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới, điểm căn cốt vẫn là yếu tố con người, là đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra đảng; là tinh thần đoàn kết, thống nhất cao, phát huy vai trò, trách nhiệm, sự chủ động, tích cực, tính đảng, niềm say mê nghề nghiệp.
Bên cạnh đó, việc kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra và giám sát cũng là điểm nhấn sáng tạo, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, giám sát mở rộng, nhưng đi sâu từng nội dung, chuyên đề; đề cao vai trò, trách nhiệm, sự chủ động của các cơ quan tham mưu, chuyên trách về công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy ở các cơ quan, đơn vị; phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả giữa các cơ quan: kiểm tra, giám sát của Đảng với thanh tra, kiểm toán của Nhà nước; giữa hoạt động kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án của các cơ quan bảo vệ pháp luật và hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội.
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới, điểm căn cốt vẫn là yếu tố con người, là đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra đảng; là tinh thần đoàn kết, thống nhất cao, phát huy vai trò, trách nhiệm, sự chủ động, tích cực, tính đảng, niềm say mê nghề nghiệp.
Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030 tiếp tục đặt ra yêu cầu, xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Thành tựu rất quan trọng của nửa đầu nhiệm kỳ, tạo cơ sở, tiền đề, động lực quan trọng để ngành Kiểm tra đảng thêm thống nhất nhận thức và hành động, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn nữa, góp phần củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào những đột phá về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn cách mạng mới.
