Tháo gỡ khó khăn khi triển khai hỗ trợ lãi suất 2%

Báo cáo tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết: Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN ngày 20/5/2022 hướng dẫn ngân hàng thương mại hỗ trợ lãi suất theo Nghị định. Để thông tin rộng rãi về chính sách hỗ trợ lãi suất, ngay sau khi ban hành Nghị định 31 và Thông tư 03, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức Hội nghị toàn ngành ngày 27/5 và phối hợp Văn phòng Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc ngày 6/7 do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước và một số bộ, ngành đồng chủ trì. Tại các hội nghị, Ngân hàng Nhà nước, các bộ, ngành đã phổ biến và giải đáp các vướng mắc liên quan đến chính sách để thống nhất cách hiểu, bảo đảm chính sách được triển khai một cách đồng bộ, đồng thuận trong toàn quốc.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định: Qua ba tháng triển khai, các ngân hàng thương mại đã vào cuộc rất tích cực, cụ thể: Khẩn trương ban hành quy định nội bộ; Tổ chức tập huấn toàn hệ thống tới từng chi nhánh, phòng giao dịch; Rà soát đối tượng thuộc các ngành, lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất; Chủ động thông tin, tuyên truyền, đặc biệt một số ngân hàng thương mại còn phối hợp chính quyền địa phương để truyền tải về chương trình hỗ trợ lãi suất tới các đối tượng thụ hưởng chính sách.

Tuy nhiên, do độ trễ của chính sách nên bước đầu kết quả triển khai chưa được nhiều. Theo báo cáo nhanh từ các ngân hàng thương mại, doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất đạt gần 4.407 tỷ đồng đối với gần 550 khách hàng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 4.300 tỷ đồng; dự kiến số tiền hỗ trợ lãi suất cho khách hàng đến cuối tháng 8/2022 khoảng 13,5 tỷ đồng.

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo các ngân hàng thương mại cũng chỉ ra nguyên nhân của kết quả này do một số vấn đề sau: Về đối tượng được hỗ trợ lãi suất của Nghị định 31, các lĩnh vực, ngành nghề được hỗ trợ được cụ thể hóa từ Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ, song khi triển khai trong thực tiễn cho thấy các ngân hàng thương mại gặp khó khăn trong xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất trong một số trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành; hiện nay nhiều hộ gia đình sản xuất kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại nhưng không có đăng ký hộ kinh doanh nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ. Do đó, vẫn cần các bộ, ngành tiếp tục có giải đáp, hướng dẫn cụ thể hơn.

Mặt khác, vẫn còn tâm lý e ngại của các ngân hàng thương mại khi triển khai thực hiện do một số chương trình hỗ trợ lãi suất (gồm chương trình hỗ trợ lãi suất năm 2009 và một số chương trình hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước) vẫn chưa được quyết toán số tiền đã hỗ trợ lãi suất cho khách hàng. Chương trình có nguồn tiền hỗ trợ từ Ngân sách nhà nước nên các ngân hàng thương mại cần thận trọng, bảo đảm dòng tiền hỗ trợ được đến đúng đối tượng, đúng mục tiêu, an toàn và hiệu quả, nên các ngân hàng thương mại mất nhiều thời gian chuẩn bị, xây dựng hệ thống tự động để theo dõi, hạch toán, quản lý dữ liệu báo cáo nhằm đảm bảo tính chính xác của dữ liệu trong công tác thanh, quyết toán, kiểm toán khi tham gia Chương trình được hỗ trợ lãi suất từ nguồn ngân sách nhà nước,...

"Tại Hội nghị ngày hôm nay, Ngân hàng Nhà nước cùng với các bộ, ngành sẽ tiếp tục giải đáp các vướng mắc về đối tượng, điều kiện thụ hưởng đã được quy định tại Nghị quyết 43, Nghị quyết 11 và cụ thể tại Nghị định 31 nhằm tạo sự thống nhất và tạo điều kiện cho ngân hàng thương mại và doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh được thụ hưởng chính sách", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ.

Cũng theo đại diện lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, chương trình hỗ trợ lãi suất 2%/năm từ nguồn ngân sách Nhà nước là chương trình có quy mô lớn nhất từ trước tới nay triển khai thông qua hệ thống ngân hàng thương mại, do đó, tâm lý của các ngân hàng thương mại và khách hàng khi tham gia chương trình đều rất thận trọng, chặt chẽ để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại tích cực triển khai trên cơ sở tuân thủ quy định pháp luật; Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong triển khai chương trình nhằm đảm bảo đúng đối tượng, đúng mục tiêu, minh bạch và hiệu quả; Đẩy mạnh truyền thông giúp người dân, doanh nghiệp hiểu hơn về chính sách và nâng cao khả năng tiếp cận Chương trình hỗ trợ này.