Thành phố điển hình
Thành phố tỉnh lỵ Đông Hà có gần 2.200 người có công (NCC) với cách mạng đang hưởng trợ cấp hằng tháng. Thực hiện Pháp lệnh ưu đãi NCC, Pháp lệnh Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và các văn bản hướng dẫn của Đảng, Nhà nước về thực hiện chính sách ưu đãi đối với NCC; phát huy truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, những năm qua thành phố luôn thực hiện tốt công tác chăm sóc NCC thể hiện nổi bật nhất ở trên lĩnh vực giải quyết các chế độ chính sách và vận động xã hội hóa xây dựng, sửa chữa nhà ở.
Bà Võ Thị Thanh Thúy, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) thành phố Đông Hà cho biết, trong công tác giải quyết các hồ sơ hưởng chế độ ưu đãi theo quy định của Nhà nước đối với NCC, thân nhân NCC luôn được thực hiện kịp thời, chính xác. Nhiều năm qua không có trường hợp hồ sơ tồn đọng, chậm trễ, ảnh hưởng đến quyền lợi của NCC. Tính từ năm 2015 đến nay, phòng đã kiểm tra, thụ lý và trình cấp có thẩm quyền công nhận và giải quyết chế độ với gần 3.000 lượt hồ sơ các loại. Song song với công tác giải quyết hồ sơ chính sách, công tác tuyên truyền cũng được chú trọng thực hiện.
Hằng tháng, lãnh đạo thành phố, lãnh đạo phòng phối hợp lãnh đạo UBND các phường thường xuyên đối thoại trực tiếp với NCC và thân nhân của họ nhằm giải đáp thắc mắc, hướng dẫn các thủ tục hồ sơ hưởng chính sách NCC để giải quyết một cách kịp thời, đúng và trúng; cũng như chủ động tuyên truyền phổ biến chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước, địa phương đến với NCC một cách nhanh chóng và hiệu quả. Công tác này được chủ động duy trì hiệu quả trong suốt giai đoạn 2016-2020, qua đó đã kịp thời giải quyết những vướng mắc, hướng dẫn nhiều NCC bổ sung hồ sơ hưởng chế độ, góp phần to lớn vào việc triển khai kịp thời các chế độ chính sách liên quan.
Công tác tổ chức chi trả các chế độ chính sách đối với NCC cũng luôn được thực hiện đúng, đủ, kịp thời. Trung bình hằng tháng, Phòng tổ chức chi trả cho gần 2.200 NCC với số tiền trợ cấp hơn 3,5 tỷ đồng. Ngoài ra, còn chi trả kịp thời, chính xác các chế độ trợ cấp một lần theo định kỳ hàng quý, hằng năm bao gồm: chế độ ưu đãi giáo dục, trang cấp phương tiện trợ giúp và dụng cụ chỉnh hình, điều dưỡng tại chỗ, thờ cúng liệt sĩ hàng năm, và các chế độ chính sách theo quy định khác với số tiền 2,1 tỷ đồng mỗi năm. Phòng thường xuyên kiểm tra, rà soát, phối hợp chặt chẽ với đơn vị chi trả nhằm đảm bảo công tác chi trả kịp thời nhanh chóng, tận tay đối tượng chính sách. Không có trường hợp trả thiếu, trả chậm chế độ chính sách.
Ngoài việc thực hiện tốt công tác giải quyết chế độ chính sách và chi trả các nguồn trợ cấp theo quy định của Nhà nước, hàng năm, phòng đã tham mưu UBND thành phố lập kế hoạch tổ chức chu đáo công tác thăm tặng quà, động viên kịp thời các gia đình chính sách tiêu biểu, khó khăn dịp Tết Nguyên đán và kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ với gần 9 nghìn suất quà có giá trị.
Cùng với ngân sách Nhà nước, Phòng đã phối hợp với các ban ngành, tổ chức chính trị - xã hội thành phố vận động và xây dựng nguồn Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” nhằm tổ chức xây dựng và sửa chữa nhà ở cho NCC, đảm bảo 100% gia đình NCC có nhà ở ổn định. Vì vậy từ năm 1996 đến nay đã thành phố xây dựng và sửa chữa 654 nhà với số tiền hơn 15 tỷ đồng, trong đó nguồn kinh phí theo Quyết định 22/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ 218 nhà với số tiền hơn 5,5 tỷ đồng, Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa” và các nguồn vận động khác hỗ trợ 436 nhà với số tiền 9,5 tỷ đồng. Nhờ đó 100% gia đình NCC của thành phố có mức sống trung bình trở lên, không có gia đình chính sách thuộc diện hộ nghèo.
Địa phương đi đầu
Quảng Trị là chiến trường xưa ác liệt trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc nên sự hy sinh mất mát của nhân dân ta là vô cùng to lớn. Vì thế Đảng và Nhà nước, địa phương luôn quan tâm đến công tác chăm sóc NCC với cách mạng ở mảnh đất này.
Ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Trị cho biết, thực hiện chính sách ưu đãi NCC, tỉnh xác định trước hết phải tập trung cải cách hành chính trong việc giải quyết chính sách theo hệ thống một cửa liên thông ba cấp từ xã đến huyện đến tỉnh theo quy trình công khai, minh bạch, đúng thời gian quy định để giải quyết nguyện vọng, hồ sơ một cách nhanh nhất cho các gia đình NCC. Có nhiều công đoạn xác minh hồ sơ NCC, lý lịch của người chứng nhận, cán bộ của ngành phải dấn thân đi làm thay vì phần lớn họ đã quá già, sức khỏe yếu, không thể tự mình đi đến được các nơi cần thiết để xác minh kịp thời gian quy định. Làm được điều này là nhờ cán bộ của ngành không ngại khó, ngại vất vả, xem công việc như là một phần trách nhiệm đối với những người đã hy sinh cho đất nước.
Nhờ vậy từ năm 2018-2020, toàn tỉnh Quảng Trị không có một thủ tục nào về giải quyết chính sách cho NCC bị trễ hạn. Quảng Trị trở thành địa phương đầu tiên trên cả nước thực hiện cải cách theo cơ chế liên thông ba cấp trong vấn đề giải quyết chính sách cho NCC, nhiều lần được Bộ LĐ-TB&XH tuyên dương.
Chiến tranh đi qua, tỉnh Quảng Trị có 140 nghìn NCC, trong đó có hơn 20 nghìn liệt sĩ, hơn 15 nghìn thương binh. Có xã như Hải Thượng của huyện Hải Lăng chưa đầy ba nghìn người dân lại có đến 438 liệt sĩ, 92 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, hơn 1.700 thương, bệnh binh. Nhờ luôn được quan tâm chăm sóc nên đời sống của NCC trên địa bàn tỉnh Quảng Trị luôn được nâng cao, có hơn 99% gia đình chính sách có mức sống ngang hoặc cao hơn mức sống trung bình của nhân dân nơi cư trú. Địa phương này tập trung nguồn lực cùng ngân sách của Nhà nước (QĐ 22/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ nhà ở cho NCC) đã xây dựng cơ bản hoàn thành nhà ở cho NCC có tổng kinh phí 237 tỷ đồng. Với những nhà được hỗ trợ theo QĐ 22 xây dựng lâu ngày nay xuống cấp, hư hỏng, gia đình không có điều kiện sửa chữa lại cũng được tỉnh quan tâm kêu gọi xã hội hóa để giúp đỡ các gia đình chính sách có được nơi ở khang trang.
Khắc sâu đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, tỉnh Quảng Trị đã huy động, kêu gọi các nguồn quỹ hỗ trợ, sửa chữa, xây mới 9.746 nhà cho NCC (ngoài QĐ 22). Với tỷ lệ còn lại rất nhỏ hộ nghèo NCC tỉnh cũng xác định được nguyên nhân vì sao các hộ nghèo để tìm giải pháp giúp đỡ, trong đó tập trung 20 hộ ở huyện miền núi đặc biệt khó khăn Đakrông, đã có đề án xóa nghèo. Theo đó, mỗi sở, ban, ngành nhận đỡ đầu một gia đình cho đến khi thoát nghèo.
Theo ông Hoàng Anh Tuấn, thực hiện Quyết định 408/QĐ-LĐTBXH ngày 20-3-2017 của Bộ LĐ-TB&XH về giải quyết hồ sơ tồn đọng đề nghị xác nhận NCC chủ yếu cho hai đối tượng thương binh và liệt sĩ địa phương này cũng rất quan tâm. Đây là vấn đề khá nan giải vì đối tượng chủ yếu vào thời kỳ chống Pháp, thân nhân, những người xác nhận trong hồ sơ không còn, rồi lý lịch của người xác nhận cũng không dễ tìm nên để hoàn thành QĐ 408 gặp rất nhiều khó khăn. Thế nhưng vì tinh thần, trách nhiệm của mình, đến nay tỉnh Quảng Trị đã giải quyết ba đợt hồ sơ đủ điều kiện, trình cấp có thẩm quyền công nhận gần 40 thương binh, liệt sĩ.
Việc tỉnh Quảng Trị luôn được Trung ương tuyên dương làm tốt công tác chăm sóc NCC, một trong những nội dung đó là chăm sóc các phần mộ liệt sĩ. Nhiều người ví Quảng Trị như bàn thờ của Tổ quốc. Toàn tỉnh có 72 nghĩa trang liệt sĩ với hơn 54 nghìn mộ, chưa kể nghĩa trang không nấm mồ Thành cổ Quảng Trị - là nơi con em cả nước đang yên nghỉ, trong đó con em các tỉnh, thành phía Bắc nhiều nhất.
Cùng với ngân sách Nhà nước, nhiều năm qua tỉnh Quảng Trị đã huy động xã hội hóa xây dựng, tôn tạo các nghĩa trang thêm tôn nghiệp, sạch sẽ, ai cũng cảm thấy ấm lòng về nơi yên nghỉ của các anh, chị.
Phó Bí Thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng chia sẻ, nhiều năm qua tỉnh Quảng Trị đã quán triệt, triển khai thực hiện sâu sắc các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước đối với NCC. Qua đó, đời sống vật chất, tinh thần của thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ không ngừng được cải thiện. Để tiếp tục làm tốt việc chăm sóc NCC, cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận và đoàn thể chính trị - xã hội trong tỉnh cần tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của tỉnh về nhiệm vụ này, trong đó đặc biệt quan tâm thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TW ngày 19-7-2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NCC với cách mạng; Quyết định số 773/QĐ-TTg ngày 26-6-2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TW về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NCC với cách mạng trên địa bàn tỉnh.
Cũng theo ông Võ Văn Hưng, như đã trở thành đạo lý truyền thống, Quảng Trị không chỉ chăm sóc tốt NCC còn sống mà còn luôn quan tâm chăm sóc tốt các nghĩa trang liệt sĩ. Các ngày lễ, tết lãnh đạo tỉnh và các sở, ban, ngành cùng chính quyền địa phương các cấp luôn đến dâng hoa, dâng hương trên phần mộ các liệt sĩ ở các nghĩa trang. Đáng trân quý hơn mỗi ngày thường các thế hệ thanh niên, học sinh ở các trường cùng nhiều người dân ở khắp các địa phương trong tỉnh tự nguyện đến dâng hương, dâng hoa, làm vệ sinh tại nghĩa trang liệt sĩ với lòng thành kính.
Người dân Quảng Trị luôn tâm niệm cần phải có trách nhiệm hơn nữa với con em của cả nước đang yên nghỉ tại quê hương mình để ngàn vạn bát hương trên nấm mồ các anh luôn cháy mãi với thời gian, góp phần thêm ấm áp cho các gia đình thân nhân liệt sĩ trên mọi miền Tổ quốc; như muốn nhắc nhở với mọi người rằng, trong lòng đất Quảng Trị vẫn còn đó biết bao nhiêu xương máu của các chiến sĩ giải phóng quân và nhân dân đã ngã xuống vì sự nghiệp thống nhất đất nước.
