Bộ trưởng Nông nghiệp Thái Lan Chalermchai Sri-on cho biết, trong khi nông dân trồng lúa bị ảnh hưởng do chi phí sản xuất tăng cao trước các diễn biến phức tạp gần đây, như đại dịch Covid-19 hay cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine…, thì giá gạo trên thị trường toàn cầu lại tăng không tương xứng.
Trước bối cảnh này, nhà xuất khẩu gạo lớn thứ hai và thứ ba trên thế giới là Việt Nam và Thái Lan sẽ chung tay đàm phán, nhằm tăng giá gạo một cách hợp lý bằng cách sử dụng cơ chế định giá trên thị trường toàn cầu.
Để thực hiện thỏa thuận, Thái Lan và Việt Nam sẽ hướng tới việc tạo ra 1 cơ chế đàm phán chính phủ, đồng thời cố gắng thuyết phục thêm các nước xuất khẩu gạo tham gia sáng kiến này.
Trưởng đoàn đàm phán giá gạo của Thái Lan, ông Alongkorn Ponlaboot cho rằng, việc thúc đẩy giá cả công bằng hơn là sứ mệnh và trách nhiệm của tất cả các nước xuất khẩu gạo.
Do biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến việc trồng lúa và sản lượng lúa trên toàn thế giới, tất cả các bên cần chung tay để bảo đảm an ninh lương thực.
Người nông dân sẽ không phải đối phó với giá gạo không công bằng trên thị trường toàn cầu, nếu họ bị bỏ mặc mà không có sự giúp đỡ và hợp tác giữa các bên.
Chủ tịch Hiệp hội Xay xát gạo Thái Lan Rangsan Sabaimuang cũng ủng hộ giá cả công bằng hơn cho tất cả các bên.
Ông Rangsan đặt ra câu hỏi “Tại sao những nước xuất khẩu dầu lại có thể thành lập Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ?”, đồng thời đề cập đến việc thành lập 1 nhóm tương tự nhằm điều tiết giá gạo.
Do đó, sự hợp tác giữa Thái Lan và Việt Nam đã trở thành bước đầu tiên để thực hiện các nỗ lực trên.
Chủ tịch Hiệp hội Nông dân Thái Lan Pramot Charoensin cho biết, so với 2 năm trước, chi phí sản xuất trồng lúa ở Thái Lan hiện đã tăng gần gấp đôi, từ mức 4.500-5.000 baht/tấn lên mức 7.500-8.000 baht/tấn.
Trong khi đó, chi phí sản xuất lúa gạo của Việt Nam hiện đang ở trong tình trạng tốt hơn Thái Lan do chi phí lao động trong lĩnh vực trồng lúa thấp hơn. Chi phí sản xuất của Việt Nam thấp hơn khoảng 100 USD/tấn gạo so với Thái Lan.
Chủ tịch Hiệp hội Nông dân Thái Lan hoan nghênh hợp tác giữa Việt Nam và Thái Lan về giá gạo, tuy nhiên cảnh báo rằng Ấn Độ vẫn có tiếng nói lớn nhất trong việc định giá gạo trên thị trường toàn cầu do vị thế là nước xuất khẩu hàng đầu.
Do đó, nếu chỉ riêng Thái Lan và Việt Nam bán gạo với giá cao hơn, các quốc gia nhập khẩu gạo có thể chuyển sang Ấn Độ để tìm nguồn cung.
Năm 2021, Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới với 19,55 triệu tấn, trong khi Việt Nam và Thái Lan lần lượt đứng ở vị trí thứ hai và thứ ba với sản lượng 6,24 triệu tấn và 6,12 triệu tấn. Thái Lan đặt mục tiêu xuất khẩu 7 triệu tấn gạo trong năm 2022.