Thái-lan và Mỹ hôm nay bắt đầu thảo luận về Hiệp định thương mại tự do (FTA) tại Băng Cốc nhân chuyến thăm Thái-lan của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Robert B. Zoellick.
Thái-lan là điểm đến đầu tiên trong chuyến công du các nước Đông Nam Á của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ để bàn thảo các vấn đề an ninh, kinh tế và chính trị, đặc biệt tìm kiếm ủng hộ một hiệp định thương mại với Mỹ tại khu vực này. Tại cuộc gặp, Thủ tướng Thái-lan Thaksin Shinawatra và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ thảo luận ba vấn đề chính liên quan FTA gồm việc thâm nhập thị trường dược phẩm Mỹ, việc bảo hộ của Mỹ đối với quyền sở hữu trí tuệ và việc mở cửa thị trường Mỹ đối với tôm Thái-lan.
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Thái-lan Kantathi, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Robert B. Zoellick cam kết cho Thái-lan tiếp tục nhập khẩu các sản phẩm thuốc của Mỹ, đặc biệt với các loại dược phẩm điều trị những căn bệnh như HIV/AIDS với giá hợp lý. Ông Zoellick nói những thỏa thuận của Mỹ liên quan việc cung cấp dược phẩm và thuốc điều trị HIV/AIDS sẽ khộng bị tác động bởi bất cứ điều khoản nào trong FTA.
Ông Robert B. Zoellick cũng hứa Washington sẽ giảm thuế nhập khẩu đối với tôm Thái-lan. Thủ tướng Thái-lan và Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ đều nhất trí đẩy mạnh sự hiểu biết giữa hai bên trong vấn đề bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Đối với ngành nông nghiệp Thái-lan, ông Zoellick nói Thái-lan có thể thực hiện các biện pháp bảo hộ trước khi FTA có hiệu lực.
Dù đưa ra các cam kết như vậy, nhưng theo nghị sĩ Jon Ungphakorn, người tham gia cuộc họp, ông Zoellick chưa làm dịu đi những băn khoăn của Thái-lan về việc trợ cấp sản phẩm nông nghiệp và dược phẩm.
Tại cuộc thảo luận, Thủ tướng Thái-lan cũng nhắc lại quan điểm của Chính phủ Thái-lan về việc chống tham nhũng và minh bạch hóa các hoạt động kinh doanh.
Về vụ bê bối liên quan thiết bị kiểm tra bom tại Suvarnabumi, sân bay mới ở Băng Cốc, ông Zoellick tuyên bố, Thái-lan và Mỹ đều muốn có một bộ máy chính phủ trong sạch và Washington hy vọng các doanh nghiệp Mỹ phải hoạt động công bằng và minh bạch vì thế Mỹ sẽ chia sẻ thông tin với Thái-lan nhằm sáng tỏ việc trên.
GE In Vision Technologies, một công ty Mỹ cung cấp thiết bị phát hiện bom trị giá hơn 100 triệu USD gần đây bị tòa án bang California tuyên phạt 1,4 triệu USD vì vi phạm luật chống tham nhũng tại nước ngoài liên quan hối lộ xuyên quốc gia. GE In Vision Technologies cho biết một đại lý của công ty có thể đã hối lộ các quan chức Thái-lan nhằm giành quyền bán thiết bị cho sân bay Suvarnabumi.
Trong khi đó, Thủ tướng Thái-lan Thaksin Shinawatra cảnh báo sẽ hủy hợp đồng này nếu một trong hai bên không bác bỏ được lời cáo buộc tham nhũng. Vụ việc này có khả năng kéo dài thời hạn khánh thành sân bay Suvarnabumi dự tính vào năm sau./.
Vũ Mai Hoàng
Phóng viên báo Nhân Dân thường trú tại Thái-lan