Hiện, toàn thành phố mới có gần 40% số người trong độ tuổi lao động có tên trên hệ thống bảo hiểm xã hội (hơn 38% tham gia theo diện bắt buộc; 1,3% tham gia theo diện tự nguyện). Như vậy, còn khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi, tương ứng với khoảng 3 triệu người, chủ yếu ở nhóm lao động làm nông nghiệp, làm công việc tự do, chưa tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Dù các cấp, các ngành đã tích cực vào cuộc, tuy nhiên kết quả vẫn khá khiêm tốn. Như năm 2022, thành phố đặt mục tiêu có 1,5% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động ở Thủ đô tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, tương ứng khoảng 109 nghìn người, nhưng đến hết tháng 7/2022, số người tham gia chính sách này mới đạt gần 65 nghìn người, bằng 1,3% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Như vậy, năm tháng cuối năm 2022, thành phố cần phát triển thêm hơn 44 nghìn người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Mục tiêu này không dễ thực hiện, bởi từ đầu năm 2022 đến nay, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ tăng gần 1.000 người so với thời điểm cuối năm 2021.
Lý giải nguyên nhân số người tham gia bảo hiểm xã hội còn thấp, đại diện Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội cho rằng, nhiều người lao động hiện đi làm xa hoặc làm việc theo thời gian không cố định, nên không dễ tiếp cận để tuyên truyền, vận động. Nguồn lực để hỗ trợ mức đóng cho người tham gia có hoàn cảnh khó khăn còn thấp, khiến một số trường hợp không đủ khả năng tham gia. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định hiện hành khá dài (20 năm), lại không có chế độ ốm đau, thai sản cho nên chưa hấp dẫn lao động trẻ, nhất là lao động nữ...
Để đạt mục tiêu đề ra trong năm 2022, Hà Nội sẽ hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện giai đoạn 2022-2025. Cụ thể, từ ngày 1/8/2022 đến hết ngày 31/12/2025, thành phố hỗ trợ thêm 30% mức đóng với thành viên hộ nghèo, 25% với thành viên hộ cận nghèo, 10% với các trường hợp khác. Như vậy, người dân Hà Nội thuộc hộ nghèo tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ đóng 132.000 đồng/người/tháng; người thuộc hộ cận nghèo đóng 165.000 đồng/người/tháng; các trường hợp khác đóng 264.000 đồng/người/tháng.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội Hà Nội cùng Bưu điện thành phố đã huy động lực lượng cán bộ, nhân viên, tuyên truyền viên tổ chức các hoạt động truyền thông theo hình thức trực quan; đồng thời tổ chức tư vấn theo nhóm nhỏ. Những người có trách nhiệm đến các địa điểm tập trung nhiều lao động tự do như chợ dân sinh, làng nghề, các tuyến phố kinh doanh, hộ gia đình... để phổ biến tính ưu việt của bảo hiểm xã hội tự nguyện.
