Sớm có biện pháp quản lý thuốc lá thế hệ mới

Theo đó, phần lớn các sản phẩm này đều là sản phẩm nhập lậu hoặc xách tay, trôi nổi nhưng vẫn được bày bán công khai trên thị trường.

Đây là nội dung được các đại biểu tham dự đưa ra thảo luận tại Tọa đàm "Khung khổ pháp lý để quản lý thuốc lá thế hệ mới", do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức chiều 18/8, tại Hà Nội.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam hiện đang là một trong 15 quốc gia có tỷ lệ hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới và là quốc gia đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN có số người trưởng thành hút thuốc lá cao nhất chỉ sau Indonesia và Philippines.

Trước thực trạng trên, Việt Nam đã có Luật Phòng chống tác hại của Thuốc lá nhằm kéo giảm tình trạng sử dụng thuốc lá ở Việt Nam, cũng như nghiêm cấm hút thuốc lá tại công sở, trường học và các nơi công cộng.

Tin liên quan

[Infographic] Các địa điểm cấm hút thuốc lá từ ngày 1/8/2023

Song, với sự xuất hiện của loại hình thuốc lá thế hệ mới trong vài năm trở lại đây đã khiến cho công tác quản lý, kiểm soát cũng như xử phạt của các cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn khi chính sách quản lý thuốc lá thế hệ mới chưa có, những chế tài đang áp dụng với thuốc lá điếu truyền thống không đủ cơ sở để áp dụng.

Điều này đã khiến thuốc lá thế hệ mới vẫn được quảng cáo, bày bán công khai, người dùng, nhất là giới trẻ, học sinh, sinh viên rất dễ dàng tiếp cận, sử dụng. Những sản phẩm này đa phần có nguồn gốc xách tay, nhập lậu, không được quản lý về chất lượng, an toàn.

Thực trạng này đang dẫn đến hệ lụy khi việc mua bán mất thiếu kiểm soát, nhất là chất lượng sản phẩm có thể là kẽ hở cho các đối tượng xấu trà trộn các chất độc hại, thậm chí có thể là các chất gây nghiện, ma túy, hướng thần... vào các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.

Từ đó, tạo gánh nặng cho các cơ quan quản lý, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ cộng đồng, nhất là giới trẻ, đối tượng chủ yếu sử dụng thuốc lá thế hệ mới, cũng như tạo ra sự cạnh tranh không bình đẳng giữa với doanh nghiệp sản xuất thuốc lá, gây thất thu ngân sách nhà nước.

Tin liên quan

Ưu tiên hàng đầu ngăn ngừa thuốc lá thế hệ mới

Theo ý kiến của một số diễn giả tham dự tọa đàm, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá hiện nay đang định nghĩa thuốc lá theo hướng mở; trong đó bao gồm thuốc lá truyền thống được làm từ cây thuốc lá và các nguyên liệu thay thế khác và được chế biến dưới dạng khác.

Vì vậy, thuốc lá thế hệ mới cần được quản lý theo luật hiện hành như đang áp dụng cho thuốc lá điếu thông thường. Tuy nhiên, hiện nay chưa rõ cụm từ "nguyên liệu thay thế khác" có bao gồm các loại thuốc lá thế hệ mới hay không.

Không chỉ gây hại cho sức khỏe, thuốc lá thế hệ mới còn khiến cho lực lượng quản lý thị trường đau đầu khi khung khổ pháp lý để quản lý sản phẩm này chưa đầy đủ, nhiều vụ việc vi phạm dù số lượng, quy mô rất lớn nhưng do chưa có chế tài xử lý cụ thể dành riêng cho loại sản phẩm này nên chỉ có thể xử phạt hành chính.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Quản lý thị trường, riêng trên địa bàn thành phố Hà Nội trong 6 tháng năm, lực lượng quản lý thị trường kiểm tra, xử lý 81 vụ việc liên quan đến sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, số tiền xử phạt hơn 1 tỷ đồng, tịch thu gần 20 nghìn sản phẩm liên quan.

Với thực trạng sử dụng thuốc lá thế hệ mới như hiện nay, các đại biểu tham dự tọa đàm đều thống nhất quan điểm việc sớm đưa ra khung khổ pháp lý cho sản phẩm thuốc lá thế hệ mới. Trong đó, Chính phủ cần sớm có quy định cụ thể về thuốc lá thế hệ mới, chính sách quản lý ra sao, để các đơn vị chức năng xây dựng quy định quản lý đồng bộ với các quy định khác để đảm bảo hiệu quả quản lý.