Ngày 19/8/2022, bà Raymonde Dien, đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, đã qua đời ở tuổi 93. Trọn cả cuộc đời, bà luôn dành tình cảm trọn vẹn, sắt son, thủy chung dành cho Việt Nam.
Ngược dòng thời gian, ngày 23/2/1950, nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới hết sức cảm động trước hành động của 1 người phụ nữ hiên ngang nằm trên đường ray xe lửa chặn đoàn tàu chở vũ khí, binh lính từ nhà ga ở thành phố Tours, Pháp sang Việt Nam để chuẩn bị gây tội ác chiến tranh.
Hành động dũng cảm của người phụ nữ Pháp Raymonde Dien - khi ấy chưa đầy 21 tuổi - đã khiến đoàn tàu phải dừng lại. Và cũng từ đó, sự kiện lịch sử này đã thổi bùng lên phong trào phản đối chiến tranh, ủng hộ nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp.
 |
Hình ảnh Raymonde Dien dũng cảm nằm chắn trên đường ray tàu hỏa, chặn đoàn tàu chở vũ khí, binh lính từ Pháp sang Việt Nam. |
 |
Bà Raymonde Dien trong phiên tòa xét xử mình sau hành động dũng cảm ngăn cản đoàn tàu chở vũ khí, tháng 6/1950. (Ảnh: Le Maitron) |
Sau sự kiện 23/2, bà Raymonde Dien bị bắt và bị giam giữ trong gần 1 năm. Tuy nhiên, điều đó không khiến tinh thần đấu tranh của bà suy giảm. Sau khi được trả tự do, bà vẫn tiếp tục các hoạt động tranh đấu vì hòa bình và công lý cho nhân dân Việt Nam.
 |
Hình ảnh bà Raymonde Dien với nhân dân yêu chuộng hòa bình. (Ảnh: L'Humanité) |
 |
Hình tượng của bà đã trở thành biểu tượng trong các cuộc đấu tranh vì hòa bình. |
Ngày 23/2 được ghi vào lịch sử như biểu tượng của chủ nghĩa quốc tế vô sản cao đẹp nhất, còn hành động anh hùng của Raymonde Dien được ghi nhớ cụ thể bằng 1 con đường mang tên "Ngày 23/2/1950" ở Saint-Pierre-des-Corps, gần thành phố Tours, miền trung nước Pháp.
 |
Tượng đài của Raymonde Dien ở thành phố Saint Petersburg, Nga, mô phỏng hình ảnh lúc bà hiên ngang nằm chắn đường ray xe lửa để chặn đoàn tàu chở vũ khí từ Pháp sang Việt Nam. (Ảnh: Dezidor) |
Năm 1953, nhà điêu khắc Liên Xô Valerian Kirhoglani đã tạc 1 bức tượng của bà Raymonde Dien và dựng tại Công viên Chiến thắng ở Leningrad (nay là thành phố Saint Petersburg, Nga).
Tượng khắc họa hình ảnh Raymonde Dien dũng cảm trên đường ray xe lửa, ngực vươn cao, cánh tay giơ lên đầy quyết tâm. Một phiên bản của bức tượng này cũng được dựng lên tại Zelenogorsk, cách trung tâm Saint Petersburg khoảng 50km.
 |
Tượng đài của Raymonde Dien ở Zelenogorsk, Saint Petersburg, Nga. (Ảnh: Peter Ivanov) |
 |
Bà Raymonde Dien tại Berlin, Cộng hòa dân chủ Đức, tháng 8/1951. (Ảnh: Le Maitron) |
Tại Việt Nam, tên của bà cũng được đặt cho 1 con đường ở quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh. Với những tình cảm và đóng góp to lớn của mình đối với cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam, ngày 2/9/2004 bà vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Hữu nghị.
 |
Raymonde Dien (trái) tại Đại hội Thanh niên ở Bucharest, Romania, năm 1953. Trong tay bà đang cầm khẩu hiệu của phái đoàn Việt Nam tham dự hội nghị trao tặng. (Ảnh: Robert Aimé) |
Năm 1956, bà Raymonde Dien có cơ hội đến Việt Nam trong đoàn thanh niên cộng sản Pháp và vinh dự được Bác Hồ tiếp. Trong chuyến thăm Việt Nam đầu tiên, bà đi cùng ông Henri Martin, cũng là một người bạn Pháp rất thân thiết của Việt Nam, một trong những người đi đầu trong phong trào phản đối chiến tranh của thực dân Pháp tại Việt Nam và Đông Dương.
 |
Bác Hồ tiếp thân mật bà Raymonde Dien và ông Henri Martin trong đoàn thanh niên cộng sản Pháp, tại Hà Nội, tháng 11/1956. |
 |
Tư liệu về Bác Hồ và các bài báo đưa tin bà Raymonde Dien được nhà cầm quyền Pháp trả tự do sau hành động liều mình ngăn cản đoàn tàu chở vũ khí năm 1950. (Ảnh: Vietnam+) |
 |
Bà Raymonde Dien và bức ảnh chụp cùng Bác Hồ năm 1956. |
Năm 2004, nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Raymonde Dien lại cùng người bạn Henri Martin trở lại Việt Nam, được chứng kiến những đổi thay thật nhanh trên quê hương của Bác Hồ. Đó cũng là niềm hạnh phúc, tự hào mà bà hay nhắc đến khi thấy đất nước và nhân dân Việt Nam tiến tới như di nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
 |
Bà Raymonde Dien thăm Cơ quan thường trú Báo Nhân Dân tại Pháp ngày 11/3/2012. |
 | ||
|
 |
Bà Raymonde Dien cùng những người bạn Pháp của Việt Nam. |
Thời gian đã trôi qua 72 năm kể từ ngày 23/2/1950 lịch sử tại nhà ga ở thành phố Tours. Sự kiện đó đã làm thay đổi cuộc đời bà và gắn kết tình cảm sắt son với Việt Nam. Biết bao vật đổi sao dời, nhưng tấm lòng của người nữ đảng viên Đảng Cộng sản Pháp Raymonde Dien vẫn trọn vẹn với Việt Nam cho tới lúc đi xa.
