Quốc hội hoãn thi hành Bộ luật Hình sự 2015 và ba luật liên quan

Sáng 30-6, tại Phủ Chủ tịch, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố Nghị quyết của Quốc hội (QH) khóa XIII về việc lùi thời hiệu thi hành của Bộ luật Hình sự (BLHS) số 100/2015/QH13, Bộ luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam số 94/2015/QH13. Bên cạnh đó, Nghị quyết nêu bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13 vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016.

Đồng chí Đào Việt Trung, Ủy viên T.Ư Đảng, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã đọc Lệnh của Chủ tịch nước và toàn văn Nghị quyết của QH khóa XIII. Theo Nghị quyết này, thời hiệu thi hành của BLHS số 100/2015/QH13, Bộ luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13, Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13 và Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam số 94/2015/QH13 được lùi từ ngày 1-7-2016 đến ngày Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13 có hiệu lực thi hành.

Bên cạnh đó, tiếp tục áp dụng BLHS số 15/1999/QH10 (được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 37/2009/QH12), Bộ luật Tố tụng hình sự số 19/2003/QH11, Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự số 23/2004/PL-UBTVQH11 (được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Pháp lệnh số 30/2006/PL- UBTVQH11 và Pháp lệnh số 09/2009/PL-UBTVQH12), Nghị định số 89/1998/NĐ-CP ban hành Quy chế về tạm giữ, tạm giam (được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 98/2002/NĐ-CP và Nghị định số 09/2011/NĐ-CP của Chính phủ) cho đến ngày Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13 có hiệu lực thi hành.

Nghị quyết nêu rõ, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS số 100/2015/QH13 được bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016 và trình QH khóa XIV tại kỳ họp thứ hai. Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 30-6-2016. Nghị quyết cũng giao TAND tối cao hướng dẫn thi hành việc thực hiện một số nội dung của Nghị quyết; Ủy ban TVQH, Chính phủ, TAND tối cao, Viện KSND tối cao trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình chịu trách nhiệm thi hành Nghị quyết này.

Tại buổi họp báo, đại diện lãnh đạo Văn phòng QH, Ủy ban Tư pháp của QH, Bộ Tư pháp, Viện KSND tối cao đã trả lời nhiều câu hỏi của phóng viên. Phó Chủ nhiệm Văn phòng QH Đỗ Mạnh Hùng cho rằng, để xảy ra sai sót này có trách nhiệm của đại biểu QH. QH sẽ có quyết định cần thiết, trên cơ sở đó làm rõ hơn nữa trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan của cơ quan soạn thảo, thẩm tra. Thời gian qua, việc phát hiện những sai sót là từ các cử tri, nhà chuyên môn, báo chí. Điều đó khẳng định vai trò quan trọng giám sát của cử tri, của người dân và cơ quan truyền thông đối với hoạt động của QH, qua đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt động lập pháp của QH trong thời gian tới.

Nhiều chuyên gia pháp luật cho rằng, đối với BLHS 2015 và các bộ luật, luật liên quan nhiều chủ trương rất mới, đáp ứng tinh thần Hiến pháp năm 2013, các Công ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, gia nhập, đồng thời thể chế hóa chính sách hình sự hóa - phi hình sự hóa các hành vi bị coi là tội phạm. Trả lời câu hỏi của phóng viên Báo Nhân Dân nêu việc lùi thi hành BLHS 2015 và ba bộ luật, luật liên quan sẽ tác động như thế nào đối với tiến trình thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp đã và đang được Đảng, Nhà nước và nhân dân rất quan tâm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của QH Nguyễn Văn Luật nhấn mạnh: Các bộ luật vừa qua trong quá trình xây dựng đã thể hiện được chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước về cải cách tư pháp. Chúng ta đã nội luật hóa nhiều quy định của các điều ước quốc tế, thể hiện tinh thần rất tiến bộ, văn minh, nhân văn, dân chủ trong xây dựng pháp luật theo chủ trương cải cách tư pháp của Đảng, Nhà nước. Việc QH ra Nghị quyết lùi thi hành các đạo luật này cho thấy: Khi phát hiện những sai sót về mặt kỹ thuật, ảnh hưởng việc áp dụng thống nhất các quy định của BLHS 2015 và các đạo luật có liên quan trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền con người, quyền cơ bản của công dân, QH quyết định lùi hiệu lực của BLHS 2015 và các đạo luật liên quan nhằm sửa những khiếm khuyết. Từ đó, thực hiện tốt hơn những mục đích tiến bộ về cải cách tư pháp, theo hướng dân chủ, văn minh, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, bảo vệ quyền công dân, thực hiện tốt hơn các cam kết quốc tế.

Thời gian tới, QH, các cơ quan có trách nhiệm sẽ rà soát một cách kỹ lưỡng để khắc phục triệt để những sai sót, hạn chế. Thứ trưởng Tư pháp Đinh Trung Tụng khẳng định: Về quan điểm, chủ trương, đường lối nhất quán liên quan cải cách tư pháp, bảo đảm tính nhân văn, nhân đạo, dân chủ và quyền con người, quyền công dân trong BLHS 2015 vẫn được tuân thủ. Các sai sót chủ yếu là lỗi kỹ thuật, ảnh hưởng việc áp dụng thống nhất các quy định của BLHS 2015 trong đấu tranh chống tội phạm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nước và công dân. Các bộ luật, luật liên quan cũng lùi thời hạn hiệu lực là do có nội dung viện dẫn BLHS 2015, chứ không phải do các bộ luật, luật này sai sót.

Đại diện các cơ quan đã trả lời về hướng sửa đổi bộ luật trong thời gian tới, về phương án thu hồi sách đã phát hành, các biện pháp xử lý ngoài mong muốn của nhà xuất bản và người mua sách.

Có thể bạn quan tâm