Ngày 19/7, Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành công văn số 2430/BHXH-CSXH về việc hướng dẫn một số nội dung tại Quyết định số 686/QĐ-BHXH.
Cụ thể, trước đó, ngày 29/5/2024, Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành Quyết định số 686/QĐ-BHXH về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp ban hành kèm theo Quyết định số 166/QĐ-BHXH ngày 31/01/2019 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam (sau đây gọi tắt là Quyết định số 686/QĐ-BHXH) có bổ sung nội dung cập nhật thông tin nhân thân người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng (bảo hiểm xã hội hằng tháng) theo căn cước công dân hoặc căn cước (sau đây gọi chung là căn cước công dân); điều chỉnh quy định về việc lập danh sách chi trả các chế độ bảo hiểm thất nghiệp và một số nội dung khác.
Để thống nhất thực hiện tại bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (bảo hiểm xã hội tỉnh), Bảo hiểm xã hội Việt Nam hướng dẫn cụ thể ba nội dung sau.
Một là, cập nhật, bổ sung thông tin nhân thân người hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng theo căn cước công dân.
Việc tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết cập nhật thông tin nhân thân theo căn cước công dân được thực hiện theo Quyết định số 475/QĐ-BHXH ngày 27/3/2023 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam về việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam, Công văn số 2048/BHXH-VP ngày 5/7/2023 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam về sử dụng thông tin, giấy tờ tích hợp trên ứng dụng VNeID trong tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính và các văn bản khác liên quan, bao gồm tiếp nhận cả hồ sơ giấy và điện tử.
Cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đang chi trả bảo hiểm xã hội hằng tháng tiếp nhận hồ sơ và giải quyết việc cập nhật thông tin nhân thân đối với người hưởng.
Các thông tin đã được cập nhật thống nhất theo căn cước công dân không dùng làm căn cứ điều chỉnh lại các chế độ bảo hiểm xã hội đã được giải quyết; không bao gồm các trường hợp người lao động mượn hồ sơ lý lịch của người khác để đi làm, tham gia đóng và hưởng bảo hiểm xã hội (mượn hồ sơ tư pháp).
Trường hợp áp dụng với hai nhóm đối tượng. Đó là: Người đang hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng nhưng thông tin ghi trong hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng không thống nhất với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, có đề nghị cập nhật thông tin nhân thân theo căn cước công dân; người hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng chết nhưng thông tin ghi trong hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng không thống nhất với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thân nhân có đề nghị cập nhật thông tin nhân thân của người hưởng theo căn cước công dân.
Phạm vi điều chỉnh là những thông tin không thống nhất về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính ghi trong hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng với thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của người hưởng thể hiện trên căn cước công dân.
Cùng với đó là các thông tin cập nhật, bổ sung nêu trên dùng để điều chỉnh thông tin thẻ bảo hiểm y tế; lập danh sách chi trả và xác nhận thông tin quản lý người hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng trong trường hợp người hưởng có yêu cầu cấp.
Văn bản cũng quy định rõ về thành phần hồ sơ, quy trình thực hiện.
Hai là, lập danh sách chi trả các chế độ bảo hiểm thất nghiệp.
Văn bản hướng dẫn chi tiết việc lập danh sách chi trả trợ cấp thất nghiệp đối với người hưởng tháng đầu tiên theo quy định tại khoản 18 Điều 1 Quyết định số 686/QĐ-BHXH và việc tiếp nhận bản điện tử quyết định về việc hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp cũng như việc cập nhật và lập danh sách chi trả hỗ trợ học nghề tại khoản 17 và khoản 20 Điều 1 Quyết định số 686/QĐ-BHXH.
Ba là, chi trả tiền mua phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình và cập nhật số căn cước công dân của người lao động tại Danh sách đề nghị giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe (Mẫu số 01B-HSB ban hành kèm theo Quyết định số 686/QĐ-BHXH).
Việc cập nhật tự động chi trả tiền mua phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình đối với trường hợp đã được cấp tiền mua phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình nhưng chưa có tên trong danh sách chi trả và cập nhật tự động số căn cước công dân tại Mẫu số 01B- HSB được thực hiện tại thời điểm Bảo hiểm xã hội Việt Nam hướng dẫn triển khai phần mềm.
Hướng dẫn cũng nhấn mạnh về tổ chức thực hiện. Giám đốc bảo hiểm xã hội tỉnh căn cứ tình hình thực tế của địa phương để chỉ đạo, triển khai, phân cấp giải quyết, hướng dẫn bảo hiểm xã hội huyện về việc rà soát, cập nhật thông tin về nhân thân trong hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng và thực hiện việc lập danh sách chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; quy định cụ thể trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc có liên quan.
Khi giải quyết hưởng mới các chế độ bảo hiểm xã hội, phải kiểm tra, đối chiếu thông tin nhân thân của người lao động trên hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội với thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đối chiếu với thông tin quản lý người hưởng trong Cơ sở dữ liệu xét duyệt chính sách để kiểm tra việc hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp theo nguyên tắc: không giải quyết hưởng trùng chế độ bảo hiểm xã hội không đúng quy định, trùng thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; không chi trả trùng chế độ không đúng quy định; kịp thời dừng chi trả đối với người đang hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng bị chết; kiểm tra tình trạng hưởng bảo hiểm thất nghiệp khi giải quyết hưởng chế độ tử tuất để dừng chi trả bảo hiểm thất nghiệp và thông báo cho Trung tâm dịch vụ việc làm chấm dứt hưởng bảo hiểm thất nghiệp theo quy định...
Trường hợp thông tin không thống nhất thì hướng dẫn đơn vị sử dụng lao động, người lao động hoặc thân nhân người lao động điều chỉnh theo quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế; không để tình trạng sai lệch thông tin giữa các cơ sở dữ liệu của ngành sau khi đã giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.