Phòng, chống cháy nổ từ các chung cư, nhà cao tầng

NDO - Hiện nay nhiều nhà cao tầng, chung cư, nhất là chung cư mini không bảo đảm về phòng cháy, chữa cháy, xây dựng sai phép, nhưng vẫn được đưa vào sử dụng. Cụ thể, nhiều chung cư mini được xây dựng quá số tầng quy định trong ngõ, ngách nhỏ hẹp, nếu xảy ra cháy nổ thì các phương tiện chữa cháy rất khó tiếp cận. Lối thoát hiểm không có, trang thiết bị chữa cháy thiếu hoặc hỏng, hết hạn sử dụng. Nhân viên bảo vệ chung cư không được tập huấn thường xuyên về công tác phòng cháy, chữa cháy…
0:00 / 0:00
0:00
Diễn tập phòng cháy, chữa cháy tại một tòa nhà cao tầng tại Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: THẾ ANH)
Diễn tập phòng cháy, chữa cháy tại một tòa nhà cao tầng tại Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: THẾ ANH)

Vụ cháy gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, tại chung cư mini ở số 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, khiến 56 người tử vong, 37 người bị thương trong tổng số 150 người sinh sống tại đây.

Trước tính chất, hậu quả nghiêm trọng của vụ hỏa hoạn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 tháng đối với Nghiêm Quang Minh (chủ chung cư này) về tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Đồng chí Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội thay mặt Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội cũng đã có văn bản chỉ đạo việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3 tổ chức Đảng, gồm: Ban Thường vụ Quận ủy Thanh Xuân, Đảng ủy Công an quận Thanh Xuân, Đảng ủy phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025. Trong đó có nội dung kiểm tra, xem xét, xử lý theo quy định đối với các tổ chức Đảng, đảng viên có liên quan để xảy ra vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng nêu trên.

Căn cứ vào bản kết luận giám định của Viện khoa học hình sự-Bộ Công an đối với nguyên nhân vụ cháy xảy ra tại chung cư mini nêu trên ở phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an Hà Nội thông báo về kết luận giám định trên như sau: Điểm xuất phát cháy nằm ở khu vực giáp tường phía nam, cách tường phía đông khoảng 2,3m, thuộc tầng 1 bên trong khu nhà ở nhiều căn hộ.

Nguyên nhân cháy được xác định là do chập mạch điện trên đường dây dẫn điện bình ắc-quy thuộc phần đầu xe mô-tô sử dụng động cơ xăng (loại xe tay ga) đặt giáp tường gây cháy. Sau đó cháy lan vào khu vực cáp điện, các hộp công-tơ điện gắn trên tường phía nam tầng 1 và cháy lan ra chung quanh, dẫn đến vụ cháy nói trên.

Thông báo kết luận giám định còn nêu rõ, trong 4 bình chữa cháy gửi giám định có 3 bình chưa được sử dụng và 1 bình đã được sử dụng…

Qua vụ cháy chung cư mini ở quận Thanh Xuân, Hà Nội và một số vụ cháy ở các tỉnh, thành phố, tại buổi họp báo định kỳ về tình hình kinh tế-xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh, Thượng tá Lê Mạnh Hà, Phó trưởng Phòng Tham mưu, Công an Thành phố Hồ Chí Minh khuyến cáo, người dân nên chọn các căn hộ, chung cư mini được trang bị đầy đủ hệ thống phòng cháy, chữa cháy theo quy định.

Ngoài ra, người thuê nhà cần tự trang bị các thiết bị phòng cháy, chữa cháy như báo cháy, bình chữa cháy, thang dây, mặt nạ phòng độc,… để đủ thiết bị xử lý cần thiết khi xảy ra hỏa hoạn.

Phòng, chống cháy nổ từ các chung cư, nhà cao tầng ảnh 1
Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh (thành phố Hà Nội) cùng Công an huyện Đông Anh tổ chức diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ tại Tòa nhà CT1 - Xí nghiệp quản lý và phát triển nhà ở xã hội thuộc xã Kim Chung, huyện Đông Anh. (Ảnh: ĐÌNH TRUNG)

Tuy nhiên, việc thực hiện nhiều kỹ năng thoát hiểm như: đi thang dây, xuống từ tầng cao cần có sự hướng dẫn hoặc luyện tập thị phạm từ các cán bộ có chuyên môn.

Quá trình sử dụng, người thuê nhà cần thường xuyên kiểm tra công tắc điện, cầu dao điện, dây dẫn bình gas,… để kịp thời khắc phục các sự cố xuất hiện. Mỗi người dân cần tích cực tham gia các buổi tập huấn, hướng dẫn cách xử lý sự cố, cách sử dụng bình chữa cháy, sử dụng điện an toàn và các kỹ năng thoát hiểm khi có cháy xảy ra.

Cũng theo Thượng tá Lê Mạnh Hà, để hạn chế cháy nổ, quá trình sạc điện xe đạp điện, xe máy điện và sạc dự phòng, điện thoại, người dân tuyệt đối không cắm sạc qua đêm, không đốt nhang, nến thờ cúng khi đi ngủ hoặc khi ra khỏi nhà. Thường xuyên kiểm hệ thống gas, nguồn lửa, nguồn nhiệt khi đun nấu… phải khóa gas khi không có người ở nhà.

Phòng, chống cháy nổ từ các chung cư, nhà cao tầng ảnh 2
Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Công an tỉnh Bình Dương tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn các quy định phòng cháy, chữa cháy tại các chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một. (Ảnh: TÂM TRANG)

Chìa khóa phòng trọ, căn hộ nhà chung cư phải để nơi dễ lấy và phổ biến cho mọi người trong gia đình đều biết. Mỗi gia đình cần thiết kế, bố trí lối thoát nạn thứ 2 trên cửa sổ, mái nhà, ban công đồng thời trang bị dụng cụ phá dỡ (búa, đục,…), để tạo lối thoát nạn khẩn cấp khi xảy ra cháy.

Khi phát hiện những bất cập về các nguy cơ cháy nổ, cần phản ánh đến các cơ quan chức năng để kịp thời xử lý.

Khi xảy ra cháy, nổ tại các chung cư, nhà cao tầng thì người cao tuổi, người bị bệnh về xương khớp, trẻ em là những người có nguy cơ cao bị thương tích nặng hoặc tử vong. Bởi họ hạn chế về sức khỏe, di chuyển chậm chạp, thiếu các kỹ năng thoát hiểm khi xảy ra cháy, nổ.

Để giảm thiểu các thiệt hại trong các vụ cháy, các cơ quan chức năng cần phổ cập và huấn luyện các kỹ năng chữa cháy cho các đối tượng, trong đó có trẻ em. Đơn cử như kỹ năng dùng khăn ướt để che mũi khi di chuyển trong đám cháy để hạn chế tình trạng ngạt khói; quá trình di chuyển trong tình huống có khói nhiều cần cúi sát người xuống sàn nhà để tránh khói độc xâm nhập vào mũi, miệng.

Dùng giẻ thấm nước chặn các khe cửa chính, cửa sổ để hạn chế khói xộc vào. Tắt tất cả thiết bị điện để tránh chạm điện, khóa van bình gas và rời xa nơi này để đề phòng nổ bình gas…

Sau khi thoát khỏi đám cháy, các nạn nhân bị khản tiếng, thở gấp… thì cần được đưa đến các cơ sở y tế để can thiệp y tế kịp thời.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Năng Viện, Trưởng Khoa cấp cứu Bệnh viện quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh

Khi xây dựng nhà cao tầng hoặc chung cư mini, chủ đầu tư được Ủy ban nhân dân quận cấp giấy phép xây dựng theo quy định, sau đó tự ý xây dựng thêm tầng, thêm căn hộ để tăng lợi nhuận cũng như diện tích sử dụng.

Ngoài ra, nhiều chung cư, nhà cao tầng mặc dù không bảo đảm các quy định về phòng cháy, chữa cháy, nhưng vẫn được đưa vào sử dụng.

Việc làm này là vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật. Trường hợp xảy ra cháy, nổ gây hậu quả nghiêm trọng về người, thiệt hại nặng nề về tài sản xảy ra tại chung cư mini ở phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội thì chủ chung cư đã bị khởi tố vụ án, khởi tố bị can theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Tuy nhiên, các cơ quan có thẩm quyền cũng cần xử lý nghiêm các cán bộ, đảng viên có liên quan để xảy ra sai phạm theo quy định của Đảng và pháp luật.

Luật sư Lã Ngọc Ánh, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội

Trong 8 tháng của năm 2023, cả nước xảy ra hơn 1.278 vụ cháy, làm chết 65 người, bị thương 53 người và hơn 187ha rừng; thiệt hại về tài sản khoảng hơn 200 tỷ đồng.

Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trực tiếp tham gia 790 vụ cứu nạn, cứu hộ; tổ chức cứu được 261 người, tìm được 550 thi thể bàn giao cho cơ quan chức năng xử lý.

Địa bàn xảy ra cháy: Thành thị xảy ra 764 vụ; nông thôn xảy ra 515 vụ .

Cháy vẫn tập trung tại khu vực nhà dân, khu dân cư, nhưng chủ yếu là các vụ cháy nhỏ; các vụ cháy tại các cơ sở sản xuất, kho tàng và phương tiện giao thông tiếp tục diễn biến phức tạp.

Nguyên nhân các vụ cháy chủ yếu do sự cố hệ thống, thiết bị điện; do sơ xuất bất cẩn sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt; do sự cố kỹ thuật; do tai nạn giao thông; do vi phạm quy định an toàn phòng cháy, chữa cháy; do tự cháy; do tác động hiện tượng thiên nhiên và nguyên nhân khác...

Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ Công an các địa phương đã xuất hơn 7.400 lượt phương tiện, hơn 20.930 lượt cán bộ, chiến sĩ trực tiếp tổ chức thực hiện 1.473/1.585 vụ cháy, nổ, sự cố, tai nạn và hướng dẫn thoát nạn cho hàng trăm người; tổ chức di chuyển và cứu được lượng lớn tài sản trị giá hàng trăm tỷ đồng.

(Nguồn: Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Bộ Công an)