Ngày này cách đây 60 năm (19-12-1946), dưới sự lãnh đạo của Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, quân và dân thủ đô Hà Nội cùng cả nước đã anh dũng đứng lên mở đầu cuộc kháng chiến toàn quốc.
Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, nhân dân ta thiết tha mong muốn hòa bình để khôi phục, xây dựng đất nước, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, nhưng thực dân Pháp tìm cách thực hiện dã tâm xâm chiếm nước ta một lần nữa. Bội ước Hiệp định sơ bộ 6-3-1946 và thỏa ước 19-4-1946, thực dân Pháp ráo riết tăng cường chiến tranh xâm lược. Chúng lần lượt cho quân đổ bộ trái phép lên Ðà Nẵng, Ðồ Sơn, Cát Bà, đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn và chuẩn bị kế hoạch hòng lật đổ Chính phủ kháng chiến, tiêu diệt chính quyền dân chủ nhân dân non trẻ của ta ở thủ đô Hà Nội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận định: "Chúng ta muốn có hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới". Trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn, tình thế đất nước lúc đó như ngàn cân treo sợi tóc, Ðảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có sự lựa chọn lịch sử: quyết định phát động kháng chiến trên toàn quốc. Hưởng ứng Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta "bất kỳ đàn ông đàn bà không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc, bất kỳ người già, người trẻ" nhất tề đứng lên chống quân xâm lược với tinh thần "thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ".
Sau đòn tiến công chủ động, đồng loạt và bất ngờ đêm 19-12-1946, quân và dân thủ đô tiếp tục triển khai thế trận toàn dân đánh giặc. Qua 60 ngày đêm chiến đấu kiên cường, anh dũng, sáng tạo, quân và dân Hà Nội đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an toàn cơ quan đầu não, tản cư phần lớn nhân dân, đưa được hàng nghìn tấn máy móc, thiết bị công nghiệp ra An toàn khu.
Phối hợp với cuộc chiến đấu của quân và dân miền bắc, quân và dân Nam Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên đã tiếp tục đẩy mạnh chiến tranh du kích, kiềm chế không cho địch đưa quân ra miền bắc.
Thắng lợi của cuộc chiến đấu 60 ngày đêm ở thủ đô và Liên khu 1 cổ vũ và tạo điều kiện cho cả nước chuyển vào kháng chiến lâu dài, làm thất bại bước đầu kế hoạch đánh nhanh, giải quyết nhanh của địch, củng cố lòng tin của nhân dân vào sức mạnh chiến đấu của dân tộc. Thực hiện phương châm "trường kỳ kháng chiến, nhất định thắng lợi", quân và dân ta trải qua cuộc chiến đấu chín năm trường kỳ, gian khổ làm nên chiến thắng Ðiện Biên "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", mở đầu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ trên toàn thế giới. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi, cách mạng Việt Nam bước sang một thời kỳ mới: thời kỳ xây dựng CNXH ở miền bắc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ ở miền nam, tiến tới thống nhất đất nước.
Ôn lại cuộc chiến đấu hào hùng của nhân dân ta trong những ngày đầu kháng chiến 60 năm trước, chúng ta càng thêm thấm thía những bài học vô cùng quý giá.
Ðó là bài học xây dựng và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc: "Ðoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; Thành công, thành công, đại thành công". Ðây không chỉ là bài học lớn trong cách mạng dân tộc dân chủ, mà còn là bài học kinh nghiệm cho Ðảng ta, nhân dân ta trong sự nghiệp CNH, HÐH đất nước hiện nay.
Ðó là bài học về bồi đắp và phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần kiên cường bất khuất trước mọi kẻ thù, ý chí tự lực tự cường của dân tộc được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử.
Ðó là bài học về giữ vững sự lãnh đạo của Ðảng. Trong những thời kỳ khó khăn nhất của cách mạng, trong những tình thế vận mệnh đất nước hiểm nghèo, Ðảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn sáng suốt, lựa chọn thời cơ, lãnh đạo nhân dân ta giành thắng lợi. Những thành tựu to lớn 60 năm qua, đặc biệt thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong 20 năm đổi mới, càng khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt của Ðảng ta.
Ðó còn là bài học về kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại. Nhờ đoàn kết quốc tế rộng rãi mà trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, chúng ta luôn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của các nước anh em và nhân dân tiến bộ trên thế giới.
Kỷ niệm 60 năm Ngày Toàn quốc kháng chiến diễn ra trong bối cảnh toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta đang tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết Ðại hội lần thứ X của Ðảng, đưa Nghị quyết Ðại hội vào cuộc sống; trong niềm vui thắng lợi của công cuộc đổi mới và những thành công trong hội nhập kinh tế quốc tế: nước ta gia nhập WTO, tổ chức thành công Hội nghị APEC lần thứ 14. Ðồng thời, chúng ta cũng đang đứng trước những nguy cơ và thách thức mới. Ðại hội lần thứ X của Ðảng chỉ rõ: "Ðòi hỏi bức bách của toàn dân tộc lúc này là phải tranh thủ cơ hội, vượt qua thách thức, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ, phát triển nhanh và bền vững hơn". Truyền thống cách mạng hào hùng, bài học kinh nghiệm của những ngày đầu Toàn quốc kháng chiến tiếp thêm sức mạnh cho chúng ta hôm nay tiến bước mạnh mẽ hơn trên con đường đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới. Dưới sự lãnh đạo của Ðảng, tiếp tục bồi đắp, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng và sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nhất định nhân dân ta sẽ thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới đất nước vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh".
