Đáng chú ý, từ năm 2014 đến nay, hằng năm Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) hỗ trợ hơn 100 đơn vị trên toàn quốc, gồm các bộ, ngành, các tổ chức chính trị xã hội và 63 tỉnh, thành phố thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Việc thực hiện môi trường không khói thuốc đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhất là tại các cơ sở giáo dục, cơ sở y tế, cơ quan công sở và trên các phương tiện giao thông công cộng. Giờ đây, tại các cuộc họp, hội thảo, hội nghị của các cơ quan công sở việc hút thuốc hầu như không còn.
Các địa phương đã có nhiều cách làm trong xây dựng môi trường không khói thuốc tại địa điểm công cộng; giáo dục, truyền thông nâng cao nhận thức, tập huấn, cung cấp các sản phẩm truyền thông... Qua đó, tạo sự thay đổi lớn về nhận thức, ý thức trách nhiệm và hành vi của lãnh đạo các đơn vị đến cán bộ công chức, viên chức, người lao động và người dân đối với việc tuân thủ các quy định cấm hút thuốc tại địa điểm công cộng, từng bước tạo môi trường không khói thuốc lá và giảm các nguy cơ có hại đến sức khỏe cho người dân.
 |
Đoàn kiểm tra, giám sát tại Nhà hàng Đông Xuyên, thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang. |
Mới đây, Ban Chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá của Bộ Công an, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) phối hợp Công an tỉnh An Giang tổ chức đoàn kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và môi trường không khói thuốc lá tại một số nhà hàng, khách sạn địa bàn TP Long Xuyên, tỉnh An Giang. Tại các địa điểm kiểm tra, phần lớn các khách sạn đã có ý thức thực hiện xây dựng môi trường không khói thuốc lá, tuy nhiên chưa đầy đủ, số lượng biển cấm hút thuốc lá còn ít, vị trí đặt biển khó quan sát. Đoàn công tác đã nhắc nhở các đơn vị khẩn trương bổ sung, hoàn thiện những nội dung còn thiếu theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn các tiêu chí để xây dựng khách sạn không khói thuốc lá như:
Có biển báo cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc lá trong khách sạn như sảnh khách sạn, phòng nghỉ, hành lang, cầu thang, phòng ăn, phòng làm việc, các khu vực trong nhà khác của khách sạn. Biển báo cấm hút thuốc cần rõ ràng, treo/đặt tại những vị trí dễ quan sát. Khách sạn cần có nơi dành riêng cho người hút thuốc… Việc các đơn vị chỉ cần có những thay đổi rất nhỏ, như tăng thêm biển báo cấm hút thuốc lá, bố trí phòng hút thuốc lá hợp lý, đúng quy định sẽ giúp có lợi cho chính các cơ sở kinh doanh du lịch và lưu trú như bảo đảm phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh môi trường, tạo thói quen văn minh, lịch sự trong kinh doanh và sinh hoạt.
Nghiên cứu, thống kê của Bộ Y tế cho thấy sau 10 năm thực hiện các quy định về môi trường không khói thuốc, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động giảm đáng kể tại hầu hết các địa điểm công cộng, nơi tập trung đông người. So với năm 2010, đến cuối năm 2023, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc tại nơi làm việc giảm 32,9% (từ 55,9% xuống 23%); tại cơ sở y tế giảm 2,3% (từ 23,6% xuống 21,3%); tại trường trung cấp, cao đẳng và đại học giảm 23,6% (từ 54,3% xuống 30,7%); trên phương tiện giao thông công cộng giảm 15,4% (từ 34,4% xuống 19%); tại gia đình giảm 27,5% (từ 73,1% xuống 45,6%)...
Những thành công bước đầu này đã góp phần thực hiện hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và ý kiến chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương tại Nghị quyết số 20/2017/NQ-TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới: “Thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm giảm tiêu thụ rượu, bia, thuốc lá”.
Nhằm tăng cường ý thức và sự giám sát của cộng đồng về các hành vi vi phạm về phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế đã xây dựng và thí điểm ứng dụng trên điện thoại di động để giám sát việc thực hiện môi trường không khói thuốc. Ứng dụng có chức năng tiếp nhận và xử lý phản ánh của người dân đối với các hành vi vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; đồng thời, thông qua ứng dụng, người dân cũng có thể bình chọn các địa điểm môi trường trong lành không khói thuốc.
