Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tháng 11, tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó khăn hơn. Trong nước diễn ra nhiều sự kiện quan trọng như Hội nghị phổ biến Nghị quyết của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ về phương hướng phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh các vùng kinh tế, đô thị; Lễ kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, Ngày Pháp luật Việt Nam; Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ IX.
Theo Thủ tướng, trong tháng 11, tình hình thế giới tiếp tục biến động nhanh, phức tạp, khó lường với các yếu tố rủi ro ngày càng gia tăng, tác động lớn trên quy mô toàn cầu, tăng trưởng kinh tế chậm lại: cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, sâu sắc; xung đột Nga-Ukraine kéo dài; lạm phát toàn cầu cao; nhiều quốc gia tăng lãi suất kéo dài và thắt chặt chính sách tiền tệ; đồng USD tăng giá, kéo theo nhiều đồng tiền tiếp tục mất giá. Tình hình sản xuất, kinh doanh, thị trường suy giảm do khó khăn. Nguy cơ rủi ro tài chính, tiền tệ, nguy cơ mất an ninh năng lượng, lương thực. Một số nền kinh tế lớn suy giảm; nhiều thị trường lớn có xu hướng giảm; biến đổi khí hậu, thiên tai, thời tiết cực đoan ngày càng phức tạp, khó lường.
Toàn cảnh phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11. |
Ở trong nước, chúng ta chấn chỉnh một số thị trường để hoạt động lành mạnh trở lại, tác động thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, tác động tâm lý khách hàng, nhà đầu tư. Tuy nhiên, chúng ta phải kiên quyết làm để bảo vệ người làm đúng, quyền và lợi ích chính đáng của khách hàng. Trong tháng cũng xuất hiện tình trạng khan hiếm xăng dầu; khó khăn trong xử lý thiếu thuốc, sinh phẩm…
Tác động thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, tác động tâm lý khách hàng, nhà đầu tư. Tuy nhiên, chúng ta phải kiên quyết làm để bảo vệ người làm đúng, quyền và lợi ích chính đáng của khách hàng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính
Trong bối cảnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã bình tĩnh chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp; đánh giá đúng tình hình đưa ra nhiệm vụ, mục tiêu, giải pháp phù hợp hạn chế tác động tối thiểu nước ta. Chính phủ thành lập một số tổ công tác về vốn, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, thị trường…; phân công Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam theo dõi, chỉ đạo, khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế; giao Bộ trưởng Công thương xử lý tình trạng thiếu xăng dầu.
Với những nỗ lực trên, chúng ta đã kiểm soát được tình hình, do đó kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, kiểm soát lạm phát, tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; bảo đảm các cân đối lớn; bội thu ngân sách, có dư địa để xử lý các vấn đề nổi lên, nhất là có dư địa để phục vụ việc tăng lương, đầu tư hạ tầng chiến lược; xuất siêu hơn 10 tỷ USD; bảo đảm lương thực, thực phẩm, xuất khẩu nhiều nông sản, lương thực; thị trường lao động có khó khăn, nhiều doanh nghiệp thiếu việc làm, dẫn đến công nhân phải bỏ việc, dãn việc nhất là trong lĩnh vực dệt may, da giầy. Tình hình chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; quốc phòng, an ninh, độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm; tăng cường hoạt động đối ngoại được triển khai toàn diện và hiệu quả.
Thủ tướng nêu rõ, tình hình sắp tới còn nhiều khó khăn, phức tạp, nhất là tác động từ bên ngoài, đòi hỏi chúng ta phải nắm chắc tình hình, rút kinh nghiệm trong công tác quản lý để làm tốt nhiệm vụ trong tháng 12 - tháng cuối năm 2022, hoàn thành các chỉ tiêu Quốc hội giao. Liên quan các vấn đề nổi lên, chúng ta phải nỗ lực khắc phục triệt để thiếu xăng dầu, thuốc, sinh phẩm, liên quan tiêm chủng để kiểm soát dịch bệnh; liên quan các loại thị trường để an toàn, lành mạnh, bền vững; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân dịp Tết, không thể thiếu mặt hàng thiết yếu, không để tăng giá.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương báo cáo tóm tắt tình hình kinh tế-xã hội tháng 11 và 11 tháng năm 2022 tại phiên họp. |
* Theo Tổng cục Thống kê, Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 11 ước tăng 0,3% so tháng trước và tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng năm 2022, IIP ước tăng 8,6% so cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2021 tăng 4,2%). Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 8,9% (cùng kỳ năm 2021 tăng 5,4%), đóng góp 6,8 điểm phần trăm vào mức tăng chung. Số lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tại thời điểm 1/11/2022 tăng 0,4% so với cùng thời điểm tháng trước và tăng 5,9% so với cùng thời điểm năm trước.
Trong tháng 11, cả nước có 11.943 doanh nghiệp thành lập mới, giảm 8,3% so với tháng trước và tăng 0,3% so cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, cả nước còn có 6.267 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 60,6% so với tháng trước và tăng 26,4% so với cùng kỳ năm 2021; có 4.006 doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, giảm 1,3% và tăng 13,7%; có 5.095 doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, tăng 21,3% và tăng 9,8%; có 1.422 doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể, giảm 11,2% và tăng 13,2%.
Tính chung 11 tháng năm 2022, cả nước có 194,7 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 33,2% so với cùng kỳ năm trước; bình quân một tháng có 17,7 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 132,3 nghìn doanh nghiệp, tăng 24,3%; bình quân một tháng có 12 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường.
Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam tính đến ngày 20/11/2022 bao gồm: Vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt gần 25,14 tỷ USD, giảm 5% so với cùng kỳ năm trước. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam 11 tháng năm 2022 ước tính đạt 19,68 tỷ USD, tăng 15,1% so với cùng kỳ năm trước. Đây là số vốn FDI thực hiện cao nhất của 11 tháng trong 5 năm qua.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 11 ước đạt 514,2 nghìn tỷ đồng, tăng 2,6% so với tháng trước và tăng 17,5% so cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng năm 2022, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 5.180,5 nghìn tỷ đồng, tăng 20,5% so cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2021 giảm 5%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 16,9% (cùng kỳ năm 2021 giảm 6,8%)…
Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp, đánh giá về tình hình kinh tế-xã hội tháng 11 và 11 tháng qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, kinh tế vĩ mô ổn định, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế…; nhiều vấn đề tồn đọng và phát sinh được giải quyết kịp thời bước đầu, nhất là vấn đề liên quan ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.
Thủ tướng cũng nêu rõ, vừa qua, chúng ta cũng phải chấn chỉnh lại một số thị trường chứng khoán, bất động sản, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, hoạt động ngân hàng để bảo đảm công khai, minh bạch, an toàn, lành mạnh, bền vững; các vấn đề khan hiếm xăng dầu; thiếu vật tư, thuốc men, sinh phẩm chưa được giải quyết dứt điểm; vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chính phủ chỉ đạo rất quyết liệt, thành lập các tổ công tác để giải ngân vốn đầu tư công, thanh khoản, bất động sản, giải quyết trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán…
Thủ tướng nhấn mạnh, kết quả đạt được là đáng mừng trong điều kiện bối cảnh khó khăn hiện nay. Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực và dự báo lạc quan về phục hồi kinh tế của Việt Nam. Đạt được kết quả là do sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cùng các quyết sách quan trọng của Nhà nước, trong đó có các Nghị quyết của Quốc hội; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, mạnh mẽ, có trọng tâm, trọng điểm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự vào cuộc tích cực, hiệu quả của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị xã hội, đoàn thể, nhân dân; sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị cùng cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế, đặc biệt là sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân cả nước.
Về phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, dự báo tình hình tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường và khó khăn, thách thức nhiều hơn. Chúng ta kiên định, kiên trì, kiên quyết thực hiện các mục tiêu, kế hoạch đã đề ra. Thủ tướng đề nghị các Thành viên Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo dõi sát tình hình, có chính sách cụ thể, phản ứng chính sách kịp thời; tập trung giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, mở rộng thị trường, tháo gỡ khó khăn về vốn; thúc đẩy, bảo đảm các thị trường hoạt động công khai, minh bạch, hoạt động an toàn, lành mạnh, bền vững như thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, thị trường vốn, tổ chức tín dụng; chấn chỉnh những sai phạm, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người dân và doanh nghiệp, nhà đầu tư; bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các các cân đối lớn của nền kinh tế; giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh hội nhập quốc tế để đa dạng hoá thị trường, chuỗi cung ứng.
Về quan điểm chỉ đạo, điều hành, Thủ tướng yêu cầu bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, sự lãnh đạo, chỉ đạo, các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ. Liên quan vấn đề tín dụng, phải tìm điểm cân bằng giữa lạm phát và tăng trưởng; lãi suất và tỷ giá. Ngân hàng Nhà nước phải nghiên cứu kỹ, rà soát lại, thanh tra, kiểm soát, tập trung vào 3 lĩnh vực ưu tiên là đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu; tăng hạn mức tín dụng hợp lý và hiệu quả; sửa ngay một số Thông tư liên quan lĩnh vực ngân hàng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Thực hiện chính sách tài khoá phải chắc chắn, chủ động, linh hoạt, hiệu quả. Phải tăng cường trách nhiệm vì lợi ích đất nước, không nên để tình trạng “có tiền mà không tiêu được”. Chính sách tài khoá mở rộng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; giảm thuế, phí và lệ phí; tăng thu, giảm chi, tiết kiệm chi.
Liên quan vấn đề trái phiếu doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính khi tình hình diễn biến không bình thường thì phải phân tích nguyên nhân và có công cụ can thiệp kịp thời, “không thể bỏ mặc người dân và doanh nghiệp”, nỗ lực giải quyết với tinh thần trách nhiệm cao; tăng cường đoàn kết thống nhất, giữ nghiêm kỷ luật phát ngôn; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, quyền đến đâu phải sử dụng hết; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, cá thể hóa trách nhiệm; thực hiện các công việc đúng quy định, “đúng vai thuộc bài”.
Về nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu phải phát huy tinh thần sáng tạo, phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải theo dõi sát diễn biến tình hình để tham mưu kịp thời, đưa ra chính sách phù hợp, phối hợp chặt chẽ với cán bộ khác, đề cao trách nhiệm của mình, nhất là trong giải ngân vốn đầu tư công, khẩn trương ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, Duyên hải miền Trung; làm tốt công tác quy hoạch, rà soát các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, chỉ tiêu để xây dựng Nghị quyết 01 và 02 của Chính phủ ban hành đầu tháng 1/2023.
Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp chặt chẽ với các chính sách khác; rà soát, có chính sách tín dụng phù hợp, hiệu quả, bảo đảm kiểm soát lạm phát, không vì kiểm soát chặt mà ách tắc việc khác, bảo đảm an toàn nhưng vẫn phải bảo đảm phát triển; tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp liên quan vấn đề vốn; phải kêu gọi các ngân hàng đồng hành, chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp. Bảo đảm thanh khoản, giữ vững ổn định an toàn hệ thống; tập trung nghiên cứu chính sách hỗ trợ lãi suất 2% cho doanh nghiệp, nếu cần sửa điểm nào thì báo cáo Quốc hội.
Bộ Tài chính chú trọng bảo đảm các thị trường phát triển lành mạnh, an toàn; cùng với Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan chức năng khác sửa một số Thông tư, trong lúc này cần nới rộng vốn điều lệ của các ngân hàng. Bộ Xây dựng chú trọng lĩnh vực bất động sản, sửa một số Nghị định. Bộ Công thương khắc phục triệt để tình hình xăng dầu, bảo đảm đủ xăng dầu cho dịp Tết; khuyến khích hình thức mua bán điện trực tiếp, nhất là đối với điện mặt trời áp mái; đẩy mạnh sản xuất, bảo đảm đủ lương thực, thực phẩm; tăng cường xuất khẩu, mở rộng thị trường.
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chú trọng chăm lo cho người lao động; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chú trọng chăm lo Tết, đẩy mạnh du lịch.
Bộ Y tế khắc phục bằng được tình trạng thiếu thuốc, sinh phẩm y tế, đặc biệt không để dịch chồng dịch, thúc đẩy tiêm chủng vaccine cho học sinh.
Bộ Khoa học và Công nghệ tập trung vào lĩnh vực tăng năng suất lao động, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành làm tốt việc này. Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tận dụng nguồn vốn lớn để kinh doanh hiệu quả, đúng pháp luật; Bộ Công an bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội nhất là dịp Tết.
Bộ Ngoại giao triển khai Chỉ thị 15 của Ban Bí thư về ngoại giao kinh tế. Các bộ, ngành tích cực triển khai Đề án 06 của Bộ Công an.