Theo kết luận thanh tra, chủ đầu tư xây dựng Công viên nước Thanh Hà là Công ty Cổ phần phát triển địa ốc Cienco 5, không có giấy phép xây dựng. Công viên được xây dựng trên đất quy hoạch là đất công cộng và đất cây xanh và dành cho hoạt động thể dục thể thao của thành phố, khu nhà ở, vi phạm Luật Xây dựng 2014, Luật Đất đai 2013.
Sau khi cơ quan nhà nước lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng và yêu cầu dừng mọi hoạt động thi công công trình vi phạm, chủ đầu tư vẫn thi công, hoàn thiện công viên. Khi UBND quận Hà Đông ra quyết định áp dụng khắc phục hậu quả, sau 20 ngày, chủ đầu tư chỉ tháo dỡ mái che bốn hạng mục, các hạng mục còn lại không tháo dỡ; đến khi UBND quận Hà Đông ra quyết định cưỡng chế, yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ toàn bộ công trình trong vòng 15 ngày, nhưng chủ đầu tư không chấp hành tháo dỡ.
Thanh tra Thành phố kết luận: Trách nhiệm trong việc để xảy ra vi phạm nêu trên thuộc về Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần phát triển địa ốc Cienco 5.
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ trách nhiệm của các cán bộ quản lý ở quận Hà Đông. Cụ thể, Đội Thanh tra xây dựng quận Hà Đông đã buông lỏng quản lý, chậm phát hiện và xử lý hành vi vi phạm của chủ đầu tư; không phát hiện công trình xây dựng không phù hợp quy hoạch, không đúng vị trí; không đề xuất UBND quận ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, khắc phục hậu quả. Khi chủ đầu tư không dừng thi công, Đội Thanh tra xây dựng không lập biên bản vi phạm hành chính; không báo cáo kịp thời để UBND quận Hà Đông chỉ đạo UBND phường Phú Lương tổ chức lực lượng ngăn chặn, đình chỉ thi công, dẫn đến vi phạm của chủ đầu tư không bị xử phạt, công trình vẫn được xây dựng và đưa vào sử dụng.
Thanh tra TP Hà Nội cho rằng, có dấu hiệu Đội Thanh tra xây dựng làm chiếu lệ, để công trình vi phạm được xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng, sau này phải cưỡng chế phá dỡ; gây bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan quản lý nhà nước. Trách nhiệm thuộc Đội trưởng, Đội phó Đội Thanh tra xây dựng quận Hà Đông, các thành viên tổ công tác phường Phú Lương…
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ: UBND phường Phú Lương đã không chủ động kiểm tra hoạt động xây dựng của chủ đầu tư, không chỉ đạo Tổ công tác của Đội Thanh tra xây dựng lập biên bản vi phạm hành chính sau khi phát hiện hành vi vi phạm của chủ đầu tư; Không tiếp nhận hồ sơ vi phạm hành chính do Tổ công tác của Đội Thanh tra xây dựng lập và chuyển đến.
Đáng chú ý, mặc dù đầu tháng 1-2019, Đội Thanh tra xây dựng và UBND phường Phú Lương đã lập biên bản vi phạm về việc xây dựng Công viên nước Thanh Hà không phép, nhưng UBND phường Phú Lương vẫn báo cáo UBND quận Hà Đông chưa đủ cơ sở ký hồ sơ công trình không phép. UBND phường không đình chỉ xây dựng đối với công trình không phép theo chỉ đạo của UBND quận. Thanh tra thành phố kết luận, UBND phường Phú Lương đã cố ý không thực hiện chức trách nhiệm vụ, để công trình vi phạm được xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng, sau này phải cưỡng chế phá dỡ; gây bức xúc trong xã hội và ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan quản lý Nhà nước. Trách nhiệm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND phường Phú Lương.
Đối với UBND quận Hà Đông, Thanh tra thành phố nêu rõ, UBND quận Hà Đông không báo cáo UBND thành phố Hà Nội, Sở Xây dựng về việc chủ đầu tư Công viên nước Thanh Hà xây dựng không phép, sai quy hoạch. Không xem xét, xử lý trách nhiệm của Đội Thanh tra xây dựng, UBND phường Phú Lương, cá nhân liên quan để xảy ra vi phạm… Trách nhiệm để xảy ra tồn tại, sai phạm thuộc ông Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông.
Liên quan đến biện pháp cưỡng chế, Thanh tra thành phố cho rằng, công viên nước bao gồm 19 hạng mục có giá trị lớn, trong đó bảy hạng mục công trình có kết cấu khung thép, nhựa composite lắp ghép, có thể tháo dỡ được, nhưng UBND quận đã phê duyệt phương án và thực hiện phá dỡ là thiếu thận trọng, gây bức xúc cho nhà đầu tư, băn khoăn trong dư luận.
Ngoài ra, một ngày trước khi tổ chức cưỡng chế, chủ đầu tư đã có văn bản gửi UBND quận, phường với nội dung xin cam kết tháo dỡ theo nội dung quyết định của UBND quận Hà Đông, nhưng UBND phường Phú Lương không lập biên bản ghi nhận sự tự nguyện thi hành và không báo cáo UBND quận là không thực hiện theo quy định…
Từ những kết luận trên, Thanh tra thành phố kiến nghị UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo UBND quận Hà Đông tiến hành kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức xử lý kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý của UBND quận Hà Đông có liên quan đến tồn tại, sai phạm trong việc để xảy ra xây dựng trái phép; đồng thời nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với tồn tại trong việc thực hiện cưỡng chế công viên.
Cùng với đó, khẩn trương xem xét, giải quyết đơn khiếu nại của chủ đầu tư đối với hành vi tổ chức cưỡng chế công viên theo thẩm quyền; đồng thời hướng dẫn công ty gửi đơn đến cơ quan công an đối với nội dung kiến nghị "đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật thành phố tiến hành điều tra, xem xét trách nhiệm cá nhân của những cán bộ gây thiệt hại nghiêm trong đối với doanh nghiệp để xử lý hình sự theo quy định của pháp luật".
Thanh tra thành phố Hà Nội kiến nghị UBND thành phố giao Sở Nội vụ căn cứ quy định pháp luật, kết luận thanh tra để xem xét, đề xuất xử lý trách nhiệm đối với ông Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch UBND quận và ông Vũ Ngọc Phụng, Chủ tịch UBND quận Hà Đông.
