Nhiệm vụ hòa giải và gắn kết Syria

Giao tranh giữa các phe phái có nguy cơ đẩy Syria vào vòng xoáy xung đột mới. Có đến 1.300 người thiệt mạng trong các cuộc đụng độ gần đây giữa lực lượng an ninh với những người ủng hộ chính quyền cũ của cựu Tổng thống Bashar al-Assad ở khu vực ven biển phía tây Syria, đánh dấu làn sóng bạo lực đẫm máu nhất tại quốc gia này kể từ khi chính quyền cũ sụp đổ hồi tháng 12 năm ngoái.

Hầu hết người thương vong thuộc cộng đồng Alawite ủng hộ ông Assad. Lực lượng chính quyền thông báo đã chấm dứt chiến dịch quân sự tại khu vực này, song các cuộc giao tranh là minh chứng rõ ràng cho tình trạng hỗn loạn, chia rẽ hiện nay ở Syria.

Với một đất nước từ lâu đã ở trong thế “chia năm xẻ bảy” do cuộc nội chiến kéo dài 14 năm, đối mặt chồng chất mâu thuẫn phe phái, chia rẽ sắc tộc, việc tìm được một giải pháp chính trị có thể dung hòa lợi ích của tất cả các bên ở Syria là điều không dễ dàng.

Chủ tịch Ủy ban Điều tra Liên hợp quốc về Syria Paulo Sergio Pinheiro nhấn mạnh, làn sóng bạo lực nhắc nhở về những thách thức to lớn ở phía trước; đồng thời khẳng định, người dân Syria cần các cam kết mới về hòa bình, công lý và bảo vệ nhân quyền để phá vỡ chu kỳ bạo lực. Một thảm họa nhân đạo cũng xảy ra với khu vực Trung Đông, khi hàng chục nghìn người thuộc cộng đồng Alawite ở Syria phải chạy sang Liban tị nạn. Nga và Mỹ thúc giục triệu tập cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc để tìm cách tránh cho Syria rơi vào một cuộc nội chiến mới.

Tin liên quan

Các nước ủng hộ Syria khôi phục ổn định

Ba tháng trôi qua kể từ khi chính quyền lâm thời nắm quyền tại Syria. Với quyết tâm đưa Syria bước vào giai đoạn lịch sử mới, chính quyền lâm thời đã đạt được một số bước tiến hướng tới tái thiết đất nước; nổi bật trong đó là việc tổ chức thành công Hội nghị Đối thoại quốc gia Syria, đề ra các ưu tiên nhằm giải quyết các thách thức cấp bách về đời sống chính trị và kinh tế.

Tổng thống lâm thời Syria cũng phê chuẩn Tuyên bố Hiến pháp mới, đặt nền tảng pháp lý cho giai đoạn chuyển tiếp kéo dài 5 năm nhằm tái thiết hệ thống chính trị, pháp lý của đất nước. Các nhà lãnh đạo mới của Syria nỗ lực khôi phục quan hệ với các nước Arab, đạt được việc nới lỏng lệnh trừng phạt kinh tế từ châu Âu - yếu tố quan trọng hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế.

Tuy vậy, sau một số thành tựu ban đầu, chính quyền mới ở Syria phải quay về giải quyết những vấn đề đã tồn tại nhiều năm qua. Thách thức lớn nhất là sự mâu thuẫn, chia rẽ giữa các nhóm tôn giáo và sắc tộc, cũng như sự khác biệt về lợi ích.

Mới đây, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo đã bác bỏ Tuyên bố Hiến pháp do Chính phủ lâm thời Syria ban hành, với lý do “trao quá nhiều quyền lực cho cơ quan hành pháp” và “chưa bảo vệ đầy đủ quyền lợi của các cộng đồng đa dạng”.

SDF yêu cầu sửa lại bản Tuyên bố Hiến pháp theo hướng phân bổ quyền lực đồng đều hơn. Syria cũng đối mặt những thách thức từ bên ngoài. Các quốc gia ở trong và ngoài khu vực, nổi bật là Iran, Israel, Thổ Nhĩ Kỳ, đều có những ảnh hưởng nhất định đến các phe phái khác nhau, khiến tình hình quốc gia Trung Đông luôn phức tạp. Các cuộc tấn công dữ dội của Israel đang diễn ra ở miền nam Syria, với lý do loại trừ mọi mối đe dọa xảy ra với cộng đồng người Druze sinh sống tại Cao nguyên Golan, cũng làm gia tăng bất ổn.

Làn sóng bạo lực trong thời gian qua là lời cảnh tỉnh về sự mong manh của tiến trình chuyển đổi chính trị tại Syria. Cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao tình hình ở quốc gia Trung Đông này và kêu gọi các bên liên quan tìm kiếm giải pháp chính trị dựa trên lợi ích lâu dài, cơ bản của người dân Syria.