Nâng cao hiệu quả Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội

Tham dự Hội thảo có đại diện của Tham tán kinh tế và cán bộ của Đại sứ quán Australia tại Việt Nam, các nhà khoa học, cán bộ nghiên cứu, đại điện của các cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức xã hội.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quang Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho biết, để hỗ trợ cho nền kinh tế phục hồi giai đoạn trong và sau dịch Covid-19, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 43/2022/QH15, ngày 11/1/2022 về một số chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.

Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội để triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội. Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ nêu ra 5 nhóm giải pháp: nâng cao năng lực y tế, phòng, chống dịch bệnh; bảo đảm an sinh xã hội và hỗ trợ việc làm; hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng; cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh với những nhiệm vụ cụ thể, huy động, phân bổ nguồn lực chi tiết.

Một khoản ngân sách là 347 nghìn tỷ đồng tương đương khoảng 15 tỷ USD, tức khoảng 4% GDP đã được thiết kế để bảo đảm kinh phí cho việc thực thi Chương trình này.

Đây là những chính sách và nguồn lực quan trọng từ phía Nhà nước Việt Nam để phục hồi nền kinh tế và hỗ trợ cho các đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, trong đó có các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình và người lao động.

Hội thảo là một trong những hoạt động nghiên cứu và tư vấn chính sách nhằm chia sẻ những kết quả nghiên cứu do nhóm nghiên cứu thực hiện với mục đích theo dõi tiến độ, tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn trong quá trình triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội tại các địa phương.

Tại hội thảo, các nhóm nghiên cứu đã báo cáo tóm tắt về tình hình kinh tế-xã hội của nước ta trong 11 tháng đầu năm vừa qua, đồng thời cũng đưa ra những đánh giá ban đầu về tình hình thực hiện Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội trong năm triển khai đầu tiên và đề xuất việc tiếp tục hoàn thiện, điều chỉnh chương trình phù hợp với tình hình phát triển mới, nâng cao hiệu quả của chương trình.

Một số nhà khoa học, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, các nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát ở 4 địa phương: Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, thành phố Hải Phòng và tỉnh Bắc Giang trong thời gian từ cuối tháng 6 đến cuối tháng 7/2022. Nhiều cuộc tham vấn, trao đổi với các cơ quan quản lý, các nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân đã được tổ chức.

Nhóm đã có báo cáo kết quả tại một số cuộc tọa đàm, hội thảo trong đó có Diễn đàn Kinh tế-xã hội của Quốc hội tháng 9/2022 và báo cáo cho một số ủy ban của Quốc hội.

Với cách nhìn khách quan, nhóm nghiên cứu đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ và các cơ quan trong việc đề xuất xây dựng và thực hiện chương trình có ý nghĩa trong việc hỗ trợ phục hồi kinh tế giai đoạn dịch Covid-19.

Nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc triển khai Chương trình về cơ bản vẫn chậm so với kế hoạch và kỳ vọng về tác động kịp thời của Chương trình này đối với quá trình phục hồi và phát triển kinh tế hiện nay.

Bên cạnh đó, bối cảnh quốc tế và trong nước mới đã khác rất nhiều so với tình hình và dự đoán khi xây dựng Chương trình. Nhiều nội dung của Chương trình được thiết kế trước đây có thể không còn cần thiết và phù hợp với tình hình mới.

Thực tế triển khai cũng đã cho thấy có những khó khăn và bất cập làm hạn chế tác động mong đợi của chương trình. Việc xem xét, đánh giá đầy đủ những khó khăn, bất cập là cần thiết để có những điều chỉnh phù hợp nhằm xác định đúng vai trò thực sự của Chương trình trong tổng thể chương trình phát triển kinh tế-xã hội cũng như xem xét toàn diện hơn tính hữu ích và khả thi của Chương trình.

Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu đề xuất điều chỉnh thành một chương trình rút gọn nhằm nâng cao tính khả thi và nâng cao hiệu quả của Chương trình trong thời gian tới. Cụ thể, quan sát thực tiễn triển khai tại Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy: Tình hình kinh tế-xã hội chung của Thành phố Hồ Chí Minh tính đến thời điểm này đã phục hồi một phần, tuy chưa đạt được mức tăng trưởng như trước khi có đại dịch, nhưng các tín hiệu cho thấy rất tích cực ở khu vực công nghiệp và nông nghiệp. Khu vực dịch vụ đã có dấu hiệu chuyển biến tốt hơn, nhưng vẫn còn khoảng cách xa so với thời điểm trước đại dịch. Khách du lịch đã quay trở lại, song doanh thu từ thương mại dịch vụ vẫn chưa đạt đến mức tiềm năng…