Trong hai ngày 5 và 6-9 vừa qua, cử tri Angola đã đi bỏ phiếu bầu QH nước này. Ðây là cuộc bầu cử lịch sử vì là cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên kể từ 16 năm qua ở Angola.
Có mười chính đảng và bốn liên minh, với 5.198 ứng cử viên tham gia tranh cử 220 ghế nghị sĩ QH. Ðây chủ yếu là cuộc chạy đua giữa Ðảng Phong trào Giải phóng nhân dân Angola (MPLA) cầm quyền do Tổng thống G.E. Dos Santos đứng đầu với đảng đối lập chính Liên minh quốc gia vì nền độc lập hoàn toàn của Angola (UNITA). Hơn 1.200 quan sát viên nước ngoài thuộc 17 tổ chức quốc tế lớn và mười quốc gia tới giám sát cuộc bầu cử.
Theo kết quả sơ bộ với hơn 70% số phiếu được kiểm do Ủy ban bầu cử quốc gia Angola công bố, Ðảng MPLA đã giành thắng lợi áp đảo, đạt gần 82% số phiếu ủng hộ, trong khi UNITA chỉ được 10,5%. UNITA lập tức phản đối, cho rằng kết quả trên không hợp pháp.
Tuy nhiên, Chính phủ Angola khẳng định không có bất kỳ hành động nào vi phạm các quy định bầu cử. Hầu hết các đoàn quan sát viên quốc tế công nhận cuộc bầu cử đã diễn ra suôn sẻ.
Cuộc bầu cử Tổng thống ở Angola năm 1992 đã có kết cục thảm họa vì thủ lĩnh UNITA khi đó là Jonas Savimbi đột ngột rút khỏi bầu cử với cáo buộc nhà lãnh đạo MPLA Dos Santos gian lận. Lực lượng UNITA sau đó rút vào vùng rừng núi tiếp tục cuộc nổi dậy chống chính phủ. Hơn một triệu người chết, bốn triệu người mất nhà cửa trong cuộc nội chiến này. Năm 2002, cuộc chiến kết thúc sau khi ông Savimbi chết trong một cuộc tiến công của quân đội chính phủ.
Ðảng MPLA lên cầm quyền tại Angola kể từ khi nước này giành được độc lập năm 1975. Thắng lợi của MPLA trong cuộc bầu cử lần này nằm trong dự đoán của dư luận, nhưng tỷ lệ số phiếu ủng hộ cao như vậy là điều gây bất ngờ, là thắng lợi lớn của MPLA, vì nhiệm kỳ vừa qua MPLA chỉ giữ 129 ghế trong tổng số 220 ghế nghị sĩ QH, còn UNITA có 70 ghế.
Ðáng chú ý, trong cuộc bầu cử lần này, MPLA giành được số phiếu ủng hộ áp đảo ngay tại những tỉnh được coi là "thành trì" của UNITA là Huambo, Bie và Benguela. Kết quả cuộc bầu cử QH này có ý nghĩa như liều thuốc thử đối với uy tín của Tổng thống Dos Santos, 67 tuổi, là ứng cử viên của MPLA trong cuộc bầu cử Tổng thống ở Angola sẽ diễn ra trong năm 2009. Nếu kết quả trên tiếp tục được giữ vững khi hoàn thành việc kiểm phiếu, MPLA có thể giành được hai phần ba số ghế nghị sĩ tại QH, một kết quả sẽ giúp MPLA thực hiện thuận lợi nhiều kế hoạch cải cách, trong đó có việc sửa đổi Hiến pháp.
Thắng lợi của MPLA trong cuộc bầu cử QH lần này là do đường lối chính sách của Chính phủ từ năm 2000 đến nay đã có nhiều thay đổi theo hướng cải cách mở cửa, thực hiện kinh tế thị trường. Chính phủ đang tích cực thi hành các biện pháp khắc phục hậu quả chiến tranh, hồi hương hàng chục nghìn người tị nạn, thúc đẩy phục hồi kinh tế, hòa nhập xã hội, giảm mạnh lạm phát.
Hiện nay, Angola là một trong những nước sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất châu Phi (sản xuất hai triệu thùng/ngày). Chính phủ cũng đã khai thác thế mạnh về dầu mỏ, vàng, kim cương... để mở rộng hợp tác và liên kết với nhiều nước trên thế giới, nâng cao vai trò và vị trí của Angola.
Trong chương trình hành động nhiệm kỳ bốn năm tới đây, Ðảng MPLA coi lĩnh vực giáo dục là một trong những ưu tiên hàng đầu. Nhà nước sẽ mở rộng mạng lưới trường công lập, từ tiểu học đến đại học, tăng tiền trợ cấp cho sinh viên, tăng lương cho giáo viên.
Chính phủ chú trọng cải thiện hơn nữa đời sống của người dân, vì hai phần ba số dân Angola hiện nay còn sống với mức thu nhập dưới 730 USD/năm.
Ngoài ra, Chính phủ quan tâm hơn nữa tới ngành y tế, tăng cường quản lý và phân phối thuốc chữa bệnh, xây dựng thêm mạng lưới bệnh viện, trạm y tế từ tuyến tỉnh đến cấp xã, chú trọng các vùng xa...
Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng chương trình hành động lần này của MPLA có nhiều điểm cụ thể hướng tới mục tiêu cải thiện mức sống người dân.
