Thời gian qua, trên mạng xã hội xuất hiện một số hội nhóm với tên gọi “yêu đồ lính” thu hút không ít thành viên. Tuy nhiên điều đáng nói là trang phục mà nhiều thành viên lựa chọn, cổ xúy lại là quần áo rằn ri của các sắc lính thuộc chế độ Việt Nam cộng hòa và lính Mỹ trước năm 1975.
Tại những diễn đàn công khai, các thành viên thường xuyên khoe những bức ảnh cá nhân trong trang phục của quân lực Việt Nam cộng hòa, đồng thời bày tỏ sự tự hào, hãnh diện khi cho biết mình đang sở hữu những bộ quần áo và những món đồ độc, lạ vốn là vật dụng đã từng được sử dụng trong chiến tranh.
Để chứng tỏ sự chuyên nghiệp, và công phu cho một “thú chơi sành điệu”, những thành viên của “hội mê đồ lính Việt Nam cộng hòa” cho biết mình phải rất mất công mới săn lùng được những vật dụng “hiếm có khó tìm”, bất chấp mọi mức giá, thậm chí là đồ liên quan tới những cá nhân có “thành tích chống cộng khét tiếng”.
Họ quan niệm rằng những vật dụng như vậy mới chứng tỏ được “đẳng cấp” của bản thân. Không chỉ đăng tải, chia sẻ sở thích cá nhân trên mạng xã hội, một số cá nhân còn thường xuyên ăn vận trang phục này ở ngoài đời, diễu hành trên xe jeep, đi lại nghênh ngang trên khắp các ngả đường, nhất là những nơi có đông người qua lại hòng gây sự chú ý của cộng đồng. Chưa dừng lại ở đó, có nhóm còn dắt nhau vào rừng, thuê đạo diễn phục dựng bối cảnh để tạo dáng chụp ảnh rồi khoe khoang trên trang cá nhân hoặc diễn đàn.
Cá biệt có người từ những hình ảnh ngụy tạo ngây ngô, nực cười đó còn bỏ công sức thời gian để tiếp tục dựng thành video clip, lồng ghép các bài hát ca ngợi “quân lực Việt Nam cộng hòa”. Điều đáng nói, các hoạt động của những hội nhóm này có chiều hướng ngày càng được tăng cường với những biểu hiện thiếu lành mạnh, lặp đi lặp lại trong các năm qua.
Dư luận vẫn chưa quên vào năm 2020, thời điểm sát ngày 30/4, trên mạng xuất hiện hàng chục video clip là các ca khúc của chế độ Sài Gòn cũ như “Giã từ vũ khí”, “Huyền sử ca một người phi công tên Quốc”, “Thiên thần mũ đỏ”, “Trên bốn vùng chiến thuật”… với hình ảnh minh họa là hàng chục người vận trên mình bộ quần áo rằn ri, vằn vện của các sắc lính thuộc chế độ Việt Nam cộng hòa và lính Mỹ trước năm 1975, diễn lại những cảnh chiến đấu với quân đội nhân dân Việt Nam tại các địa điểm được chú thích là Khe Sanh (Quảng Trị), Cao Phong (Hòa Bình), Đình Lập (Lạng Sơn), Cúc Phương (Ninh Bình)…
Ngay sau đó các đối tượng chống phá vào bình luận thiếu căn cứ, phi thực tế rằng “chế độ Việt Nam cộng hòa đã chết nhưng vẫn còn sống trong lòng dân”, từ đó kêu gọi những người “chung chí hướng” cùng làm "sống dậy" chế độ Việt Nam cộng hòa.
Vừa qua tại Quảng Ninh, công an tỉnh cho biết đã phát hiện có một số người dân tham gia các hội nhóm thích mặc áo lính trên mạng xã hội. Vào các dịp lễ, thành viên của các câu lạc bộ này kêu gọi nhau mặc trang phục lính Việt Nam cộng hòa và tổ chức các hoạt động trên địa bàn tỉnh gây phản cảm, bức xúc trong nhân dân.
Tương tự tại Đắk Nông, tình trạng mặc đồ lính Việt Nam cộng hòa cũng bắt đầu xuất hiện. Mới đây tại tiệc liên hoan mừng nhà mới của một người dân ở thành phố Gia Nghĩa, một đôi vợ chồng đã đến tham dự trong bộ đồ lính vằn vện của chế độ cũ. Cùng với việc mặc trang phục không phù hợp, đôi vợ chồng này còn lên sân khấu của buổi tiệc để hát những bài hát thường được lính Việt Nam cộng hòa hát trước năm 1975, khiến người tham dự không khỏi bất bình.
Hay năm 2021, tại thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, một quán cà-phê được khai trương vào dịp 30/4, tuy nhiên điều đáng nói là nhân viên phục vụ mặc quân phục của “lực lượng Bình định nông thôn” - một đội quân chuyên truy quét, cướp bóc của nhân dân trong vùng địch tạm chiếm trước đây và khung cảnh quán là hình ảnh mô phỏng các ấp chiến lược, lô cốt, khu quân sự... Trước sự phản đối gay gắt của cộng đồng, quán đã buộc phải đóng cửa để chấn chỉnh lại trang phục cũng như sửa chữa, trang trí lại cảnh quan.
Từ những sự việc, hiện tượng dù nhỏ lẻ, thậm chí theo suy nghĩ của không ít người là "vô hại" kể trên cũng đang đặt ra những vấn đề rất đáng lo ngại vì làm méo mó lịch sử, tác động xấu đến nhận thức cộng đồng để rồi một số người có thể “tự diễn biến, tự chuyển hóa” theo hướng tiêu cực. Theo khuyến cáo từ cơ quan chức năng thì mỗi người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động nhận diện, phát hiện và cùng ngăn chặn, đấu tranh với những hoạt động, hành vi phản cảm của một số cá nhân trong trang phục lính ngụy, gây bức xúc dư luận.
Có thể thấy rằng đây là một biểu hiện không lành mạnh rất cần lên án. Bởi không chỉ đơn giản là một sở thích ăn mặc, một lối sống không thật sự phù hợp với bối cảnh xã hội hiện nay, mà với những hình ảnh, clip đầy tính bạo lực, nhóm người này đã và đang góp phần cổ xúy cho bạo lực, kích động hận thù, khoét sâu vào những vết thương chiến tranh, đi ngược lại với chủ trương hòa hợp dân tộc mà Đảng, Nhà nước ta đang nỗ lực thực hiện.
Một số người tham gia hội nhóm “yêu đồ lính Việt Nam cộng hòa” cho biết, họ chỉ nghĩ đơn giản là việc theo đuổi phong cách thời trang này giúp họ tạo dựng một hình ảnh khác biệt, độc lạ, “ngầu”, chất chơi, giúp nổi bật ở chỗ đông người. Tất nhiên mỗi cá nhân có quyền lựa chọn cho mình một xu hướng ăn mặc, song việc lựa chọn thế nào cũng cần phù hợp văn hóa, chuẩn mực, đạo đức xã hội.
Đó là cách tôn trọng cộng đồng cũng như tôn trọng chính bản thân mình. Hơn nữa sở thích cá nhân cũng cần trên cơ sở của sự hiểu biết để không trở lên lố bịch, kệch cỡm. Từ thực tế lịch sử đã chứng minh chính thể “Việt Nam cộng hòa” ra đời năm 1955 là một sản phẩm của đế quốc Mỹ nhằm dựng lên một chính quyền tay sai, bù nhìn phục vụ cho lợi ích của chính quyền Mỹ đó là gia tăng ảnh hưởng ở vị trí chiến lược tại khu vực Đông Nam Á, khai thác lợi ích kinh tế từ thị trường này, ngăn chặn làn sóng xã hội chủ nghĩa lan rộng trên thế giới…
Trong cuốn sách “Vietnam, the ten thousand day war” (Việt Nam, cuộc chiến mười nghìn ngày) xuất bản tại London năm 1982, tác giả M.Mclear dẫn lời của ông Nguyễn Văn Thiệu-cựu Tổng thống Việt Nam cộng hòa thừa nhận rằng: “Nếu Hoa Kỳ mà không viện trợ cho chúng tôi nữa thì không phải là một ngày, một tháng hay một năm mà chỉ sau ba giờ, chúng tôi sẽ rời khỏi dinh Độc Lập”.
Trong bài viết có tiêu đề Chính nghĩa không thuộc về chế độ “Việt Nam Cộng hòa”, chuyên gia Trung Hiếu phân tích, làm rõ: “Trong “cuộc chiến vì tự do”, quân lực Việt Nam cộng hòa đã sát cánh và tiếp tay cho “ông chủ” của mình là quân viễn chinh Mỹ - những kẻ đã phạm nhiều tội ác phi nhân tính như hãm hiếp phụ nữ Việt Nam, thảm sát dân thường (tiêu biểu có trường hợp Mỹ Lai), sử dụng chất độc da cam, sử dụng bom napalm và các loại bom chùm có sức sát thương tàn bạo…
Với những đòn nhục hình gần như chỉ để triệt hạ các tù binh cộng sản (đóng đinh vào đầu, đục răng, đục xương bánh chè, luộc sôi người, đốt cơ quan sinh dục…), nhà tù Phú Quốc - địa ngục trần gian do quân đội Sài Gòn tạo ra (sau khi học hỏi kinh nghiệm của chuyên gia Mỹ) - là minh chứng hùng hồn cho những vi phạm nhân quyền và những tội ác kiểu trung cổ trời không dung đất không tha của chế độ ngụy”.
Vậy mà giờ đây lại có những cá nhân dù vô tình, thiếu hiểu biết hay cố tình tìm cách tái hiện, tôn vinh chế độ Việt Nam cộng hòa đã cáo chung từ nhiều thập kỷ trước, tự tin khoác lên mình những bộ trang phục nhuốm máu đồng bào? Có thể thấy rằng ở đây không chỉ là câu chuyện về một vài bộ trang phục độc, lạ mà việc phục dựng hình ảnh “lính Việt Nam cộng hòa” cùng với những nội dung có tính chất cổ xúy, ca ngợi là việc làm không thể chấp nhận được.
Từ hiện tượng này, nếu không tỉnh táo nhận diện và ngăn chặn rất có thể trào lưu “thời trang lính Việt Nam cộng hòa” sẽ bị các đối tượng phản động, thù địch triệt để khai thác, lợi dụng để chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Thậm chí các hội nhóm này có thể trở thành mục tiêu hướng đến của các tổ chức phản động, trở thành các tổ chức ngoại vi, phục vụ cho hoạt động chống phá đất nước.
Thiếu tướng, nhà văn Khổng Minh Dụ chia sẻ: “Mặc cái gì tốt đẹp thì nên mặc, còn mặc đồ của đội quân đã một thời đi đến đâu là đàn áp, bắn giết, cướp bóc, đốt nhà, đánh đập, tra tấn người Việt Nam đến đó chỉ vì có liên quan đến Việt Cộng thì có nên cổ xúy không? Chủ trương hòa hợp dân tộc của Đảng và Nhà nước ta đã quá rõ ràng, được thể hiện ngay khi giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, không để xảy ra cảnh “tắm máu trả thù” như luận điệu tuyên truyền chiến tranh tâm lý của địch.
Bởi vậy, hàng vạn người vì nhiều lý do mà đã một thời phải cộng tác với chế độ cũ đã bình an sống giữa quê nhà (kể cả người đang sinh sống ở nước ngoài) đã và đang hướng về Tổ quốc, chung tay xây dựng đất nước ngày càng phát triển. Mọi việc làm gợi lại nỗi đau quá khứ, kích động hận thù, đều phải lên án. Chúng ta không thể nhận thức mơ hồ, không thể tiếp tục buông lỏng quản lý để những chiêu trò kia ngày càng ngang nhiên, lố bịch”.
Từ những diễn biến thời gian qua cho thấy hoạt động của các hội, nhóm mang danh “yêu đồ lính” đang tiếp tục có những biến tướng phức tạp và mang mầu sắc chính trị. Tìm đến trang cá nhân của một số người được coi là thủ lĩnh của các hội, nhóm “yêu đồ lính Việt Nam cộng hòa” có thể nhận thấy cái nhìn lệch lạc, cực đoan, bất mãn với chế độ.
Với quan điểm, tư tưởng hằn học như cách mà họ thể hiện lâu nay, những người này khi tham gia các hoạt động của cộng đồng nguy cơ sẽ ảnh hưởng xấu đến cảm xúc, nhận thức, hành vi của các thành viên tham gia, nhất là những người trẻ. Hiện tượng này đòi hỏi sự quan tâm, vào cuộc của các cơ quan chức năng, kịp thời ngăn chặn những biểu hiện lệch lạc, tiêu cực từ sớm, từ xa, không làm ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của đời sống xã hội.