Theo UBND tỉnh Bắc Kạn, sông Tà Lèng là 1 trong 3 con sông lớn đổ vào hồ Ba Bể với lưu vực rộng, độ dốc lớn, địa chất chủ yếu là đất pha cát, sỏi, thường xuyên xảy ra sạt lở đôi bờ. Những năm gần đây, đoạn sông từ cầu tràn xã Quảng Khê đến cầu treo Pác Ngòi có chiều dài khoảng 8km bị sạt lở, làm mất đất sản xuất, gây thiệt hại về tài sản của nhân dân.
Mặt khác, đáy sông bị bồi lắng gây cản trở dòng chảy, giảm khả năng thoát nước khi mưa lũ, có thể gây ngập lụt khu vực lân cận.
Trong khi đó, sông Năng là nguồn cấp nước chính cho hồ Ba Bể. Những năm gần đây, sạt lở trên sông Năng ngày càng nghiêm trọng. Giai đoạn 2021-2025, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phê duyệt chủ trương đầu tư một số vị trí xung yếu trên đoạn sông từ UBND xã Thượng Giáo tới Tiểu khu 1, thị trấn Chợ Rã với chiều dài khoảng 3,8km. Tuy nhiên, vì nguồn vốn có hạn nên đoạn từ cầu treo Cốc Phát tới UBND xã Thượng Giáo chưa được đầu tư.
Việc chưa có hệ thống kè đồng bộ là một trong những nguyên chính dẫn tới gia tăng tốc độ bồi lắng hồ Ba Bể, đồng thời đe dọa tới an toàn của nhiều hộ dân sinh sống 2 bên bờ 2 con sông nói trên.
Để khắc phục tình trạng này, UBND tỉnh Bắc Kạn đã đề nghị Trung ương hỗ trợ hơn 700 tỷ đồng để thực hiện dự án kè chống sạt lở bờ, xâm lấn lòng sông tại một số vị trí xung yếu, cấp bách tại các xã Quảng Khê, Nam Mẫu, Thượng Giáo (Ba Bể).
Mục tiêu đầu tư là xây dựng kè sông Tà Lèng dài khoảng 6km để bảo vệ khoảng 500 hộ dân và 100ha đất sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, nạo vét, khơi thông dòng chảy, cải tạo lòng để dẫn giảm lượng bùn, cát lắng đọng về hồ Ba Bể, hình thành tuyến giao thông đường thủy phát huy tiềm năng du lịch.
Đầu tư xây dựng kè sông Năng với chiều dài khoảng 5,5km, kết nối đồng bộ với dự án kè đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt chủ trương đầu tư để bảo vệ khoảng 150 hộ dân, 100ha đất sản xuất nông nghiệp, đường tỉnh 258B và 30ha đất quy hoạch hạ tầng đô thị thị trấn Chợ Rã.
Theo UBND tỉnh Bắc Kạn, nội dung dự án đề xuất phù hợp các quy hoạch đã được phê duyệt và nằm trong kế hoạch của tỉnh về phòng, chống sạt lở bờ sông, suối giai đoạn 2020-2030.
Việc hoàn thiện được hệ thống kè 2 sông lớn sẽ giảm thiểu tình trạng bồi lắng hồ Ba Bể, đồng thời cũng là kết cấu hạ tầng giao thông thủy phục vụ phát triển du lịch trong thời gian tới.
