Mô hình giúp bà con thoát nghèo ở Lục Phủ

Trên địa bàn đóng quân của Lâm trường 42 (Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 327, Quân khu 3), thôn Lục Phủ có hơn 86% số dân là người dân tộc thiểu số, từng là một trong những địa phương khó khăn nhất của xã Hải Sơn, tỉnh Quảng Ninh. Quyết tâm làm thay đổi diện mạo vùng đất này, cán bộ, chiến sĩ Lâm trường 42 đã giúp đỡ nhân dân địa phương phát triển kinh tế thông qua mô hình nông lâm kết hợp vườn, chuồng, rừng. Sau 5 năm triển khai, bộ đội không chỉ trao phương pháp, kỹ thuật canh tác để tạo ra sinh kế bền vững mà điều quý giá hơn cả là trao niềm tin để người dân vươn lên.

Di cư ra biên giới với hai bàn tay trắng và 3 ha đất đồi hoang hóa, ông Bùi Văn Thoạn, ở thôn Lục Phủ, xã Hải Sơn, tỉnh Quảng Ninh đã trải qua những tháng ngày loay hoay, không biết nên trồng cây gì, nuôi con gì để mưu sinh. Dù mang trong mình khát vọng phát triển kinh tế, nhưng do thiếu kiến thức, thiếu vốn, thiếu cả niềm tin, ông nhiều lần do dự, lo lắng.

Giảm nghèo giúp người dân nâng cao năng lực, khơi dậy nội lực và lan tỏa giá trị bền vững trong cộng đồng

31/10/2025 07:00

Thấu hiểu, chia sẻ với những trăn trở của người dân, thời điểm đó, Lâm trường 42 đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương đề xuất, lựa chọn gia đình ông Thoạn làm mô hình điểm về phát triển kinh tế hộ gia đình, xây dựng theo hướng nông lâm kết hợp vườn, chuồng, rừng. Đây là một hình thức sản xuất tổng hợp, kết hợp hài hòa giữa trồng trọt, chăn nuôi và trồng rừng trên cùng một quỹ đất, theo hướng sinh thái, tuần hoàn và bền vững.

Con đường mới mở ra kèm theo những phép thử. Thời điểm bắt đầu triển khai mô hình, cây keo giống bị sâu bệnh hàng loạt do thời tiết khắc nghiệt. Lứa gia cầm đầu tiên mắc bệnh dịch, thiệt hại lớn khiến gia đình ông Thoạn hoang mang, gần như muốn bỏ cuộc. Phép thử đối với ông Thoạn cũng là phép thử đối với các đồng chí công tác tại Lâm trường 42. Được giao nhiệm vụ phát triển mô hình ngay từ những ngày đầu, Trung tá, Quân nhân chuyên nghiệp, nhân viên Ban Chính trị Lâm trường 42 Nguyễn Quang Vinh hiểu rõ những khó khăn mà mình phải đối mặt. Không vội vàng áp đặt mô hình hay lý thuyết, anh chọn cách lắng nghe, chia sẻ, bàn bạc từng việc nhỏ và cùng gia đình đào hố, trồng cây, xây chuồng, ươm, nuôi cây, con giống…

Trung tá Nguyễn Quang Vinh cho biết: Quá trình triển khai mô hình, tôi tiến hành khảo sát, xây dựng kế hoạch giúp đỡ chi tiết, cụ thể với mục tiêu trước tiên là phát huy nội lực của gia đình như nhân công, vườn đồi, các mô hình chăn nuôi, trồng trọt sẵn có. Hằng tuần, hằng tháng, tôi cùng anh em trong tổ đội công tác xuống tận hộ gia đình động viên, hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, hỗ trợ cây, con giống và trực tiếp làm những công việc của nhà nông thực thụ, đồng cam, cộng khổ như một thành viên chính thức trong gia đình.

Chính sự gần gũi ấy đã giúp ông Thoạn dần cởi mở, chuyển từ tâm thế e dè sang tin tưởng, từ ngần ngại sang quyết tâm kiên định trên con đường phát triển kinh tế mà bộ đội đã hướng dẫn. Nhờ sự tư vấn của tổ công tác dân vận Lâm trường 42, ông Thoạn xác định giống keo tai tượng là trụ cột dài hạn giúp bảo vệ đất; cùng với đó là xen canh trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao như cam, bưởi, mít mang lại thu nhập thường xuyên. Rồi ông Thoạn mạnh dạn trồng thử nghiệm đào và gần đây nhất là giống cau, loại cây trồng đang có tiềm năng lớn tại các vùng trung du, miền núi phía bắc.

Bên cạnh tận dụng lợi thế từ đất rừng, gia đình ông Thoạn còn chăn nuôi gà, lợn năng suất cao giúp hình thành mô hình sinh thái phát triển kinh tế theo chuỗi khép kín.

Ông Bùi Văn Thoạn cho biết: Nhờ sự hỗ trợ về kỹ thuật, giống và hướng dẫn quy hoạch của bộ đội Lâm trường 42, mô hình phát triển kinh tế của gia đình từ manh mún đã trở thành hệ thống, bài bản, mang tính bền vững. Hiện nay, từ mô hình, tôi đã có thể thu lợi từ cây rừng lâu năm, cây ngắn ngày, các cây, con giống, gia súc, gia cầm.

Năm nay, tổng thu nhập gia đình ước tính 400-500 triệu đồng trừ chi phí. Giờ đây kinh tế đã ổn định, tôi rất cảm ơn sự giúp đỡ của bộ đội Lâm trường 42.

Mô hình nông lâm kết hợp vườn, chuồng, rừng đã chứng minh hiệu quả và đang được áp dụng rộng rãi không chỉ ở thôn Lục Phủ mà còn ở các địa phương khác trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Đây là mô hình không mới nhưng phù hợp với điều kiện của các vùng biên viễn khó khăn cần sinh kế bền vững.

Thượng tá Tô Tiến Tới, Chính trị viên Lâm trường 42 cho biết: “Mô hình nông lâm kết hợp vườn, chuồng, rừng đã giúp cuộc sống của nhiều gia đình vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển kinh tế. Bà con nhân dân địa phương thực hiện các dự án phát triển kinh tế-xã hội rất tốt, rất tin yêu bộ đội ở Lâm trường 42 và giúp đỡ chúng tôi đã hoàn thành cơ bản các nhiệm vụ kinh tế quốc phòng được Đảng, Nhà nước, Quân đội giao phó”.

Từ hiệu quả trong xây dựng, triển khai mô hình nông lâm kết hợp vườn, chuồng, rừng cho thấy phong trào “Dân vận khéo”, xây dựng đơn vị “Dân vận tốt” đã trở thành hoạt động ý nghĩa, thiết thực nơi biên viễn. Trong tương lai, Lâm trường 42 sẽ tiếp tục lan tỏa các mô hình hiệu quả, phát huy vai trò nòng cốt của Quân đội trong xây dựng nông thôn mới, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc nơi phên dậu của Tổ quốc.