Tại buổi họp mặt, lãnh đạo thành phố Cần Thơ ôn lại quá trình hoạt động cách mạng của đồng chí Châu Văn Liêm, những đóng góp tích cực của đồng chí trong các phong trào cách mạng trước và sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời, niềm vinh dự, tự hào của người dân đối với công lao của nhà cách mạng tiền bối…
Đồng chí Châu Văn Liêm sinh ngày 29/6/1902 tại ấp Rạch Tra, xã Thới Thạnh, huyện Ô Môn (nay là xã Thới Thạnh, huyện Thới Lai). Năm 1915, ông được cha mẹ gửi lên học ở Cần Thơ. Tại đây, ông thường cùng bạn bè thăm Ðình thần Bình Thủy, chùa Nam Nhã - nơi thờ các văn nhân, nhà nho yêu nước và được nghe kể chuyện cụ Phan Bội Châu bí mật về chùa này hội tụ những thanh niên yêu nước “Ðông Du” tìm đường cứu nước.
Năm 1922, người thanh niên Châu Văn Liêm đậu bằng Thành Chung tại Sài Gòn, sau đó học ngành sư phạm. Sau ngày tốt nghiệp, ông về dạy lớp nhất tại Trường Tiểu học Long Xuyên và cưới vợ, sau đó chuyển về Trường Long Ðiền, quận Chợ Thủ (nay thuộc tỉnh An Giang). Giữa năm 1926, ông đề xướng và thành lập “Hội giáo viên, học sinh yêu nước” ở Long Xuyên; tháng 9/1926, thành lập “Việt Nam phục quốc Ðảng” ở Cần Thơ, cùng bạn bè mở tiệm thuốc ở Thới Lai và tổ chức một chiếc ghe đưa đón khách từ Ô Môn đi Thới Lai và Cờ Ðỏ để bí mật kết nối, liên lạc với những người có tâm huyết, phổ biến các tài liệu vận động lòng yêu nước trong đồng bào.
Cuối năm 1927, đồng chí Châu Văn Liêm được kết nạp vào tổ chức “Thanh niên cách mạng đồng chí hội”, tiền thân của Ðảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1928, đồng chí làm Bí thư Tỉnh bộ Thanh niên cách mạng đồng chí hội tỉnh Long Xuyên (nay là tỉnh An Giang). Cuối năm 1928, đồng chí Châu Văn Liêm sang Sa Ðéc (nay thuộc tỉnh Ðồng Tháp) mở “Sa Ðéc học đường”. Ở đây, đồng chí không trực tiếp giảng dạy mà chỉ là lập cơ sở hoạt động.
Từ ngày 3 đến 7/2/1930, tại Hương Cảng (Trung Quốc), đồng chí Châu Văn Liêm đã tham dự Hội nghị hợp nhất các Ðảng trong nước, thành lập Ðảng Cộng sản Việt Nam, do đồng chí Nguyễn Ái Quốc chủ trì. Bế mạc hội nghị, đồng chí Châu Văn Liêm trở về nước tiến hành thống nhất tổ chức Ðảng từ Nha Trang tới Cà Mau và xúc tiến thành lập Ban Lâm thời chấp ủy Ðảng Cộng sản Việt Nam ở Nam kỳ (Xứ ủy) và hợp nhất bộ phận Ðông Dương Cộng sản liên đoàn ở Nam kỳ vào Ðảng Cộng sản Việt Nam. Ngày 4/6/1930, trong một trận đấu tranh mặt đối mặt với quân thù tại quận Ðức Hòa, tỉnh Chợ Lớn (nay thuộc tỉnh Long An), đồng chí Châu Văn Liêm đã anh dũng hy sinh.
Ghi nhớ công lao đóng góp của đồng chí Châu Văn Liêm đối với sự nghiệp cách mạng, năm 2017, Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ đầu tư 27 tỷ đồng xây dựng Ðền thờ Châu Văn Liêm tại xã Thới Thạnh, huyện Thới Lai để giáo dục truyền thống, lòng yêu nước cho các thế hệ mai sau.
