Kiến tạo tri thức liên ngành để phát triển công nghiệp văn hóa

Đây là chuỗi hội thảo khoa học quốc tế thường niên, liên ngành, tập trung vào các chủ đề liên quan đến Việt Nam, bao gồm: khoa học xã hội, nhân văn, nghệ thuật, công nghiệp sáng tạo, truyền thông, chuyển đổi số, phát triển bền vững và di sản văn hóa.

Hội thảo là kết quả của hành trình hợp tác bền bỉ giữa Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội và Mạng lưới Kết nối Việt Nam (Engaging with Vietnam).

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho biết: "Để công nghiệp văn hóa thực sự bứt phá, chúng ta cần một hệ sinh thái tri thức liên ngành kết hợp chặt chẽ giữa văn hóa, nghệ thuật, công nghệ, kinh tế và truyền thông. Điều này đòi hỏi các chương trình giáo dục sáng tạo theo hướng mở, trang bị năng lực số và năng lực AI cho thế hệ nhân lực mới. Đồng thời, cần tăng cường các mô hình hợp tác công-tư và hợp tác quốc tế nhằm học hỏi công nghệ, kinh nghiệm quản trị tiên tiến và mở rộng thị trường".

Hội thảo quốc tế Kết nối Việt Nam hướng đến mục tiêu thúc đẩy các cuộc đối thoại học thuật sâu sắc, cởi mở và có tính phản biện cao xoay quanh các chủ đề về tri thức, giáo dục, văn hoá, công nghệ, sáng tạo và phát triển trong bối cảnh Việt Nam gắn kết với thế giới.

Song song đó, khơi mở những cách tiếp cận mới trong việc kiến tạo và chia sẻ tri thức về Việt Nam từ cả các lĩnh vực truyền thống như khoa học xã hội và nhân văn cho đến các lĩnh vực liên ngành như nghệ thuật, công nghiệp sáng tạo, giáo dục, truyền thông, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Ngoài ra, tăng cường kết nối và hợp tác giữa cộng đồng học thuật trong nước và quốc tế. Qua đó, tạo dựng một mạng lưới nghiên cứu và sáng tạo có chiều sâu, mang tính bền vững và liên thế hệ.

Bàn về các vấn đề được đề cập trong hội thảo, Thứ trưởng Thường trực Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ nhận định, chủ đề hội thảo lần này có tính thời sự, phản ánh những chuyển động sâu sắc của thời đại; nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số mạnh mẽ, tri thức, văn hóa, công nghệ và sáng tạo đang trở thành những yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh của mỗi quốc gia.

Đối với Việt Nam, công nghiệp văn hóa và sáng tạo có tiềm năng rất lớn, dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc phong phú, di sản đa dạng, nguồn nhân lực trẻ và năng động, cùng khả năng thích ứng nhanh với công nghệ mới.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiệu, Hiệu trưởng Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật (Đại học Quốc gia Hà Nội), chúng ta đang sống trong một thời đại với những sự dịch chuyển tri thức và thách thức mang tính toàn cầu. Sự trỗi dậy, phát triển của nền kinh tế tri thức, kinh tế sáng tạo đã đặt tri thức sáng tạo và tài sản văn hóa hiện trở thành "nguồn lực chiến lược" của tăng trưởng.

"Các quốc gia ngày nay cạnh tranh không chỉ bằng tài nguyên vật chất mà bằng năng lực tạo ra giá trị mới từ tri thức, thiết kế, công nghệ và bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra việc tái định nghĩa cách thức học tập, sáng tạo đặc biệt trong sự biến chuyển của kỷ nguyên số", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiệu cho hay.

Đặc biệt, sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo trong vòng vài năm trở lại đây đã không chỉ làm thay đổi bản chất lao động và tương lai của các hoạt động sáng tạo mà còn đặt lại câu hỏi về tính người, chủ thể sáng tạo, quyền sở hữu trí tuệ, đạo đức công nghệ và vai trò của nghệ thuật trong thời đại máy học.

"Trong bối cảnh đó, việc phân tích sâu mối quan hệ giữa giáo dục-tri thức-công nghệ-sáng tạo-văn hóa có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiệu nói thêm.

Hội thảo lần này đã thu hút sự tham góp ý kiến từ các chuyên gia với gần 200 tham luận của 280 học giả thông qua việc thảo luận ở hơn 50 các phiên toàn thể và song song.

Các báo cáo tham luận cho thấy sự nỗ lực trong việc làm rõ nhiều chủ đề quan trọng, bao gồm: thực trạng và những vấn đề đặt ra trong việc xây dựng tri thức trong kỷ nguyên AI; động lực tăng trưởng mới của Việt Nam dựa trên công nghiệp văn hóa; thiết kế, nội dung số và kinh tế sáng tạo, tương lai của giáo dục đại học Việt Nam trong bối cảnh đổi mới thể chế và công nghệ; văn hóa, di sản và bản sắc trong môi trường số cũng như những bàn thảo về chính sách phát triển và hội nhập quốc tế trong công nghiệp văn hóa.

Sự kiện không chỉ là diễn đàn học thuật mà còn là không gian để kết nối. Bên cạnh các phiên thảo luận, đội ngũ tổ chức đã cố gắng bổ sung thêm các nội dung đa dạng, các hoạt động trình diễn nghệ thuật, tương tác với nghệ sĩ, thảo luận bàn tròn cùng nhiều hoạt động bên lề mang tính thực hành hướng tới cộng đồng và xã hội.