Các cuộc bạo động leo thang nghiêm trọng ngay khi kết quả bầu cử tổng thống được công bố (30-12-2007) với phần thắng thuộc về đương kim tổng thống Mwai Kibaki.
Nguyên nhân gia tăng bạo lực là do phe đối lập, đứng đầu là ứng cử viên tổng thống Raila Odinga và những người ủng hộ họ thuộc bộ tộc Lu-ô không chấp nhận kết quả bầu cử, cho rằng ông Odinga chiến thắng và cáo buộc ông Kibaki gian lận phiếu bầu.
Trong một tuần qua tại Kenya đã có 350 người bị chết trong các cuộc bạo lực, hơn 70 nghìn dân thường ở miền tây nước này phải chạy tị nạn. Lệnh giới nghiêm đã ban hành ở nhiều nơi. Hàng nghìn binh sĩ Chính phủ và cảnh sát được huy động để lập lại trật tự tại Kenya.
Người phát ngôn Chính phủ quy trách nhiệm cho phe đối lập, tố cáo phe đối lập kích động dư luận tiến hành một cuộc "thanh lọc sắc tộc" và gọi đây là một "thảm họa quốc gia".
Tổng thư ký LHQ Ban Ki Moon, Liên minh châu Phi (AU), Mỹ, Anh và nhiều nước ra tuyên bố lo ngại về tình hình Kenya, yêu cầu chấm dứt bạo lực và kêu gọi các bên ở Kenya cùng nhau hợp tác.
Chủ tịch AU, Tổng thống Ghana, John Kufuor cùng trưởng đoàn công tác của khối Thịnh vượng chung, A. Kabba khẩn cấp tới Thủ đô Nairobi của Kenya, gặp những người đứng đầu các đảng phái ở Kenya đề nghị các bên ngồi vào bàn đàm phán.
Tổng thống Kibaki cũng kêu gọi phe đối lập đàm phán, trong khi thủ lĩnh đảng đối lập Phong trào dân chủ mầu cam (ODM) Odinga khẳng định sẽ chỉ thương lượng khi ông Kibaki thừa nhận có gian lận và chịu thất bại trong cuộc bầu cử.
Ngày 3-1, tại Nairobi, hàng chục xe cảnh sát lại phun vòi rồng và bắn đạn hơi cay vào đoàn người biểu tình. Dư luận lo ngại vòng xoáy bạo lực có thể dẫn đến một cuộc xung đột sắc tộc dữ dội.
Kenya với số dân hơn 32 triệu người là nước có vị trí địa - chiến lược ở Ðông Phi, là một trong ba nước thành viên sáng lập khối Ðông Phi.
Trong nhiều năm, Kenya được coi là đất nước có nền chính trị ổn định, một điểm sáng về kinh tế và du lịch, hấp dẫn nhiều khách du lịch quốc tế.
Từ giữa thập kỷ 90 của thế kỷ trước, cùng với sự phát triển của phong trào dân chủ, tại Kenya đã xuất hiện những cuộc bạo động dữ dội của phe đối lập trong các cuộc bầu cử.
Năm 2002, ông Mwai Kibaki giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đa đảng và lên làm tổng thống. Năm năm qua, Chính phủ Kibaki đã cơ bản thực hiện lời hứa, tăng cường liên kết với các nước châu Phi và trong khu vực, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng là vấn đề nổi cộm của đất nước. Chính phủ giữ được nền chính trị tương đối ổn định, thi hành chính sách mở cửa cho đầu tư nước ngoài, đưa nhịp độ tăng trưởng kinh tế từ 3% năm 2003 lên 6,1% năm 2006 và đạt 6,5 % năm 2007.
Tuy nhiên, về các chính sách xã hội, giáo dục, y tế, Chính phủ Kibaki còn nhiều vấn đề bất cập, trong đó chưa có chính sách thỏa đáng đối với dân nghèo. Hai trong những vấn đề xã hội gay gắt kéo dài là tình trạng nghèo khổ, phân hóa trong xã hội và tình trạng mâu thuẫn sắc tộc.
Nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay là cuộc tranh giành quyền lực và mâu thuẫn sâu sắc giữa hai bộ tộc luôn kình địch nhau ở Kenya. Bộ tộc Kikuyu của Tổng thống Kibaki là bộ tộc lớn nhất, chiếm 22 % số dân, giữ vai trò lớn nhất trong nền kinh tế.
Từ lâu, bộ tộc Kikuyu có mối mâu thuẫn sâu sắc với bộ tộc Luo của ông Odinga chiếm 13 % số dân. Ðảng cầm quyền giành được chiến thắng thường thuộc về bộ tộc Kikuyu.
Trong khi đó, một bộ phận lớn dân nghèo sống tại những khu ổ chuột ở ven Thủ đô Nairobi với gần 300 nghìn người nghèo và tại nhiều thành phố khác lại nghiêng về ủng hộ cuộc đấu tranh giành quyền lực của bộ tộc Luo.
Những khó khăn gần đây về kinh tế, như nạn thất nghiệp, giá lương thực và dầu mỏ tăng cao càng làm các mâu thuẫn xã hội thêm gay gắt.
Tình trạng đất nước Kenya bị tê liệt trong một tuần qua đã ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế và đời sống của người dân nước này, đồng thời ảnh hưởng đến các nước láng giềng của Kenya, vì nhiều nước trong khu vực phải quá cảnh hàng hóa qua TP cảng quan trọng Mombasa và đi qua các tuyến đường huyết mạch của Kenya tới các khu vực khác của châu Phi.
Làn sóng bạo lực tuần qua là cuộc xung đột sắc tộc đẫm máu chưa từng thấy trong các cuộc bầu cử ở Kenya. Dư luận mong muốn các bên ở nước này gạt bỏ những bất đồng, đặt quyền lợi của đất nước lên trên hết, ngồi vào bàn đàm phán nhằm tìm ra những giải pháp giữ vững hòa bình và ổn định, tiếp tục phát triển kinh tế và tránh cho Kenya rơi vào thảm họa xung đột sắc tộc như thảm họa trước đây ở Ru-an- đa.
