Phát biểu tại lễ khởi công, Hòa thượng Thích Thanh Tứ, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Hiệu trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam nói: "Dự án xây dựng học viện này là một công trình lớn về quy mô đào tạo và cảnh quan kiến trúc, có ý nghĩa quan trọng đối với Phật giáo Việt Nam.
Học viện tại Hà Nội được xây dựng tại mảnh đất ‘địa linh nhân kiệt, Phật Thánh đồng cư’ ở ngay cạnh đền Sóc, dưới chân núi Sóc có chùa Non Nước và Đại Phật tượng Đức Phật tổ Như Lai”
Phát biểu ý kiến tại buổi lễ, ông Phạm Thế Duyệt, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Uỷ ban TƯ MTTQ Việt Nam nói: Việc khởi công xây dựng Học viện Phật giáo Việt Nam là sự kiện vui mừng, phấn khởi của hàng chục triệu Tăng ni, tín đồ Phật giáo trong cả nước; là sự vui mừng của Uỷ ban T.Ư MTTQ Việt Nam và của toàn thể nhân dân ta.
Theo ông Duyệt, khi công trình hoàn thành và đi vào sử dụng sẽ giúp đào tạo hàng nghìn Tăng ni thành những người con Phật chân chính, có đầy đủ chân, thiện, mỹ, để tiếp tục truyền thống phục vụ chúng sinh, phụng sự Tổ quốc và Phật giáo Việt Nam.
Ông Duyệt cho rằng đạo Phật luôn gắn bó, đồng cam cộng khổ cùng dân tộc trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước. Sự kiện quan trọng này đã chứng minh sâu sắc cho chính sách nhất quán, tôn trọng tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng, Nhà nước, của Mặt trận đối với tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng.
Sau khi thực hiện các nghi lễ, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận cùng lãnh đạo Hội đồng Trị sự, các Hoà thượng tham gia lễ trồng cây bồ đề (do Tổng thống Ấn Độ tặng) và đặt đá xây dựng Học viện. Đây là những khối đá được thỉnh tại Ấn Độ, Nê-pan và vùng núi Hoa Lư (Ninh Bình).
Theo ban tổ chức, học viện sẽ được xây dựng trên diện tích hơn 10ha với số vốn đầu tư khoảng 200 tỷ đồng. Dự kiến một số hạng mục công trình sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trong năm 2006.
Trong tương lai gần, Học viện Phật giáo tại Hà Nội sẽ có những chuyển biến tích cực trong công tác giáo dục đào tạo Tăng ni, cũng như nghiên cứu khoa học và hợp tác với các trường ĐH trong cả nước, đáp ứng yêu cầu công tác Phật sự của Giáo hội trong thời đại mới.
Học viện sẽ được xây dựng hoàn chỉnh và đồng bộ, gồm nhà làm việc, học tập, ăn ở của sinh viên và khoảng 200-300 cán bộ và các công trình phụ trợ.
Trong Học viện sẽ có, sân vườn, cây xanh, vườn hoa, tiểu cảnh kiến trúc đặc thù của Phật giáo Việt Nam. Toà chính điện chứa 1.200 chỗ, hội trường 1.200 chỗ, bảo tàng Phật giáo, thư viện Phật giáo và khu học tập ăn ở của tăng sinh và ni sinh. Khu nội trú đáp ứng chỗ ở cho 100% sinh viên, 80% các hệ còn lại và 60% cho cán bộ, công nhân viên.
Trong giai đoạn từ 2005-2010, Học viện dự kiến thu hút từ 1.500 đến 2.000 học viên các hệ chính quy, cao đẳng, chuyên tu, tại chức.