Khâm Thiên vượt lên nỗi đau quá khứ

Ðêm 26-12-1972, không quân Mỹ trút bom xuống Hà Nội, biến cả khu phố Khâm Thiên thành đổ nát. 40 năm qua, người dân khu phố đã kiên cường vượt lên nỗi đau thương, mất mát, xây dựng Khâm Thiên thành khu dân cư sầm uất của Thủ đô.
40 năm sau chiến tranh, phố Khâm Thiên bây giờ là khu phố kinh doanh sầm uất, nhộn nhịp.
40 năm sau chiến tranh, phố Khâm Thiên bây giờ là khu phố kinh doanh sầm uất, nhộn nhịp.

Vào 22 giờ 30 phút ngày 26-12-1972, đêm thứ chín trong chiến dịch 12 ngày đêm "Hà Nội - Ðiện Biên Phủ trên không", nhiều tốp máy bay B52 đã ồ ạt thả bom khu vực Khâm Thiên. Khoảng một nghìn quả bom đã trút xuống. Vệt bom kéo dài hơn 1.000 m, từ chợ Ô Chợ Dừa đến hồ Thiền Quang, đã tàn phá 17 khối phố, trong đó các khối phố 42, 44, 45, 46 và 47 bị san phẳng. Cả khu phố chìm trong khói lửa. Trạm y tế, cửa hàng lương thực, thực phẩm, chợ Khâm Thiên, đình Tương Thuận, nhiều cơ sở sản xuất và gần 550 ngôi nhà đã bị bom phá hủy. 1.200 ngôi nhà bị hư hỏng nặng... Gần 300 người, trong đó có 40 cụ già, 56 trẻ em, 94 phụ nữ bị sát hại, hơn 260 người bị thương. Trong phút chốc, nhiều gia đình rơi vào cảnh vợ mất chồng, con mất cha, mẹ mất con, 66 em nhỏ mồ côi cả cha lẫn mẹ, 112 cháu mồ côi cha hoặc mẹ, đau thương chồng chất. Hình ảnh người mẹ ôm con chết đứng do sức ép của bom B52 ngay chân cầu thang ngôi nhà số 47 Khâm Thiên sau đó đã được các họa sĩ tạc lại, trở thành biểu tượng ghi tội ác của giặc Mỹ.

Ông Nguyễn Văn Thông, 60 tuổi, hiện đang sống tại số nhà 21 ngõ Sân Quần (phố Khâm Thiên) ngày đó là thanh niên xung phong, ứng trực để bảo đảm giao thông tại cầu phao bắc qua sông Hồng. Tối 26-12-1972, ông về thăm gia đình, khi đến đầu ngõ Sân Quần, bỗng thấy từng tốp máy bay như những đốm lửa di chuyển trên bầu trời. Các loại pháo, tên lửa phòng không của ta bắn lên sáng rực. Bỗng ông nghe thấy loạt tiếng nổ ầm ầm, vội chạy sang bên đường, chui vào hầm trú ẩn. Một quả bom tấn ném xuống cách ông khoảng 30m, với tiếng nổ quá lớn khiến căn hầm rung lên, kèm theo chớp xanh sáng lòa đã xóa sổ toàn bộ ba số nhà 47, 49 và 51. Gần đó, một quả bom khác san phẳng trường mầm non. Bom vừa dứt, ông vội ra khỏi hầm, trèo qua đống đất đá, tìm về nhà. Ngôi nhà cấp bốn của gia đình đã không còn nữa, thay vào đó là hố bom rộng 12-13m, sâu hơn 10m. Sáu người thân trong gia đình gồm cậu, mợ, anh trai, chị dâu, em trai và cháu không còn nữa... Còn đối với ông Ðỗ Ðình Thành, hiện đang sinh sống tại nhà số 6, ngõ 73 Khâm Thiên, may mắn gia đình không có người thiệt mạng, ông là người trực tiếp tham gia bới đất tìm kiếm người bị nạn, chứng kiến nhiều cái chết thương tâm. Ðó là hình ảnh bảy người trong gia đình bà Chính chết ngạt trong hầm trú ẩn tại ngõ Tô Tiền, có nạn nhân bị mảnh bom khoét vào bụng...

Ngay sau khi bị bom Mỹ hủy diệt, người dân Khâm Thiên đã đứng dậy, vượt qua đau thương mất mát, đổ nát để tạo dựng lại cuộc sống. Cùng với nỗ lực của người dân, sự sẻ chia, giúp đỡ của các cấp, các ngành, Tết Quý Sửu năm 1973 sau trận bom B52 kinh hoàng, người dân Khâm Thiên có đủ bánh chưng, bánh kẹo để cúng ông bà tổ tiên, người thân trong ngôi nhà tạm. Trẻ em mồ côi được các ông bố, bà mẹ tốt bụng nhận về nuôi...

Từ sau ngày đất nước hòa bình, thống nhất, người dân Khâm Thiên tập trung phát triển kinh tế, trong đó mạnh nhất là nghề may. Cả khu phố trở thành xưởng may lớn, cung cấp sản phẩm cho thị trường Hà Nội và thị trường cả nước... đã góp phần vực dậy kinh tế của các gia đình. Bộ mặt đô thị của Khâm Thiên nhanh chóng thay đổi từng ngày. Từ bãi bom hoang tàn, các ngôi nhà cao tầng mọc lên. Trường học, trạm y tế, chợ... được đầu tư xây dựng lại, tạo nên bộ mặt đô thị khang trang.

Bí thư Ðảng ủy, Chủ tịch HÐND phường Khâm Thiên Nguyễn Văn Hòa chia sẻ: Trong chiến tranh, người dân khu phố luôn tin tưởng vào thắng lợi của chính nghĩa. Trong hòa bình, người dân đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống mới. Họ luôn sát cánh cùng chính quyền thực hiện hàn gắn vết thương chiến tranh, khắc phục hậu quả; tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước.  Ðảng bộ, chính quyền phường luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân phát triển kinh tế, không ngừng cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. 

Ðến thời điểm này, Khâm Thiên không còn gia đình chính sách nghèo, thu nhập của người dân được nâng cao. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch từ sản xuất sang dịch vụ. Các phong trào, hoạt động xã hội trên địa bàn phường phát triển mạnh. Công tác quản lý đô thị và trật tự xây dựng được tăng cường, từng bước đi vào nền nếp; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Phường không có tụ điểm phức tạp về ma túy và không phát sinh người nghiện mới. Năm 2010, phường Khâm Thiên vinh dự được Ðảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Hằng năm, vào dịp kỷ niệm Chiến thắng "Hà Nội - Ðiện Biên Phủ trên không", người dân Khâm Thiên thường đến dâng hoa, thắp hương tại Tượng đài được dựng trên nền ba ngôi nhà 47, 49 và 51 bị tàn phá năm xưa để tưởng nhớ người thân đã thiệt mạng trong trận bom B52 tàn khốc đêm 26-12-1972.

Có thể bạn quan tâm