Hương vị trà sen

Những ngày chớm thu này thật đáng nhớ với người Hà Nội và với những ai yêu thích trà sen, khi nghề ướp trà sen Tây Hồ được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Với tôi, dù trà sen có được vinh danh hay không thì có lẽ nét đẹp, sự tinh tế và hương vị của trà sen vẫn luôn làm tôi say đắm.

Vị trà và hương sen từ lâu đã làm nên nét đặc trưng rất Hà Nội, rất Việt Nam, thêm sự vinh danh cần thiết và ý nghĩa này chính là động lực, là sự thúc đẩy và ghi nhận giá trị với nghề ướp trà sen, công việc góp phần làm nên tinh hoa cho xứ sở ngàn năm văn hiến.

Từ bao đời nay, uống trà đã được xem như là văn hóa của người Việt. Hoa sen lại là biểu tượng cho tâm hồn và vẻ đẹp của người Việt Nam. Khi trà và sen được kết hợp để trở thành thức uống có hương, vị vô cùng tinh tế, vừa đậm đà vừa tinh khiết, có thể coi đây là một trong những sự kết hợp thật tao nhã để góp phần làm nên nét riêng cho văn hóa và tinh thần Hà Nội.

Trà sen vốn không hiếm và không quá khó để làm. Bây giờ dù ở bất cứ đâu, bất cứ mùa nào, người ta cũng dễ dàng gặp được trà sen nhưng có lẽ, phải đúng là trà sen Tây Hồ, do người Quảng An làm ra thì mới làm người thưởng trà cảm nhận được đầy đủ nhất sự tinh túy.

Trước hết là bởi không ở đâu sen có hương thơm và bền hương như sen bách diệp được trồng ở hồ Tây. Lớp bùn được bồi đắp tích tụ qua thời gian, qua lịch sử, qua văn hóa đã trở thành dưỡng chất cho sen Tây Hồ có được hương thơm như thể được tỏa ra từ sự kết tinh sâu lắng nhất của đất trời, của tâm hồn con người nơi đây.

Sen được trồng bởi những người Hà Nội bao đời nay, tha thiết với mảnh đất này. Rồi vào mùa hoa, lại chính bàn tay họ đi hái trong tinh sương mùa hạ, khi hoa ở độ ủ hương chín muồi nhất mà chưa kịp nở.

Bằng kinh nghiệm và tình yêu với nghề, các nghệ nhân làm trà sen phải tỉ mỉ, khéo léo từ khâu chọn trà, chọn hoa cho đến kỹ thuật làm trà sen. Hầu hết đều là những kỹ thuật thủ công và chính vì thủ công cho nên không phải ai cũng làm được. Đó là lý do mà nghề ướp trà sen ở Quảng An, Tây Hồ đã trở thành nghề truyền thống. Những người ướp trà sen đã trở thành nghệ nhân, bởi họ chính là những người nuôi dưỡng, phát triển và giữ gìn một nghề truyền thống vô cùng quý giá.

Nhắc đến trà sen là ta nhắc đến Hà Nội. Trà sen Hà Nội không đơn thuần là một thức uống, mà đó còn là sự kết tinh của lịch sử, văn hóa cùng vẻ đẹp trong đời sống, trong tâm hồn người Hà Nội đã được tôn vinh một cách xứng đáng và cần thiết khi trà sen trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.