Đây là lễ hội độc đáo, có một không hai của cả khu vực miền Trung-Tây Nguyên, thu hút hàng nghìn người dân trong tỉnh và du khách khắp nơi trong cả nước đến xem và cổ vũ.
Hội đua ngựa truyền thống Gò Thì Thùng là ngày hội truyền thống được tổ chức hằng năm vào ngày mùng 9 tháng giêng tại trung tâm xã An Xuân, huyện Tuy An, Phú Yên.
Năm nay, điều kiện thời tiết mát mẻ, giao thông thuận lợi và đúng vào ngày chủ nhật nên lượng người tham gia hội đua ngựa truyền thống Gò Thì Thùng đông nhất từ trước tới nay.
Hội đua ngựa được phát thanh, truyền hình trực tiếp trên các kênh Đài Phát thanh và Truyền hình Phú Yên (PTP) phục vụ rộng rãi người xem.
 |
Hàng nghìn người dân địa phương và du khách cả nước tham gia, cổ vũ Hội đua ngựa truyền thống Gò Thì Thùng, xã An Xuân, huyện Tuy An, Phú Yên. |
Ngày hội đua ngựa hằng năm cũng là hoạt động văn hóa truyền thống, gắn liền với đời sống cộng đồng dân cư ở xã vùng cao An Xuân nói riêng và cả khu vực các xã miền núi huyện Tuy An, Sơn Hòa, Đồng Xuân trong mỗi dịp xuân về, Tết đến... tạo thêm phấn khởi để bắt đầu một năm mới lao động, sản xuất thắng lợi.
Hội đua ngựa Gò Thì Thùng năm nay có 32 vận động viên, điều khiển 32 ngựa đua. Nét độc đáo hội đua ngựa này là sự dân dã, không chuyên nhưng rất hấp dẫn người xem, cổ vũ. 32 chú ngựa đua (chủ yếu là ngựa cái) hằng ngày chuyên chở nông sản trong vùng. 32 vận động viên cũng là những nông dân thứ thiệt, hằng ngày nuôi ngựa, thồ hàng ở các xã phía Tây huyện Tuy An.
Vì tính chất dân dã, không chuyên nghiệp, nên hội đua ngựa này luôn chứa đựng những yếu tố bất ngờ, thú vị, tạo phấn khích, vui vẻ cho người xem, cổ vũ nhiệt tình trong các chặng đua trên sân. Chẳng hạn như có ngựa chỉ chạy một vòng rồi dừng, không đua nữa; có trường hợp ngựa tung vó hất văng cả "kỵ sĩ" xuống sân cỏ; hoặc có con đang chạy trên đường đua bỗng ngoặt vào lề gặm cỏ...
 |
Lần đầu một nữ vận động viên tham gia tranh tài tại Hội đua ngựa truyền thống Gò Thì Thùng |
Và chính sự dân dã, nguyên sơ, vừa mang tính chất kịch tính đã làm nên nét độc đáo của Hội đua ngựa Gò Thì Thùng trong ngày đầu xuân, tạo nên nét riêng cho vùng đất An Xuân hiền hòa, mến khách.
Khán giả rất thích thú khi chứng kiến những chú ngựa không chịu chạy hết đường đua của mình; không chịu xuất phát theo hiệu lệnh của trọng tài. Nhiều con ngựa còn hất văng các “kỵ sĩ” xuống đất và chạy hết đường đua...
Chị Nguyễn Thị Hiền, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên vui vẻ nói: "Đến xem những con ngựa đua vốn trước đây chỉ chuyên thồ hàng hóa không chịu chạy, ai cũng cười sảng khoái. Tuy vậy, vẫn có những màn phi nước đại của các “kỵ sĩ” cùng ngựa của mình rất quyết liệt. Đây đúng là một lễ hội hấp dẫn mà những ngày đầu năm nếu có điều kiện mọi người nên đến xem".
Là du khách đến từ Gia Lai và lần đầu xem đua ngựa, anh Nguyễn Hùng thích thú khi tận mắt chứng kiến những con ngựa với nhiều kích cỡ khác nhau tham gia đường đua. Ngựa đua có những con chạy đua như chuyên nghiệp, nhưng cũng có con không chịu chạy theo điều khiển của “kỵ sĩ”. Điều này tạo nên không khí sôi nổi, những trận cười và tràng pháo tay trong những ngày Xuân...
Kết quả hội đua năm Giáp Thìn, anh Thái Văn Sáu (xã An Hiệp) về Nhất với ngựa số 25; anh Lê Thành Chung (xã An Hiệp) về Nhì; anh Thái Hồng Thuận (xã An Hiệp) và Vũ Hồng Hưng (xã An Xuân) xếp thứ Ba.
 |
Ban tổ chức trao giải cho các VĐV đạt giải nhất, nhì, ba tại hội đua ngựa Gò Thì Thùng Xuân Giáp Thìn 2024 |
Trao đổi với phóng viên Nhân Dân, ông Huỳnh Gia Hoàng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tuy An cho biết, Hội đua ngựa truyền thống Gò Thì Thùng Năm nay, người dân trong tỉnh và du khách đến xem đua ngựa nhiều hơn mọi năm, tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi những ngày đầu Xuân mới.
UBND huyện sẽ duy trì, tổ chức hoạt động lễ hội này ngày càng quy mô, bài bản hơn nhằm bảo tồn và phát huy vẻ đẹp văn hóa địa phương; đồng thời quảng bá, thu hút khách du lịch đến vùng căn cứ cách mạng, đến với địa danh lịch sử cấp quốc gia địa đạo Gò Thì Thùng...
