Theo Reuters, khoảng 80 người có mặt bên trong hội trường chung của Đại học Case Western Reserve và Bệnh viện Cleveland để theo dõi sự kiện quan trọng này. Trong đó, có gia đình và khách mời của hai ứng cử viên, thành viên của chiến dịch vận động tranh cử, đơn vị tổ chức, quan chức y tế và an ninh, các nhà báo.
Vào lúc 21 giờ (giờ ET) ngày 29-9, tức 8 giờ ngày 30-9 (giờ Việt Nam), đương kim Tổng thống Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Joe Biden chính thức xuất hiện.
Để bảo đảm quy định về giãn cách xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19, hai ứng cử viên không bắt tay nhau mà tiến thẳng tới vị trí của mình và bắt đầu cuộc tranh luận dưới sự điều phối của ông Chris Wallace, người dẫn chương trình của Fox News.
Ngay trong phần đầu của cuộc tranh luận, hai ứng cử viên đã có màn đối đầu nảy lửa về việc bổ nhiệm Thẩm phán Tòa án Tối cao.
Câu hỏi đầu tiên được đặt ra cho ông Trump, người điều phối Wallace hỏi đương kim Tổng thống về việc đề cử bà Amy Coney Barrett làm Thẩm phán Tòa án Tối cao. Tổng thống Trump đã bảo vệ quyết định đề cử bà Barrett và khẳng định ông có quyền thực hiện điều này bất chấp sự phản đối của đảng Dân chủ.
Ông nêu rõ, "Chúng tôi đã chiến thắng trong cuộc bầu cử (năm 2016) và do đó chúng tôi có quyền lựa chọn bà ấy”. Ứng cử viên đảng Cộng hòa cho rằng, bà Barrett sẽ làm tốt công việc của Thẩm phán Tòa án Tối cao như bất cứ người tiền nhiệm nào.
Trong khi đó, ứng cửa viên đảng Dân chủ bày tỏ quan điểm, việc bổ nhiệm nhân sự mới vào vị trí của Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg, người vừa qua đời hôm 18-9 vừa qua, nên được thực hiện sau cuộc bầu cử tháng 11 tới. Ông Biden nhấn mạnh, kết quả của cuộc bầu cử sẽ xác định người sẽ đề cử Thẩm phán Tòa án Tối cao.
Không khí tiếp tục nóng lên khi ông Wallace đặt ra câu hỏi về vấn đề được đông đảo cử tri Mỹ quan tâm hiện nay, đó là đại dịch Covid-19.
Chỉ trích cách ông Trump ứng phó với đại dịch Covid-19, ông Biden dẫn số liệu nước Mỹ vẫn đang ghi nhận khoảng 40 nghìn ca mắc Covid-19 mỗi ngày. Ông Biden cho rằng, Tổng thống Trump đã hạ thấp mức độ nghiêm trọng của đại dịch, không thể bảo vệ người dân Mỹ và quan tâm nhiều hơn tới vấn đề kinh tế.
Tổng thống Trump lập tức bảo vệ cách tiếp cận của ông đối với đại dịch. Ông khẳng định "Chúng tôi đã làm rất tốt" và cho rằng ông Biden "không bao giờ có thể làm tốt hơn".
Đương kim Tổng thống so sánh dịch Covid-19 với dịch cúm H1N1 năm 2009, chỉ trích chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama xử lý dịch bệnh một cách yếu kém.
Ông Biden đáp trả rằng, số ca tử vong do dịch cúm này là khoảng 14 nghìn người, thấp hơn con số 200 nghìn người chết do dịch Covid-19.
Sau những phút đối đầu quyết liệt về vấn đề y tế, hai ứng viên Tổng thống chuyển sang tranh luận về vấn đề kinh tế, với trọng tâm là sự phục hồi sau đại dịch Covid-19.
Ông Biden cáo buộc ông Trump không giúp các doanh nghiệp nhỏ của Mỹ vốn đang lao đao vì đại dịch Covid-19. Ứng cử viên đảng Dân chủ cho rằng, sau đại dịch, nước Mỹ sẽ trải qua thời kỳ phục hồi kinh tế hình chữ K, tức là những người giàu nhất nước Mỹ sẽ được hưởng lợi trong khi những người ở tầng lớp trung lưu sẽ gặp khó khăn.
Ông Trump tuyên bố Mỹ đang có nền kinh tế số một thế giới. Sau những gián đoạn do Covid-19, nền kinh tế của Mỹ đã mở lại. Ông Trump chỉ trích ông Biden muốn đóng cửa và phá hoại nước Mỹ.
Khi được hỏi về báo cáo thuế được báo New York Times công bố, Tổng thống Mỹ thừa nhận, hệ thống thuế ở Mỹ có các lỗ hổng để người giàu có thể tận dụng, song ông vẫn khẳng định đã đóng hàng triệu USD tiền thuế trong những năm đầu của nhiệm kỳ Tổng thống.
Ông Biden cho rằng, Tổng thống Trump đã lợi dụng các lỗ hổng pháp lý để tránh phải trả thuế, do đó ông sẽ tìm cách loại bỏ những quy định về cắt giảm thuế nếu thắng cử.
Sau đó, ông Trump chỉ trích ông Biden về vai trò của ông trong việc soạn thảo đạo luật về tội phạm năm 1994. Đáp lại, ông Biden nêu ra các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc gần đây và nói: “Đáp trả bằng bạo lực không bao giờ là cách giải quyết thích đáng. Không bao giờ phù hợp. Biểu tình ôn hòa mới là việc thích hợp".
Khi được hỏi về nỗ lực ngăn cản nhân viên liên bang tham gia khóa đào tạo về sự nhạy cảm chủng tộc, Tổng thống Trump đưa ra lý do ông quyết định chấm dứt những khóa huấn luyện như vậy vì chúng "phân biệt chủng tộc" và dạy mọi người "ghét đất nước chúng ta".
Bất ngờ dẫn dắt cuộc tranh luận sang vấn đề khủng hoảng khí hậu, ông Wallace nêu lên thực trạng các đám cháy rừng đang tàn phá miền tây nước Mỹ.
Ông Trump cho rằng những đám cháy rừng này là do công tác quản lý rừng yếu kém. Tổng thống khẳng định sẽ trồng thêm nhiều cây xanh, làm mọi thứ để có được nước và không khí sạch.
Giải thích lý do hủy bỏ kế hoạch về năng lượng sạch của cựu Tổng thống Obama, Tổng thống Trump cho rằng kế hoạch này đã làm tăng giá năng lượng. Một lần nữa, ứng viên Đảng Cộng hòa cho rằng Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu là một “thảm họa”.
Ông Biden nhấn mạnh, ông và chính quyền của cựu Tổng thống Obama đã nỗ lực giảm giá đối với các loại năng lượng tái tạo, bảo đảm bảo sẽ không có thêm bất cứ nhà máy điện nào sử dụng than và dầu. Đáng chú ý, ứng cử viên Biden tuyên bố nếu được bầu chọn, ông sẽ đưa nước Mỹ quay trở lại Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.
Buổi tranh luận đầu tiên kết thúc sau khi hai ứng viên tranh luận về tính liêm chính của cuộc bầu cử. Ông Trump bày tỏ lo ngại về sự gian lận lan rộng. “Tôi kêu gọi những người ủng hộ tôi đi bầu cử và theo dõi thật cẩn thận”, ứng cử viên đảng Cộng hòa hối thúc. Trong khi đó, ông Biden kêu gọi: "Hãy đi bỏ phiếu. Bạn sẽ quyết định kết quả của cuộc bầu cử này”.
Buổi tranh luận trực tiếp đầu tiên trong chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2020 kết thúc vào lúc 21 giờ 30 phút ngày 29-9 (giờ ET), tức 9 giờ 30 phút sáng nay (giờ Việt Nam). Hai ứng cử viên sẽ tiếp tục đối đầu tại Florida vào ngày 16-10 tới (giờ Việt Nam).