Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Lê Quang Mạnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách cho rằng, Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13) đã tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc đầu tư vốn của nhà nước vào sản xuất kinh doanh; quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước tại các doanh nghiệp, phù hợp với yêu cầu đặt ra của quá trình đổi mới hội nhập cũng như quá trình cơ cấu lại khu vực doanh nghiệp nhà nước trong những năm vừa qua.
Tuy nhiên, sau 10 năm triển khai thực hiện, vấn đề quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp đã có nhiều thay đổi, nhiều nội dung của Luật bộc lộ điểm bất cập, hạn chế. Cụ thể như chưa tách bạch, phân định rõ chức năng quản lý nhà nước với chức năng chủ sở hữu vốn nhà nước đầu tư cho doanh nghiệp, chức năng quản trị hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp...
Hoàn thiện và phát huy mô hình cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp
Phạm vi điều chỉnh của Luật 69 cũng chưa quy định một cách đầy đủ các nội dung về cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp; các vấn đề về xác định nội hàm quản lý đối với vốn nhà nước đã đầu tư vào doanh nghiệp cũng chưa thật sự xuyên suốt, nhất quán.
Hạn chế của Luật gây nhiều lúng túng trong việc đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng như cơ chế quản lý của các doanh nghiệp Nhà nước. Những hạn chế về khuôn khổ pháp lý đã cản trở vai trò của doanh nghiệp Nhà nước khiến hiệu quả sản xuất kinh doanh cũng như đóng góp của nhiều doanh nghiệp Nhà nước còn thấp, chưa tương xứng với nguồn lực đầu tư của Nhà nước cũng như nguồn lực mà đất nước phân bổ cho khu vực kinh tế quan trọng này.
Các tham luận, ý kiến trao đổi tại Hội thảo đã tập trung làm rõ những bất cập, hạn chế, thiếu tính bao quát của Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13); đóng góp ý kiến về những sửa đổi cần thiết cho các nhóm vấn đề, nhằm đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn cũng như chất lượng của dự thảo Luật sửa đổi.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết: Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp ra đời đã xử lý xung đột lợi ích lớn nhất trong quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước; tách bạch quyền sở hữu vốn với quyền quản lý Nhà nước; góp phần tạo nên một nền kinh tế với các nguyên tắc thị trường được tôn trọng, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế bình đẳng hơn, minh bạch hơn, làm tăng niềm tin thị trường, tăng niềm tin đầu tư từ khu vực tư nhân, doanh nghiệp FDI.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Luật sửa đổi cần phát huy được tính năng động, sáng tạo hiệu quả trong quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp. |
Tuy nhiên, Luật hiện hành cũng phát sinh nhiều bất cập, chưa tách bạch được chức năng đại diện vốn chủ sở hữu với chức năng quản lý doanh nghiệp dẫn đến có trường hợp các cơ quan chức năng coi toàn bộ vốn và tài sản của doanh nghiệp có vốn Nhà nước là tài sản Nhà nước để quản lý. Dẫn đến hoạt động quản trị kinh doanh của doanh nghiệp Nhà nước chịu sự chỉ đạo, can thiệp chặt chẽ của nhiều cơ quan Nhà nước, chưa phát huy được tính năng động, sáng tạo và vẫn xảy ra nguy cơ thất thoát vốn.
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý quá trình quá trình thẩm tra dự án luật phải bảo đảm nguyên tắc Nhà nước là chủ sở hữu đầu tư vốn nhưng không can thiệp hành chính vào hoạt động kinh doanh, quản trị của doanh nghiệp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tạo sự chủ động, phát huy tính năng động, sáng tạo của doanh nghiệp Nhà nước cùng với việc có cơ chế quản lý chặt chẽ, tránh lạm dụng làm thất thoát tài sản Nhà nước;
Gắn trách nhiệm của đơn vị, người đại diện vốn Nhà nước; tăng cường tính công khai, minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp có vốn Nhà nước. Những khó khăn, vướng mắc trong quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp hiện nay cần được tháo gỡ, góp phần đẩy mạnh sắp xếp, cơ cấu, đổi mới doanh nghiệp có vốn đầu tư của Nhà nước theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Những vấn đề mới phát sinh cần tiếp thu kinh nghiệm quốc tế để bảo đảm chất lượng, hiệu quả của quá trình thẩm tra, chỉnh lý và hoàn thiện dự án luật, trình Quốc hội ban hành được một đạo luật tốt, khả thi, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và những vấn đề đặt ra khi sửa đổi luật.
Đồng chí Nguyễn Đức Hải đề nghị Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách tiếp tục tổ chức các hội nghị, hội thảo, tọa đàm để lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ ngành, địa phương giúp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nhìn nhận, đánh giá đa chiều đối với việc quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.
Bảo đảm Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp sửa đổi phải minh bạch, hiệu quả, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động trong hoạt động sản xuất kinh doanh, không làm mở rộng thêm đối tượng quản lý trực tiếp của các cơ quan quản lý so với quy định hiện nay.