Gia tăng trẻ mắc virus hợp bào hô hấp
Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương, hiện số ca mắc virus hợp bào hô hấp (RSV) đến khám tại bệnh viện đang có xu hướng gia tăng. Đặc biệt, virus gây ra những diễn biến nặng ở nhóm trẻ nhỏ và có bệnh lý nền.
RSV là căn nguyên phổ biến toàn cầu gây ra các nhiễm trùng đường hô hấp dưới ở trẻ nhỏ. Bệnh thường xuất hiện vào thời điểm giao mùa, đặc biệt là mùa thu-đông hoặc xuân-hè (từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm).
Virus hợp bào hô hấp (còn gọi là virus RSV) là một loại virus gây ra các bệnh viêm đường hô hấp như viêm mũi họng, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản, viêm phổi…
Triệu chứng của bệnh nhẹ, giống như cảm lạnh. Tuy nhiên, bệnh có thể biến chứng thành nhiễm trùng phổi, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người đang mắc các bệnh hô hấp mạn tính, hen phế quản, bệnh nền mạn tính…
Virus RSV khi vào cơ thể qua đường mũi sẽ gây viêm niêm mạc mũi, tiết dịch mũi đặc dính làm bít tắc đường thở dẫn đến suy hô hấp; virus đi qua tiểu phế quản và các phế nang làm tổn thương phế nang, ứ khí, thậm chí dẫn đến hoại tử tế bào đường hô hấp.
RSV có 2 tuýp, tuýp 1 gây sốt cao, tiên lượng nặng; tuýp 2 gây sốt nhẹ, thậm chí không sốt. Bệnh nhân nhiễm RSV biến chứng nặng có nguy cơ tử vong, với tỷ lệ 2,8-22% trên toàn thế giới.
Một người khi bị nhiễm virus hợp bào hô hấp thường có các biểu hiện sau: Chảy nước mũi trong, keo dính; Ho khan; Hắt hơi; Sốt nhẹ, sốt cao hoặc không sốt; Triệu chứng khó thở; Giảm cảm giác thèm ăn
Người bệnh RSV sẽ nhận thấy dấu hiệu trong vòng 4-6 ngày sau khi nhiễm bệnh. Triệu chứng xuất hiện theo từng giai đoạn chứ không đến cùng một lúc và có xu hướng nặng dần. Ở ngày thứ nhất và thứ hai, biểu hiện bệnh thường nhẹ; sang ngày thứ 3, 4, 5 là nặng nhất; đến ngày thứ 6 giảm dần và ngày 7 - 10 khỏi hẳn.
RSV cũng có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nặng hơn như viêm tiểu phế quản, viêm các đường dẫn khí nhỏ trong phổi, viêm phổi và nhiễm trùng phổi. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ em dưới 1 tuổi.
Phòng chống bệnh do virus hợp bào
PGS, TS Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, virus hợp bào đường hô hấp xâm nhập vào cơ thể qua mắt, mũi hoặc miệng. Nó dễ dàng lây lan trong không khí thông qua các giọt bắn mang mầm bệnh do người bệnh phát tán ra.
Như vậy, bạn hoặc con bạn có khả năng bị nhiễm RSV nếu ai đó mang virus này ho hoặc hắt hơi gần bạn. RSV cũng truyền sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp, chẳng hạn như bắt tay với người bệnh hay chạm vào bề mặt cứng có virus RSV.
Người bị nhiễm virus hợp bào có khả năng lây lan cao nhất trong vòng vài ngày đầu sau khi nhiễm bệnh. Tuy nhiên, virus vẫn có thể tiếp tục lây lan trong vài tuần sau đó.
Những người có nguy cơ cao bị nhiễm virus RSV là: Trẻ sinh non; Trẻ sơ sinh (dưới 6 tháng tuổi); Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi mắc bệnh tim hoặc phổi bẩm sinh; Trẻ em bị suy giảm hệ miễn dịch; Người cao tuổi, đặc biệt là người từ 65 tuổi trở lên;
Người bị hen suyễn, suy tim sung huyết, mắc bệnh lý hô hấp mạn tính, đặc biệt là bệnh viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD); Người bị suy giảm miễn dịch, bao gồm những người có cơ quan nội tạng được cấy ghép, bị bệnh bạch cầu hoặc HIV/AIDS cũng là đối tượng dễ nhiễm virus này.
Theo các bác sĩ, hầu hết các trường hợp nhiễm RSV sẽ tự khỏi sau 1-2 tuần. Bạn có thể kiểm soát cơn sốt và cơn đau bằng thuốc hạ sốt và thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Đặc trưng của RSV là làm keo dính đường hô hấp của người bệnh. Vì thế, phương pháp điều trị hiệu quả nhất là rửa mũi, long đờm thường xuyên cho bệnh nhân để làm loãng dịch, từ đó ngăn ngừa tình trạng bít tắc đường hô hấp.
Một điều rất quan trọng đối với những người bị nhiễm RSV, đó là uống đủ nước (nhằm bảo đảm đủ dịch để làm loãng đờm). Nếu người bệnh không thể nạp đủ lượng nước cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch qua đường tĩnh mạch.
Các bệnh nhân nhiễm virus RSV thường chán ăn. Vì thế khi mắc bệnh, hãy cố gắng ăn nhiều nhất có thể. Ưu tiên những loại thức ăn mềm, lỏng như cháo, súp, ngũ cốc dinh dưỡng… Bên cạnh đó, cần bổ sung đủ nước (nước lọc, nước trái cây, sữa…) để bù nước cho cơ thể, giúp loãng đờm, dễ thở hơn.
 |
Khi bạn thấy người bệnh xuất hiện các dấu hiệu của RSV, cần đưa họ đi thăm khám ngay để được chẩn đoán chính xác. Trẻ nhỏ có sức đề kháng tốt và người lớn bị nhiễm RSV thường không cần nhập viện.
Cha mẹ cần lưu ý cho con nhập viện gấp đối với các trường hợp sau:Trẻ dưới 3 tháng bị nhiễm virus hợp bào hô hấp; Tình trạng sốt cao không hạ; Khó thở nghiêm trọng; Da có màu xanh, đặc biệt là trên môi và các móng tay; Bệnh nhân ăn không đủ 80% lượng ăn bình thường; Nồng độ oxy trong máu dưới 95%.
PGS, TS Nguyễn Thị Quỳnh Hương cho biết, đến nay, vẫn chưa có vaccine phòng ngừa virus hợp bào hô hấp. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ nhiễm hoặc lây nhiễm RSV bằng cách: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây; Tránh sờ tay lên mặt, mũi hoặc miệng bằng tay chưa rửa sạch.
Tránh tiếp xúc gần gũi, chẳng hạn như hôn, bắt tay, dùng chung cốc và dụng cụ ăn uống… với người khác nếu bạn hoặc họ bị bệnh. Làm sạch và khử trùng các bề mặt mà bạn thường xuyên chạm vào. Dùng khăn giấy để che miệng khi ho hoặc hắt hơi, sau đó vứt khăn giấy đi và rửa tay sạch sẽ.
Hạn chế tiếp xúc với người khác nếu bạn được chẩn đoán nhiễm virus hợp bào. Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.
Đối với trẻ nhỏ - đối tượng có nguy cơ cao nhiễm RSV, tránh đưa trẻ đến nơi công cộng như siêu thị, trung tâm thương mại… nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng và lây lan virus trong mùa RSV.
