Giáo dân Bùi Chu xây dựng xứ, họ đạo "ba không"

Giáo phận Bùi Chu có 148 giáo xứ và 302 họ lẻ, với hơn 390 nghìn tín hữu (chiếm 28,5% số dân trên địa bàn) cư trú ở 136/143 xã, thị trấn của sáu huyện phía nam tỉnh Nam Ðịnh. Với trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân, hơn 3.000 người trong cộng đồng công giáo Bùi Chu đã  tham gia công tác xã hội , trong đó một người là đại biểu QH; hai người là đại biểu HÐND tỉnh, 68 người là đại biểu HÐND xã; hàng nghìn linh mục, giáo dân tham gia MTTQ và  Ủy ban đoàn kết công giáo các cấp...

Qua mười năm thực hiện phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ, Nam Ðịnh đã làm tốt công tác vận động bà con giáo dân sống "Tốt đời, đẹp đạo". Nhiều mô hình và điển hình tiên tiến trong phong trào đã xuất hiện, như phong trào " Xứ, họ đạo tiên tiến, gia đình giáo dân gương mẫu", "Giáo xứ, giáo họ không có ma túy, không có tội phạm và tệ nạn xã hội". Ðiển hình là các xã Giao Hà, Giao Hải (huyện Giao Thủy), Xuân Dục, Xuân Ðài (huyện Xuân Trường), xã Ðiền Xá (huyện Nam Trực)... Ðặc biệt, xã Nghĩa Lộ (huyện Nghĩa Hưng) được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.

Chúng tôi tới thôn Sa Châu, xã Giao Châu, huyện Giao Thủy, nơi có một nhà thờ xứ, bốn nhà thờ họ giáo lân, mười giáo họ và một nhà dòng. Bà con giáo dân nơi đây nghề chính là làm ruộng, làm nước mắm và các nghề thủ công nhỏ. Tuy nhiên, do việc làm còn thiếu, hằng năm nhiều thanh niên trong thôn vẫn đi các địa phương khác làm thuê.

Theo  ông Vũ Văn Cảnh, Trùm Giáo xứ Sa Châu, bên cạnh việc mang lại thu nhập về kinh tế, một số thanh niên còn mang về địa phương tệ nạn nghiện ma túy. Trước năm 2005, tại thôn Sa Châu có 13 người nghiện và 13 người nghi nghiện. Có năm người nghiện nặng đã bán hết cả tài sản trong nhà và gây ra nhiều vụ cưỡng đoạt, trộm cắp tài sản, gây bức xúc trong nhân dân và tín hữu. Tháng 8-2005, chính quyền và Giáo xứ đã mở hội nghị bàn biện pháp cai nghiện ma túy và chống tội phạm buôn bán ma túy ở địa phương.

Thành phần dự có lãnh đạo chính quyền, Linh mục chánh xứ, Ban hành giáo xứ, các lân, các hội đoàn trong xứ. Sau hội nghị, Ban hành giáo đã cùng chính quyền phân công, cử hai người (một người ở các tổ chức đoàn thể chính trị, một người ở tổ chức tôn giáo) và gia đình, quản lý, giúp đỡ, giáo dục một người nghiện.

Ông Phạm Quang Vinh, cựu trùm lân Trung thuần của Giáo sứ Sa Châu, là người luôn tâm niệm  "Gắn việc đời với việc đạo, bởi nếu không thì xứ đạo làm sao bình yên được. Ví như chuyện trong thôn có người nghiện, đau xót lắm, phải bằng mọi cách cai nghiện cho họ thôi".

Ông Vinh kể với chúng tôi về việc Giáo xứ Sa Châu đã  cùng gia đình dày công cai nghiện cho anh Phạm Văn Hậu bị nghiện ma túy. Cách đây bốn năm, anh Hậu nghiện tới mức bán sạch đồ đạc trong nhà. Vợ, con phải đến ở nhờ bà con trong thôn để tránh bị anh ta chửi bới, đánh đập bắt đưa tiền để mua ma túy. Tệ hơn là khi lên cơn nghiện, Hậu tha hóa đến mức ngửa tay đi từng nhà trong thôn để xin tiền. Ai không cho là chửi. Thậm chí, lợi dụng thân hình bé nhỏ, gày còm vì nghiện, Hậu đã quàng khăn đỏ, trà trộn vào trường học để lấy trộm xe đạp của học sinh. Không còn cách nào khác, ông Vinh bàn với gia đình phải quyết tâm cai nghiện cho Hậu tại nhà.

Câu chuyện cai nghiện của Hậu quả là gian nan. Hậu tự xích chân mình vào cột nhà để không thể đi tìm ma túy được nữa. Gia đình cho uống thuốc cắt cơn, rồi vị linh mục, bà con trong giáo xứ khuyên răn, dần dần Hậu vượt qua. Ðến nay anh đã cai được hai năm rồi. Vợ của Hậu khoe với chúng tôi: Từ lúc chỉ còn nặng 38-39 kg, nay chồng em tăng 17 kg. Chúng em đã sắm lại được ti-vi, xe máy và nhiều tiện nghi sinh hoạt trong gia đình nhờ cả hai vợ chồng chí thú làm ăn, gây dựng được Cơ sở sản xuất giò chả Hương Hậu.

- Nói vậy thôi, chứ hằng ngày chị vợ vẫn phải để mắt đến ông chồng đấy. Chứ sơ xảy một chút là lại khổ.

Ðâu chỉ khổ gia đình, mà cả  cộng đồng - Ông Vinh nói với chúng tôi như vậy và nhắc lại yêu cầu   của Linh mục Nguyễn Thanh Bình trong các buổi giảng đạo ở xứ Sa Châu: "Các Ban Trùm lân và các ông Trùm cựu phải luôn kiểm tra xem lân của mình có ai nghiện không? Nếu có thì phải phối hợp chính quyền cai nghiện ngay và nếu ai có nguy cơ cao thì phải có biện pháp phòng ngừa". Thật mừng là hai năm nay, trong thôn không phát sinh người nghiện mới,  qua kiểm tra chỉ còn 12 người nghiện.

Ba năm qua, tiếp tục thực hiện phương châm "Gắn việc đời với việc đạo", giáo phận Bùi Chu đã tích cực tham gia cùng xã hội trong phòng, chống tội phạm, bài trừ tệ nạn xã hội, hoạt động công ích, nhân đạo...

Ðến nay, 100% số thôn, xóm vùng giáo có hương ước, hơn 30 làng công giáo được công nhận là làng văn hóa, 78% số xóm vùng giáo có nhà văn hóa, phong trào thể dục thể thao phát triển.

Nhiều xã, thị trấn vùng giáo có các tổ, đội văn hóa, văn nghệ với hơn 470 đội trống, hơn 400 đội kèn và hàng trăm hội ca đoàn, ngoài việc phục vụ lễ hội nhà thờ, còn tích cực tham gia các sinh hoạt văn nghệ của cộng đồng và nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Ðặc biệt, ở các xã tập trung đồng bào có đạo, số con em vào THCS ba năm qua tăng 7%; THPT tăng 25%, đại học tăng 80%, nhiều học sinh giỏi đoạt giải quốc gia, quốc tế, nhiều gia đình giáo dân có 3-4 con vào đại học...

Nhiều  điển hình  tập thể, cá nhân dòng tu Ða Minh thời gian qua đã tích cực chăm lo phần đời, phần đạo. Các tu sĩ nơi đây đã giúp đỡ mười người thoát  nghiện, nhiều gia đình có người nghiện đã cai nghiện được cho người thân; đồng thời tổ chức năm  lớp học tình thương và thường xuyên nuôi dạy, cưu mang trẻ lang thang cơ nhỡ... 

Các ông Ðào Văn Ðàm, Trùm trưởng và cả Giáo xứ Phú Hào (huyện Nam Trực) đã giúp đỡ nhiều người cai nghiện tại cộng đồng thành công, trong đó có hai anh em bị nghiện nặng ở Hải Phòng, được gia đình đưa về quê và được giáo xứ tận tình giúp đỡ, cai được nghiện, hiện đã lấy vợ, sinh con, xây dựng gia đình ấm no hạnh phúc.

Bà con Giáo xứ Quần Vinh (huyện Nghĩa Hưng) còn nhớ, rất nhiều trường hợp người nghiện cai được nghiện, là nhờ linh mục Vũ Ðức Thiên vừa khéo động viên, vừa dùng giáo lý thuyết phục, kết hợp với sự quan tâm của chính quyền và gia đình. Ngoài ra, linh mục còn hòa giải thành công nhiều trường hợp xích mích trong gia đình, dòng họ, tranh chấp đất đai... Vậy nên, ông được người dân nơi đây gọi là " linh mục hòa giải".

Đáng chú ý là ở huyện Xuân Trường, nơi có tòa Giám mục Bùi Chu, khoảng mươi năm trước, xảy ra vụ án buôn bán ma túy lớn do Nguyễn Văn Tám cầm đầu, trong đó có nhiều đối tượng là người ở xã Xuân Tiến. Tòa Giám mục đã có  việc làm rất có ý nghĩa, đó là mời lãnh đạo Bộ Công an, Tổng cục Cảnh sát về góp ý, nói chuyện về công tác phòng, chống ma túy cho giáo dân.

Việc làm này đã giúp xứ Xuân Dục, dù ở ngay cạnh điểm nóng ma túy Xuân Tiến lúc ấy,  nhưng đã 15 năm nay,  gần 1.000 giáo dân không ai mắc nghiện, không có tội phạm... Linh mục Chánh xứ Xuân Dục Lưu Viết Cẩn hằng năm có Thư chung, Thư mục vụ gửi  giáo dân, khuyên mọi người sống "Tốt đời, đẹp đạo".

Phong trào xây dựng "Xứ họ đạo 3 không"  (không có ma túy, không có tội phạm, không có tệ nạn xã hội) được nhân lên ở toàn huyện Xuân Trường từ năm 2000,  đến nay đã trở thành  phong trào lớn không chỉ của vùng giáo mà được nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh. Từ đầu năm 2007 đến nay, có 163 giáo xứ, giáo họ đạt "3 không ", 259 giáo xứ, giáo họ đạt " 2 không "...