Ca ghép phổi đặc biệt lần thứ 5 tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức
Chiều ngày 24-8, bệnh nhân N.V.Đ, 37 tuổi, ở Hoài Đức, Hà Nội được xuất viện trở về nhà sau ca ghép hai phổi từ người hiến đa tạng chết não. Đây là ca ghép phổi thứ 8 tại Việt Nam, và là ca thứ 5 được thực hiện tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, hoàn toàn do các thầy thuốc Việt Nam tự làm.
Đồng thời, đây cũng là ca “bệnh phổi mô kẽ” đầu tiên được ghép phổi tại nước ta. Điều này rất có ý nghĩa vì “bệnh phổi mô kẽ” chiếm tới gần 30% số ca được ghép phổi trên thế giới và là bệnh có tiên lượng điều trị sau ghép dè dặt nhất.
GS, TS Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, ngày 7-5, bệnh nhân N.V.Đ đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức với tình trạng suy hô hấp nặng, khó thở, vã mồ hôi, thể trạng suy kiệt, mạch nhanh… được cấp cứu thở máy không xâm nhập ngay sau khi vào viện.
Trước khi đến viện, người bệnh đã có một thời gian dài mắc bệnh, sử dụng thuốc kháng sinh và điều trị tích cực tại nhiều bệnh viện với chẩn đoán “bệnh phổi mô kẽ” tiến triển khá cấp tính, nên toàn trạng rất yếu.
Đây là bệnh lý phổ biến thứ hai trên thế giới về chỉ định ghép phổi. Bệnh nhân N.V.Đ đã có chỉ định, được làm các thăm dò và chờ đợi để được ghép phổi tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội.
Tuy nhiên, gia đình bệnh nhân được biết bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là Trung tâm ghép tạng lớn ở Việt Nam, nhất là ghép tạng lấy từ người hiến đa tạng chết não, trong đó có ghép phổi, là bệnh viện đầu tiên tự lực tiến hành ghép phổi và có số trường hợp ghép phổi nhiều nhất tại nước ta, do đó gia đình bệnh nhân Đ xin chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để làm thủ tục xin ghép phổi.
Sau khi tiếp nhận bệnh nhân, bệnh viện đã tiến hành khám, xét nghiệm, mời các chuyên gia đầu ngành hội chẩn, chỉ định ghép phổi cho bệnh nhân Đ dưới sự chỉ đạo trực tiếp của GS, TS Trần Bình Giang - Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
Theo đó, bệnh nhân Đ còn chỉ định ghép phổi nhưng thuộc đối tượng ghép phổi có nguy cơ cao do thể trạng suy kiệt, chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp, bệnh nhân chỉ sinh hoạt tại giường, thở ô-xy liên tục, chức năng các cơ quan không tốt vì bệnh phổi giai đoạn cuối nên, dinh dưỡng kém, thể trạng suy kiệt…
"Ý kiến hội chẩn toàn viện chỉ định ghép phổi nhưng cho bệnh nhân tiếp tục điều trị chống nhiễm khuẩn hệ hô hấp, tập phục hồi chức năng, nuôi dưỡng dinh dưỡng tích cực, tạo điều kiện tối ưu cho bệnh nhân trong khi chờ ghép", GS Giang cho hay.
Ngày 13-5, một bệnh nhân không may mắn bị chết não do chấn thương sọ não được người nhà tình nguyện hiến đa tạng bao gồm một tim, hai phổi, một gan, một thận. Sau khi hội chẩn, đánh giá hai phổi của người hiến phù hợp với bệnh nhân Đ, ê kíp phẫu thuật do PGS, TS Nguyễn Hữu Ước - Giám đốc Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức làm trưởng kíp, đã thực hiện thành công ca ghép hai phổi cho bệnh nhân Đ. Đây là trường hợp ghép phổi thứ 5 tại bệnh viện.
Sau ghép, bệnh nhân được chuyển về điều trị tại khoa Hồi sức tích cực sau mổ của Trung tâm Tim mạch và lồng ngực.
Quá trình hồi sức nhiều thách thức
PGS, TS Nguyễn Hữu Ước cho biết, quá trình hồi sức ca bệnh ghép phổi này phải kéo dài với nhiều khó khăn, thách thức vì trên nền bệnh nhân suy kiệt, các cơ yếu, tình trạng nhiễm trùng phổi sau ghép kéo dài, sự phục hồi niêm mạc đường hô hấp diễn ra rất chậm.
"Công tác chăm sóc đường hô hấp rất kỳ công, như việc soi, hút hàng ngày, tập lý liệu pháp hô hấp phục hồi chức năng hô hấp và ho khạc dờm rãi, tránh ứ đọng có thể làm tình trạng nhiễm trùng phổi nặng hơn. Rất may mắn, trong quá trình hồi sức dù rất khó khăn, nguy cơ xảy ra nhiều biến cố xấu, nhưng bằng kinh nghiệm của bốn lần thực hiện thành công ghép phổi cho những ca bệnh khó, chúng tôi đã tiên lượng và xử lý được tất cả các yếu tố nguy cơ xảy ra", PGS Ước chia sẻ.
Sau hơn ba tháng hồi sức tích cực sau ghép, bệnh nhân đã tự thở, ho khạc tốt, nói chuyện, đi lại được, ăn uống tốt, tới nay đã đủ điều kiện để ra viện và được hẹn khám kiểm tra định kỳ.
Tại lễ ra viện, bệnh nhân N.V.Đ xúc động chia sẻ: “Khi nghe tin được ra viện trở về bên gia đình, tôi hồi hộp, nghẹn lòng vui mừng khôn xiết. Tôi không biết nói gì hơn ngoài lời cảm ơn. Các bác sĩ đã cứu cuộc đời tôi”.
Bên cạnh đó, niềm vui của vợ chồng bệnh nhân và gia đình còn nhân lên gấp bội, vì mới chỉ cách ngày ra viện hơn nửa tháng, vợ bệnh nhân Đ đã sinh hạ mẹ tròn con vuông thêm cho gia đình một bé trai kháu khỉnh.
Kể từ ca ghép phổi đầu tiên năm 2018, các y bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã làm chủ kỹ thuật được coi là đỉnh cao của y học, với niềm hy vọng điền tên Việt Nam trên bản đồ ghép phổi thế giới.
