Đoàn kết vì hệ thống lương thực bền vững

Tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng trên toàn cầu do xung đột và biến đổi khí hậu là chủ đề chính của phiên thảo luận cấp cao mới đây do Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tổ chức. Là vấn đề gai góc trong nhiều cuộc đàm phán về lương thực, khí hậu trước đó, việc tăng cường đóng góp tài chính để giúp các nước nghèo ứng phó rủi ro một lần nữa được nhấn mạnh tại phiên họp.
0:00 / 0:00
0:00
Đoàn kết vì hệ thống lương thực bền vững

Phiên thảo luận mở được tiến hành theo đề xuất của Guyana, nước giữ cương vị Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tháng 2/2024, quy tụ đại diện khoảng 90 quốc gia.

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định, chiến tranh và bất ổn khí hậu nằm trong số những nguyên nhân chính khiến nạn đói gia tăng và đây cũng là mối đe dọa chính đối với hòa bình, an ninh thế giới. Ông Antonio Guterres kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế hành động ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng mất an ninh lương thực.

Nhấn mạnh các hình thái khí hậu cực đoan ngày càng diễn ra thường xuyên và khốc liệt, Phó Tổng Giám đốc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) Beth Bechdol nhận định, tác động của cuộc khủng hoảng khí hậu không chừa một ai.

Theo FAO, có 258 triệu người tại 58 quốc gia đang đối mặt tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng ở mức độ cao.

Cộng đồng quốc tế chỉ còn bảy năm nữa để nỗ lực đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDG). Vậy nhưng, tiến trình đi đến Mục tiêu số 2, nghĩa là “Không còn nạn đói” vào năm 2030, ngày càng bộc lộ sự chệch hướng. Theo FAO, có 258 triệu người tại 58 quốc gia đang đối mặt tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng ở mức độ cao.

Việc Guyana đề xuất tổ chức phiên họp Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về an ninh lương thực đã phản ánh mối quan tâm đặc biệt của quốc gia Nam Mỹ này đối với vấn đề gây nhức nhối lâu nay tại châu Mỹ. Báo cáo của Liên hợp quốc cho biết, khoảng 43,2 triệu người, tương đương 6,5% dân số tại khu vực Mỹ Latin và Caribe đang sống trong tình trạng thiếu ăn.

Ông Mario Lubetkin, Phó Tổng Giám đốc FAO phụ trách Mỹ Latin và Caribe cảnh báo, trong khi tình trạng thiếu ăn tại khu vực tiếp tục ở mức đáng báo động, các tổ chức quốc tế cũng như các chính phủ sở tại chưa tìm được giải pháp hữu hiệu để cải thiện tình hình, khiến mục tiêu xóa đói nghèo vào năm 2030 ngày càng xa vời. Khu vực này cũng hứng chịu những tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, làm suy giảm nghiêm trọng sản lượng nông nghiệp.

Các nhà lãnh đạo kêu gọi thế giới phát huy tinh thần đoàn kết trong giải quyết bài toán mất an ninh lương thực, trong đó có tăng cường đóng góp về tài chính. Tiềm lực tài chính hạn chế cộng với gánh nặng nợ nần là rào cản đối với nỗ lực cải thiện hệ thống lương thực của các nước đang phát triển.

Thư ký Điều hành Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu Simon Stiell cho rằng, các nước đang phát triển, vốn dễ bị tổn thương trước những cú sốc về khí hậu, cần khoảng 2.400 tỷ USD mỗi năm để xây dựng nền kinh tế năng lượng sạch và có khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu. Tuy vậy, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu lao đao bởi đại dịch Covid-19, xung đột và nhiều yếu tố khác, khoảng cách giữa nhu cầu về tài chính và khả năng đáp ứng còn rất lớn.

Áp dụng khoa học-công nghệ và các sáng kiến đổi mới để chuyển đổi hệ thống lương thực là giải pháp đang được giới lãnh đạo các nước cùng giới chuyên gia khuyến khích thực hiện, nhất là khi công nghệ đang phát triển như vũ bão. Các ứng dụng chatbot sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) thời gian qua giúp người dân giải quyết nhiều thách thức của nông nghiệp hiện đại.

Mới đây, trang trại nhà kính Takamiya No Aisai ở Nhật Bản đã sử dụng robot AI để thu hoạch dưa chuột, trong khi Công ty Inaho ở tỉnh Kanagawa của nước này phát triển thành công robot AI thu hoạch cà chua bi, tạo triển vọng xử lý vấn đề thiếu nhân lực. Sự chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác nghiên cứu giữa các nước là cần thiết để thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Tại phiên thảo luận mở của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi thế giới đầu tư nhiều hơn nhằm tạo ra các hệ thống lương thực lành mạnh, công bằng và bền vững theo hướng “nuôi dưỡng mà không hủy hoại hành tinh”, đồng thời khẩn trương hành động giải quyết xung đột, gìn giữ hòa bình. Để đạt mục tiêu xóa đói nghèo, cần nhiều hơn nữa nỗ lực cùng sự đoàn kết, hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia.