Lý do được Ban soạn thảo đưa ra là: Việc quy định tạm đình chỉ có thời hạn từ 1 đến 3 tháng sẽ tạo sự tùy tiện trong việc xử lý vi phạm, có thể dẫn đến nhận định thiếu khách quan, tiềm ẩn nguy cơ sinh ra tiêu cực của cơ quan quản lý.
“Siết” quản lý, “nới” nguồn lực
Thời gian qua, Nghị định số 139/2018/NĐ-CP ngày 8/10/2018 của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới đã tạo hành lang pháp lý cho hoạt động quản lý nhà nước về kiểm định xe cơ giới, góp phần quan trọng bảo đảm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho phương tiện, vận tải hàng hoá, phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Tuy nhiên, sau một thời gian áp dụng, một số quy định tại Nghị định đã bộc lộ hạn chế, bất cập cần phải sửa đổi, bổ sung phù hợp điều kiện thực tiễn.
 |
Sau một thời gian áp dụng, Nghị định 39 đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần sửa đổi, bổ sung phù hợp điều kiện thực tiễn. |
Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản đề nghị các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các địa phương nghiên cứu, tham gia ý kiến đóng góp xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 139/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới với nhiều điều khoản, quy định theo hướng siết chặt hơn công tác quản lý Nhà nước, nhưng cũng nới lỏng một số quy định nhằm thu hút các nguồn lực, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của lĩnh vực này.
Dự thảo Nghị định được thực hiện theo trình tự, thủ tục rút gọn và xây dựng trên quan điểm sửa đổi và bổ sung các quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới theo hướng siết chặt hơn nữa công tác quản lý nhà nước nhằm minh bạch các thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, công nhận đăng kiểm viên.
Đồng thời, nới lỏng một số quy định nhằm thu hút được các nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi trong việc áp dụng tiến bộ khoa học trong hoạt động kiểm định xe cơ giới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của lĩnh vực này.
 |
Dự thảo Nghị định sửa đổi đã nới lỏng một số quy định, tạo điều kiện thuận lợi trong việc áp dụng tiến bộ khoa học trong hoạt động kiểm định xe cơ giới. |
Theo đó, dự thảo đã sửa đổi khoản 1 và khoản 2 Điều 10 quy định về “Tạm đình chỉ có thời hạn hoạt động kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới”, không còn “co giãn” thời gian tạm đình chỉ từ 1 đến 3 tháng như hiện nay mà thay bằng quy định “cứng” tạm đình chỉ 3 tháng.
Cụ thể, đơn vị đăng kiểm bị tạm đình chỉ từng dây chuyền kiểm định 3 tháng nếu vi phạm một trong các lỗi sau: Không bảo đảm một trong các điều kiện, yêu cầu, quy định tại Nghị định này và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đơn vị đăng kiểm; Có 2 lượt đăng kiểm viên bị tạm đình chỉ trong thời gian 12 tháng liên tục; Phân công đăng kiểm viên kiểm định không phù hợp nội dung giấy chứng nhận đăng kiểm viên.
Đơn vị đăng kiểm bị tạm đình chỉ toàn bộ hoạt động kiểm định 3 tháng nếu vi phạm một trong các lỗi sau: Thực hiện kiểm định và cấp giấy chứng nhận kiểm định cho xe cơ giới không đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định, thẩm quyền; Có từ 3 lượt đăng kiểm viên trở lên bị tạm đình chỉ hoặc từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi giấy chứng nhận đăng kiểm viên trong thời gian 12 tháng liên tục (trừ trường hợp bị thu hồi theo khoản 6 Điều 18).
Trường hợp cấp bách (khi hệ thống đơn vị đăng kiểm không đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp, gây ùn tắc nghiêm trọng), có thể huy động sự hỗ trợ của các cơ sở kiểm định thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tham gia kiểm định xe cơ giới dân sự, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và người dân.
 |
Ngoài quy định trên, dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung nhiều quy định khác về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới theo hướng siết chặt hơn công tác quản lý nhà nước nhằm minh bạch các thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới, công nhận đăng kiểm viên. Đồng thời, cũng nới lỏng một số quy định nhằm thu hút được các nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi trong việc áp dụng tiến bộ khoa học trong hoạt động kiểm định xe cơ giới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của lĩnh vực này.
Phân cấp mạnh cho địa phương
Dự thảo bổ sung một số quy định mới nhằm mở rộng đối tượng được tham gia cung ứng dịch vụ kiểm định xe cơ giới (các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng, kinh doanh dịch vụ vận tải,…) nhằm thu hút tối đa nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi trong việc áp dụng tiến bộ khoa học tham gia kiểm định xe cơ giới. Việc phân cấp theo hướng rõ trách nhiệm quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra, giám sát của Ủy ban nhân dân, Sở Giao thông vận tải các địa phương đối với đơn vị đăng kiểm trên địa bàn, bảo đảm phục vụ tốt nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Dự thảo cũng sửa đổi nhiều quy định về điều kiện nhân lực của đơn vị đăng kiểm. Nhân lực của đơn vị đăng kiểm gồm: lãnh đạo đơn vị, phụ trách dây chuyền kiểm định, đăng kiểm viên xe cơ giới bậc cao, đăng kiểm viên và nhân viên nghiệp vụ; trong đó, có tối thiểu 1 lãnh đạo đơn vị đủ điều kiện theo quy định tại Điều 24; có tối thiểu 1 đăng kiểm viên xe cơ giới bậc cao phụ trách dây chuyền kiểm định; mỗi dây chuyền kiểm định có tối thiểu 2 đăng kiểm viên bảo đảm thực hiện đủ các công đoạn kiểm định.
 |
Theo dự thảo, số đăng kiểm viên trên một dây chuyền đã giảm đi, giúp tận dụng tối đa nguồn nhân lực để vận hành các dây chuyền kiểm định tại trung tâm đăng kiểm. |
So với quy định hiện hành: “mỗi dây chuyền đăng kiểm tối thiểu có 3 đăng kiểm viên và tối thiểu có 1 đăng kiểm viên bậc cao”, số đăng kiểm viên trên một dây chuyền đã giảm đi, giúp tận dụng tối đa nguồn nhân lực để vận hành các dây chuyền kiểm định tại trung tâm đăng kiểm. Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung điều kiện về tổ chức đối với đơn vị đăng kiểm chặt chẽ, đồng bộ về bộ máy trong hoạt động.
Sở Giao thông vận tải địa phương sẽ chịu trách nhiệm cấp phép hoạt động các trung tâm đăng kiểm trên địa bàn thay vì Cục Đăng kiểm Việt Nam như hiện tại.
Dự thảo Nghị định sửa đổi cũng thể hiện sự phân cấp quản lý mạnh mẽ cho các địa phương, gắn với trách nhiệm quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra, giám sát của Ủy ban nhân dân, Sở Giao thông vận tải các địa phương đối với các đơn vị đăng kiểm trên địa bàn, bảo đảm phục vụ tốt nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Cụ thể, về thủ tục cấp giấy phép hoạt động trung tâm đăng kiểm, sau khi hoàn thành việc đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật, tổ chức lập 1 bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe cơ giới gửi về Sở Giao thông vận tải để thực hiện cấp phép (thay vì Cục Đăng kiểm Việt Nam như hiện nay).
Sở Giao thông vận tải cũng là cơ quan quyết định đình chỉ, thu hồi giấy chứng nhận hoạt động của đơn vị đăng kiểm; thực hiện cấp, cấp lại, tạm đình chỉ, thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe cơ giới; kiểm tra, đánh giá việc duy trì các điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực và hoạt động kiểm định và thông báo đến Cục Đăng kiểm Việt Nam để phối hợp quản lý.
Cơ quan này cũng có trách nhiệm tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong việc thực hiện các quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới; Công bố trên trang thông tin điện tử của Sở Giao thông vận tải danh sách các đơn vị đăng kiểm được cấp, tạm đình chỉ, thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe giới.
 |
Dự thảo Nghị định còn bổ sung quy định về điều kiện đối với lãnh đạo đơn vị đăng kiểm được phân công ký giấy chứng nhận kiểm định. Cụ thể: "Được bổ nhiệm theo quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về hoạt động kiểm định xe cơ giới tại đơn vị; phải là đăng kiểm viên xe cơ giới đã thực hiện nhiệm vụ của đăng kiểm viên tối thiểu 36 tháng". Quy định này nhằm tách rõ lãnh đạo đơn vị ký giấy chứng nhận đăng kiểm và không ký giấy đăng kiểm.
Dự thảo cũng bãi bỏ quy định giới hạn năng suất kiểm định với mục đích tạo điều kiện cho việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và cải tiến quy trình kiểm định nhằm không ngừng nâng cao năng suất lao động và phù hợp năng lực, trình độ, kỹ năng của từng đăng kiểm viên và đơn vị đăng kiểm.
