Việc triển khai kế hoạch này với mục đích tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, kịp thời và đồng bộ các quy định của nước nhập khẩu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm, tăng cường năng lực quản lý, kiểm tra, đánh giá, giám sát, kiểm soát chất lượng, quản lý sinh vật gây hại tại những mã số vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu… Qua đó, nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất nông nghiệp trong việc tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn trong nước và quốc tế về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm.
Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quan đầu mối của tỉnh tổ chức thực hiện công tác thiết lập và quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói theo đúng hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền, tập huấn về quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGap, GAP, GlobalGAP…, quy trình kiểm soát dịch hại, ghi chép hồ sơ, cập nhật thông tin mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trong quá trình sản xuất để truy xuất nguồn gốc sản phẩm theo yêu cầu của nước nhập...
Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố khuyến khích, hỗ trợ phát triển các vùng trồng, cơ sở đóng gói theo quy mô sản xuất hàng hoá đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu; chịu trách nhiệm là đầu mối tại địa phương để thực hiện công tác tuyên truyền, tập huấn, quản lý, giám sát vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu; hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở đóng gói liên kết nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác để cấp mã số vùng trồng; hằng năm bố trí nguồn lực thực hiện giám sát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật; áp dụng các biện pháp sức khỏe cây trồng tổng hợp; duy trì chất lượng của vùng trồng, cơ sở đóng gói đã được cấp mã số…
Đến nay, tỉnh Đắk Lắk có tổng diện tích cây lâu năm 354.365ha, trong đó diện tích cây công nghiệp là 311.041ha, chiếm 87% cây lâu năm của tỉnh. Một số cây công nghiệp chủ lực như cây cà-phê 213.350ha, cây cao su 34.350 ha, điều 27.720 ha, hồ tiêu 32.820 ha...., và cây ăn quả 43.324 ha, chiếm 13% diện tích cây lâu năm của tỉnh.
 |
Sầu riêng đang trở thành cây trồng chủ lực và mang lại thu nhập cao cho người nông dân ở Đắk Lắk. |
Trong những năm gần đây, cây ăn quả của tỉnh phát triển rất mạnh, không những tăng nhanh về diện tích mà còn tăng về năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm. Mặt khác, một trong những lợi thế về lâu dài là việc biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn như hiện nay thì vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ mất dần lợi thế của vùng trồng cây ăn quả trọng điểm và Đắk Lắk sẽ được xem là vùng thay thế tiềm năng.
Trong các loại cây ăn trái trên địa bàn tỉnh hiện nay sầu riêng và bơ là hai cây ăn quả chủ lực của tỉnh, chiếm khoảng 57% diện tích, trong đó sầu riêng là cây có giá trị kinh tế cao được trồng ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh.
Theo số liệu thống kê, đến nay diện tích sầu riêng của toàn quốc dao động từ 85.000ha đến 90.000ha, sản lượng 1,3 triệu tấn, trong đó riêng tỉnh Đắk Lắk đạt 15.250ha, chiếm 17,6% diện tích của cả nước và là tỉnh có diện tích lớn thứ 2 sau tỉnh Tiền Giang, sản lượng ước đạt 156.392 tấn và ước sản lượng đến năm 2025 sẽ tăng lên 300.000 tấn.
Hiện nay, sầu riêng là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác, mang lại nguồn thu nhập tốt cho người trồng sầu riêng. Vì vậy, diện tích, sản lượng ngày càng tăng, không chỉ phát triển trồng thuần mà còn được trồng xen trong vườn cà-phê với thu nhập từ 50 triệu đến 1 tỷ đồng/ha có trường hợp hơn 1 tỷ đồng, giúp người nông dân tăng thêm thu nhập trên đơn vị diện tích bảo đảm sinh kế.
Một số huyện bước đầu đã hình thành được một số vùng trồng quy mô lớn phục vụ nhu cầu cho xuất khẩu như huyện Krông Pắc 3.600ha, Krông Năng 4.200ha, Ea Hleo 1.700ha, thị xã Buôn Hồ 1.200ha...
Sau nhiều năm đàm phán, ngày 11/7/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tổng cục Hải quan Trung Quốc chính thức ký Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả sầu riêng của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Đây là một trong những cơ hội và lợi thế rất lớn để sản phẩm sầu riêng của cả nước nói chung và của tỉnh Đắk Lắk nói riêng sẽ là sản phẩm chủ lực xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Đến nay, Tổng cục Hải Quan Trung Quốc đã phê duyệt 51 mã số vùng trồng cho 11 tỉnh và 25 cơ sở đóng gói trong cả nước, trong đó Đắk Lắk đã được phê duyệt 23 mã số vùng trồng, chiếm 45% mã số vùng trồng được phê duyệt của cả nước, với diện tích khoảng 1.500ha, chiếm 18,3% diện tích sầu riêng cho thu hoạch của tỉnh và 4 mã cơ sở đóng gói sầu riêng, chiếm 17,3% mã cơ sở đóng gói của cả nước.
Ngày 17/9/2022, tại huyện Krông Pắc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ công bố xuất khẩu chính ngạch chuyến hàng sầu riêng đầu tiên theo Nghị định thư sang thị trường Trung Quốc.
Để được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường lớn nhất thế giới này, sản phẩm phải đạt những tiêu chuẩn rất khắt khe, trong đó có yêu cầu về mã số vùng trồng. Do đó, việc phát triển mã số vùng trồng đang được nông dân và doanh nghiệp đặc biệt quan tâm.
Tuy nhiên, thời gian gần đây trong quá trình làm hồ sơ để cấp mã vùng trồng, người dân tại huyện Krông Pắc lại phát hiện một số vườn cây bị doanh nghiệp làm hồ sơ cấp mã số vùng trồng từ lúc nào không hay, khiến người dân bức xúc và dấy lên nghi ngờ về sự gian dối trong việc làm hồ sơ cấp mã vùng trồng, ảnh hưởng lớn tới ngành hàng giá trị cao này.
Vì vậy, việc Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành Kế hoạch triển khai công tác thiết lập quản lý, giám sát, phát triển mã số vùng trồng và mã cơ sở đóng gói xuất khẩu trên địa bàn tỉnh được người dân và doanh nghiệp hết sức phấn khởi và đánh giá cao. Bởi việc làm này không chỉ nâng cao giá trị ngành hàng sầu riêng của tỉnh mà còn kịp thời ngăn chặn vấn nạn mạo danh mã vùng trồng, mã cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu trên địa bàn.
