Cứu sống bệnh nhân người Bỉ bị sốt rét ác tính, nhóm máu hiếm Rh (-)

Bệnh nhân nam, 64 tuổi, quốc tịch Bỉ, nhiều bệnh lý nền: Suy tim do nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, đái tháo đường, nhóm máu rất hiếm gặp (Rh-). Bệnh nhân là giáo sư về nông nghiệp đã đi rất nhiều nước trên thế giới (châu Phi, châu Á…) và có nhiều đóng góp cho nghiên cứu nông nghiệp tại Việt Nam.

Ngày 17/9, sau chuyến công tác tại Bờ biển Ngà để thực hiện chuỗi dự án về hạt điều, bệnh nhân về Việt Nam, sau đó xuất hiện sốt cao, đi ngoài phân lỏng, khám tại một bệnh viện ở Hà Nội phát hiện số lượng tiểu cầu rất thấp (tiểu cầu 12 G/L), rối loạn nhịp thất thành từng cơn.

Do tình trạng bệnh phức tạp, bệnh nhân lại có nhiều bệnh nền nên đã được chuyển tới Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai.

Là bác sĩ trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Bá Cường - Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nguy kịch, xét nghiệm tiểu cầu chỉ còn 8 G/L, kháng thể kháng Dengue dương tính yếu, suy tim rất nặng (EF 20%).

Bệnh nhân được điều trị tích cực và chăm sóc đặc biệt nhưng sau 2 ngày tình trạng không cải thiện, các bác sĩ quyết định phải sử dụng kỹ thuật cao nhất trong hồi sức tích cực là kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO).

Bệnh nhân được can thiệp ECMO.

Bằng kinh nghiệm lâm sàng, các bác sĩ nhận thấy diễn biến bệnh không giống sốt xuất huyết Dengue nên Trung tâm Hồi sức tích cực đã tiến hành hội chẩn toàn viện với sự tham gia của các chuyên khoa sâu trong bệnh viện: Bệnh nhiệt đới, Huyết Học, Dược lâm sàng, Tim Mạch, Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu…

Các bác sĩ kết luận bệnh nhân bị sốt rét ác tính biến chứng suy đa tạng. Ngay sau đó, bệnh nhân đã được sử dụng thuốc chống sốt rét, truyền các chế phẩm máu và duy trì ECMO.

Theo bác sĩ Cường, việc duy trì ECMO trong thời gian dài đối với bệnh nhân này là rất khó khăn trong quá trình theo dõi do tiểu cầu thấp không thể sử dụng được chống đông, nguy cơ tắc quả tim phổi nhân tạo và nguy cơ nhồi máu tái diễn.

Nếu tiếp tục cho bệnh nhân dùng chống đông thì nguy cơ chảy máu ồ ạt rất cao. Cùng với đó là bệnh nhân thuộc nhóm máu hiếm nên việc huy động số lượng lớn máu là bất khả thi.

Tuy nhiên với nỗ lực cao nhất, với sự vào cuộc và chỉ đạo quyết liệt của Ban lãnh đạo bệnh viện và lãnh đạo Trung tâm Hồi sức tích cực, sau 8 ngày chạy máy ECMO, cùng với đó là truyền khoảng 20 lít máu thuộc nhóm máu hiếm (Rh-), tình trạng bệnh nhân cải thiện dần và được kết ECMO vào ngày 4/10, ngừng thở máy vào ngày 9/10.

Sau 4 tuần được điều trị, chăm sóc bởi các nhân viên y tế của Trung tâm Hồi sức tích cực, bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy kịch một cách ngoạn mục và các chỉ số dần hồi phục.

Ngày 13/10, bệnh nhân được chuyển viện, chăm sóc một thời gian trước khi đủ điều kiện sức khỏe để trở về Bỉ.

Đánh giá thành công của ca bệnh này, Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Ngọc Sơn - Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh: Đây là kết quả của sức mạnh tập thể, sự phối hợp trí tuệ của nhiều chuyên khoa sâu trong bệnh viện.

"Việc chẩn đoán ra bệnh nhân bị sốt rét ác tính chính là bước ngoặt trong việc chăm sóc và điều trị bệnh nhân thành công. Mặc dù bệnh sốt rét đã không còn phát hiện ở Việt Nam từ rất lâu, các triệu chứng và điều trị chỉ còn trong sách vở giảng dạy, các thuốc điều trị là các thuốc chương trình tài trợ nhưng phải luôn nghĩ đến sốt rét với những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao như đi từ các vùng dịch tễ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời", bác sĩ Sơn nói.