Lần đầu tiên Việt Nam thực hiện thay xương đùi kim loại
Bệnh viện K Tân Triều vừa thực hiện thành công ca đại phẫu thay toàn bộ xương đùi bao gồm cả thay khớp háng và khớp gối toàn phần cho L.T.H, 24 tuổi, (quê ở Quảng Yên, Quảng Xương, Thanh Hoá).
H được chẩn đoán mắc bệnh osteosarcoma - ung thư xương có mức độ ác tính cao khi làm chẩn đoán giải phẫu bệnh tại Bệnh viện K vào tháng 6-2019. Nghiêm trọng hơn khi ung thư xương đã lan toàn bộ xương đùi.
Khác với các ca ung thư khác là chỉ ung thư ở một phần của xương, trường hợp này cả phần dưới và phần trên xương đùi đều được xác định là có dấu hiệu của hình ảnh ung thư xương, nên việc điều trị và phác đồ điều trị là hoàn toàn khác so với các ca đã thay khớp được thực hiện trước đó.
Mặc dù Bệnh viện K Tân Triều đã có kinh nghiệm trong việc thay khớp, có khi thay cả một đoạn xương dài, nhưng với trường hợp cả một xương lớn và liên quan trực tiếp đến hai khớp lớn của cơ thể thì không dễ dàng để thực hiện cuộc đại phẫu thuật này.
 |
Cô gái đã được các bác sĩ quyết định táo bạo phẫu thuật thay xương đùi kim loại.
PGS, TS Trần Trung Dũng đã được mời hội chẩn với toàn hội đồng chuyên môn của Bệnh viện K Tân Triều, sau khi xem xét hồ sơ bệnh án và các xét nghiệm một cách cẩn thận, PGS, TS Trần Trung Dũng đã đưa ra phương án cắt toàn bộ khối xương đùi bị ung thư và thay thế bằng xương đùi kim loại cho bệnh nhân. Việc này phải phối hợp với khoa điều trị hóa chất để điều trị hóa chất cho khối u nhỏ lại, sau đó khoa phẫu thuật xương khớp Bệnh viện K phối hợp với PGS Dũng trực tiếp thực hiện.
Sau khi vào viện 3 tháng, ngày 17-10-2019, cuộc phẫu thuật thì đầu đã được diễn ra để cắt ½ dưới xương đùi, nơi mà khối u phát triển nhất, đặt cement xương giữ không gian cho xương đùi nhân tạo phẫu thuật, thì 2 sẽ diễn ra sau đó bốn tháng. Ngày 2-3 vừa qua, PGS Trần Trung Dũng cùng với ekip Bệnh viện K Tân Triều, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội và Bệnh viện Xanh Pôn đã thực hiện thành công thì thứ hai của ca phẫu thuật: thay toàn bộ xương đùi bên phải cho bệnh nhân H.
Ca mổ đã được thực hiện trong vòng ba giờ đồng hồ, toàn bộ xương đùi ung thư đã được lấy ra để thay xương đùi bằng dụng cụ kim loại, đồng thời tiến hành thay khớp háng và khớp gối toàn phần và khâu phục hồi lại các điểm bám gân cơ.
PGS Trần Trung Dũng chia sẻ, ca mổ đã diễn ra khẩn trương và an toàn, toàn bộ xương ung thư của bệnh nhân H đã được lấy ra hết và thay toàn bộ bằng xương đùi kim loại. Lượng máu mất không nhiều nên sau mổ bệnh nhân sẽ sớm hồi phục, giữ được chức năng của chi và có thể vận động sớm được.
Chinh phục những khó khăn thách thức
PGS, TS Trần Trung Dũng cho biết, trong hơn 50 năm phát triển, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật thay xương đùi rất hạn chế (chủ yếu là bệnh nhân bị ung thư xương và còn đáp ứng với hóa chất và xạ trị), sự thiết kế cho dụng cụ xương đùi nhân tạo phù hợp với kích thước của bệnh nhân chưa nhiều. Sự khó khăn trong gây mê hồi sức và tập phục hồi chức năng sau mổ dẫn đến phẫu thuật này chưa được áp dụng ở nhiều nơi, và rất ít các công trình nghiên cứu về kết quả điều trị của phương pháp này.
Các công trình nghiên cứu về phẫu thụật thay toàn bộ xương đùi chủ yếu được công bố trong vòng 15 năm trở lại đây và các kết quả nghiên cứu lại không thực sự thống nhất.
“Biến chứng hay gặp của phẫu thuật thay toàn bộ xương đùi là mất máu, sự lỏng khớp do phần mềm, nhiễm trùng khớp hoặc phần mềm, lệch chiều dài chi, hỏng bộ khớp, trật khớp háng và gối... Ở châu Á nói chung, khu vực Đông - Nam Á nói riêng, rất rất ít nước có thể thực hiện được ca phẫu thuật thay toàn bộ xương đùi. Tại Việt Nam thì chưa có ca phẫu thuật nào thay toàn bộ xương đùi tương tự”, BS Dũng cho hay.
 |
Những bước chân đi lại đầu tiên sau phẫu thuật của bệnh nhân H.
Trước một ca phẫu thuật lớn và khó với cô gái này, để bảo đảm chức năng của xương và khớp háng và gối, BS Dũng cho biết, cần phải đặt dụng cụ chính xác đến từng cm, vì nếu không sẽ dễ dẫn đến ngắn chi. Đồng thời, các bác sĩ cũng phải khâu phục hồi lại khối cơ mông và đùi như giải phẫu ban đầu để tạo độ vững cho khớp háng và gối, tránh trật khớp về sau.
Bên cạnh đó, việc bảo đảm cắt hết khối u, vô khuẩn dụng cụ và kiểm soát lượng máu mất của bệnh nhân cũng là các việc làm vô cùng quan trọng được thực hiện trong phẫu thuật. Đây là những thách thức đặt ra cho ê kíp tiến hành phẫu thuật.
Ba ngày sau mổ, vết thương của bệnh nhân H khô, không chảy dịch, còn đau ít vết mổ, vì lượng máu mất trong phẫu thuật không nhiều nên sức khỏe bình phục rất tốt, ngồi dậy và nói chuyện với mọi người khá thoải mái.
Chiều 6-3, PGS Trần Trung Dũng cùng ekip đã trực tiếp xuống Bệnh viện K Tân Triều để hướng dẫn tập phục hồi chức năng cho bệnh nhân H. Hiện tại, chân phẫu thuật của bệnh nhân H đã gấp được 50 độ, duỗi được thẳng chân. Đáng mừng hơn là bệnh nhân đã có thể bước đi những bước đi đầu tiên.
 |
Hình ảnh của bệnh nhân H sau ba ngày mổ.
Bước đi là một điều bình dị đối với tất cả mọi người, nhưng với bệnh nhân H, bốn tháng nay cô không thể thực hiện được điều đó. Mặc dù vẫn cần thời gian để tập phục hồi chức năng và điều trị thêm hóa chất, nhưng H và bố mẹ cô rất hài lòng với ca phẫu thuật và đặt hy vọng vào tương lai phía trước của cô.
| Thay toàn bộ xương đùi là một ca phẫu thuật đại phẫu, là ca phẫu thuật được thực hiện lần đầu tiên tại Việt Nam. Đây chính là khởi đầu cho việc bảo tồn chi thể cho các bệnh nhân bị ung thư xương nói chung, ung thư xương đùi nói riêng, đồng thời đây cũng là sự minh chứng cho sự tiến bộ cho nền Y học Việt Nam không thua kém so với các nước trên thể giới. Đây cũng là món quà ý nghĩa của ngành y tế chúc mừng ngày phụ nữ Việt Nam 8-3 khi đã cứu chữa thành công cho một cô gái trẻ đang ở độ tuổi đẹp nhất. |
