Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến việc xây dựng giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn. Người đã sớm nhận thức và khẳng định sứ mệnh lịch sử, vai trò to lớn của giai cấp công nhân Việt Nam và tổ chức Công đoàn trong đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong cuốn “Đường cách mệnh”, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh tính chất, nhiệm vụ tổ chức Công hội đỏ (nay là Tổ chức Công đoàn Việt Nam): “Tổ chức Công hội trước hết là để công nhân đi lại với nhau cho có cảm tình, hai là để nghiên cứu với nhau, ba là để sửa sang cách sinh hoạt của công nhân cho khá hơn bây giờ, bốn là để giữ gìn quyền lợi của công nhân, năm là để giúp cho quốc dân, giúp cho thế giới”. Người cũng phân tích rõ vai trò của tổ chức công đoàn: “Mục đích của Công đoàn là phải cải thiện đời sống công nhân, nâng cao đời sống vật chất, văn hóa của giai cấp công nhân nói riêng và nhân dân nói chung”.
Như vậy, tổ chức Công đoàn có vị trí, vai trò hết sức quan trọng, đó là: Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; giáo dục, động viên người lao động phát huy vai trò làm chủ; tham gia quản lý cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong phạm vi quy định của pháp luật.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, tổ chức công đoàn phải tuyên truyền, giáo dục đường lối, chính sách của Đảng về xây dựng chủ nghĩa xã hội, giáo dục ý thức làm chủ đất nước, làm chủ xã hội, làm chủ xí nghiệp cho công nhân viên chức, cho quần chúng lao động; không ngừng nâng cao trình độ văn hóa, khoa học kỹ thuật, quản lý kinh tế cho công nhân lao động, tổ chức để họ tham gia quản lý xí nghiệp, quản lý kinh tế và bảo vệ quyền làm chủ của người lao động…
Phát biểu tại Đại hội Công đoàn toàn quốc lần thứ II vào tháng 2 năm 1961, Người căn dặn: “Phát minh, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật cũng là vấn đề quan trọng. Phải nhận rằng đại đa số công nhân ta đều cần cù, thông minh và có nhiều sáng kiến hay. Nếu công đoàn biết khuyến khích, áp dụng, cải tiến và phổ biến rộng rãi những sáng kiến ấy thì năng suất lao động sẽ nâng cao không ngừng”.
“Công đoàn phải có biện pháp thiết thực để nâng cao trình độ văn hóa và kỹ thuật của công nhân, phải tùy khả năng cộng với cố gắng mà nâng cao dần đời sống vật chất của họ; phải chú ý bảo vệ sức khỏe, bảo vệ an toàn lao động và tăng cường công tác vệ sinh...”. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở: “Muốn tổ chức và phát triển lực lượng to lớn của giai cấp công nhân thì cần có Công đoàn mạnh và cán bộ công đoàn đoàn tốt”.
Trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Công đoàn Việt Nam đã thực hiện tốt vai trò là tổ chức chính trị-xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân và người lao động, tập hợp đông đảo công nhân, viên chức, lao động thực hiện đường lối của Đảng, tạo cơ sở chính trị-xã hội vững chắc của Đảng, Nhà nước. Những quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công đoàn và cán bộ công đoàn là định hướng cho Công đoàn Việt Nam hoàn thành xuất sắc sứ mệnh của mình trong sự nghiệp đổi mới.
94 năm qua, được Đảng và Bác Hồ giáo dục, rèn luyện, từ chỗ chỉ chiếm một số ít trong cơ cấu lao động của đất nước, chủ yếu là công nhân làm việc trong các đồn điền, hầm mỏ, công xưởng nhỏ, ngày nay, giai cấp công nhân đã trở thành một lực lượng hùng mạnh, tiên phong trong sự nghiệp đổi mới, đóng góp ngày càng lớn cho sự phát triển của đất nước. Có được vinh quang to lớn ấy là nhờ sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, hoạt động của tổ chức Công đoàn và sự phấn đấu kiên cường, không biết mệt mỏi của mỗi đoàn viên. Tổ chức Công đoàn không chỉ là người đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, người lao động mà còn là tổ chức để tập hợp, giáo dục công nhân, người lao động phấn đấu vì lý tưởng xã hội chủ nghĩa, vì sự phồn vinh của đất nước.
Tổ chức Công đoàn từng bước đổi mới tổ chức, phương thức hoạt động, nâng cao hiệu quả trong việc đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi của đoàn viên và người lao động. Đến nay, đã thu hút được hơn 11 triệu đoàn viên đứng trong tổ chức, phấn đấu đến hết năm 2023 có 12 triệu đoàn viên theo tinh thần Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới. Các cấp Công đoàn tích cực chăm lo đời sống cho công nhân, viên chức, lao động, ngày càng khẳng định vai trò, vị thế, tạo được niềm tin và sự đồng thuận, hài hoà trong cán bộ, công nhân viên, người lao động.
Công đoàn Báo Nhân Dân là công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn Viên chức Việt Nam. Đến nay, Công đoàn Báo có 1 công đoàn cơ sở thành viên và 27 tổ công đoàn trực thuộc với tổng số 758 đoàn viên. Thấm nhuần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên và người lao động có vai trò, ý nghĩa quyết định đối với công tác nói chung và hoạt động công đoàn nói riêng, trên cơ sở bám sát các sự kiện chính trị của đất nước, của Báo Nhân Dân, Công đoàn Báo đã phối hợp với lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc tổ chức tuyên truyền, vận động cán bộ, viên chức, người lao động thực hiện tốt các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chương trình hành động của Công đoàn cấp trên như thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Nghị quyết Đại hội V Công đoàn Viên chức Việt Nam, Đại hội XII Công đoàn Việt Nam...
Chú trọng thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khoá XII), Kết luận Hội nghị Trung ương 4, khóa XIII về tăng cường xây dựng và chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, 100% cán bộ, đảng viên, công đoàn viên hằng năm xây dựng Kế hoạch học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và triển khai thực hiện với những việc làm cụ thể, thiết thực, sát chuyên môn công việc được giao. Kết quả trong những năm qua, Báo Nhân Dân không có cán bộ, đoàn viên, người lao động có biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ.
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên và người lao động được Công đoàn Báo triển khai thực hiện dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú thông qua các hội nghị, hội thảo, toạ đàm, các cuộc họp của Ban Chấp hành Công đoàn mở rộng, mít-tinh nhân các ngày kỷ niệm lớn của đất nước và cơ quan như tổ chức mít-tinh kỷ niệm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam 3/2, Ngày Báo Nhân Dân ra số đầu 11/3; Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6...; vận động đoàn viên tham gia các cuộc thi trực tuyến trong cán bộ, công chức, viên chức do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Công đoàn Viên chức Việt Nam phát động; tổ chức các hoạt động văn hóa, chương trình “Về nguồn” nơi Đại hội lần thứ II của Đảng ra Nghị quyết về xuất bản Báo Nhân Dân và nơi Báo Nhân Dân ra số đầu.
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên và người lao động còn được Công đoàn Báo triển khai thực hiện thông qua tổ chức các phong trào thi đua, các cuộc vận động do các cấp, các ngành và tổ chức Công đoàn Báo phát động. Thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước, các phong trào thi đua yêu nước, lao động sáng tạo trong cán bộ, công chức, viên chức cơ quan Báo Nhân Dân luôn được thực hiện thường xuyên. 100% các tập thể, cá nhân đều có đăng ký thi đua đầu năm.
Các phong trào thi đua, các cuộc vận động được đoàn viên công đoàn hưởng ứng tích cực như: Phong trào thi đua “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”, “Tham mưu giỏi, phục vụ tốt”; “Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở”; Cuộc vận động “Cán bộ, công chức, viên chức nói không với tiêu cực”; xây dựng người cán bộ, công chức, viên chức “Trung thành, trách nhiệm, liêm chính, sáng tạo”.
Đặc biệt, phong trào thi đua đổi mới, sáng tạo Báo Nhân Dân được tổng kết hằng năm qua Ngày hội đổi mới sáng tạo Báo Nhân Dân 20-5.Đã có nhiều sáng kiến, ý tưởng mới nhằm nâng cao chất lượng công việc trên nhiều mặt: chất lượng tác phẩm báo chí; chất lượng ấn phẩm về nội dung, hình thức; cải tiến, đổi mới quy trình xuất bản; công tác tổ chức, điều hành, phối hợp và các mặt công tác khác của Báo Nhân Dân, giúp tiết kiệm thời gian, công sức, chi phí, hao mòn vật tư, tăng nguồn lợi cho cơ quan về tài chính, hình ảnh, thương hiệu. Động viên người làm báo Đảng tích cực sáng tạo, đóng góp vào thành quả chung của báo.
Các phong trào thi đua trong các tập thể và đoàn viên Công đoàn đóng góp tích cực vào việc nâng cao chất lượng nội dung, như sáng kiến xuất bản phụ trương về 6 vùng kinh tế-xã hội nhằm thực hiện tuyên truyền có hiệu quả các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội ở 6 vùng.
Đổi mới sáng tạo các sản phẩm Báo Nhân Dân, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, tạo ra các sản phẩm có chất lượng để phục vụ độc giả, tăng mức độ tiếp cận của độc giả với Báo Nhân Dân trên các nền tảng kỹ thuật số. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ vào hoạt động báo chí, xây dựng các chuyên trang, phát triển báo chí chuyên sâu, báo chí dữ liệu, đẩy mạnh phát hành tin tức trên các nền tảng mạng xã hội như ra mắt Radio Nhân Dân đọc truyện và thời sự phát 2 bản tin mỗi ngày trên nền tảng podcast; bản tin thời sự trên mạng xã hội TikTok và Youtube; đưa các ấn phẩm báo in lên chợ báo quốc tế PressReader mang lại hiệu quả tích cực, đáp ứng mục tiêu đưa thông tin chính thống của Đảng và Nhà nước tới đông đảo bạn đọc, khán, thính giả trong nước và nước ngoài, bổ sung thêm kênh tiếp cận tờ báo tới công chúng.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương lớn về lối sống giản dị, thực hành tiết kiệm. Theo Người: “Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước… Hô hào dân tiết kiệm, mình phải tiết kiệm trước đã. Đồng chí ta phải học lấy bốn đức cách mạng: cần, kiệm, liêm, chính”. Do vậy, toàn cơ quan Báo Nhân Dân không ngừng đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tập trung vào nội dung thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí, quan liêu; phát huy sáng kiến, cải tiến lề lối làm việc ngay tại các Ban, Vụ, Trung tâm.
Nâng cao ý thức tự giác và trách nhiệm trong công việc được giao, thực hiện nghiêm kỷ luật lao động; nêu được những tấm gương người tốt, việc tốt, những tập thể và cá nhân điển hình. Đặc biệt tập trung thi đua “Xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí”.
Trong thời gian tới, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng uỷ Báo Nhân dân, Ban Thường vụ Công đoàn Viên chức Việt Nam; sự quan tâm, tạo điều kiện của lãnh đạo Ban Biên tập Báo Nhân Dân, Công đoàn Báo Nhân Dân sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên và người lao động, tiếp tục tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đoàn viên, người lao động về nội dung, giá trị và ý nghĩa to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; kết hợp chặt chẽ giữa học tập với làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện trách nhiệm nêu gương, thi đua trong học tập, lao động, công tác của cán bộ, đoàn viên, người lao động... nhằm đưa việc học tập, làm theo Bác trở thành nhu cầu tự thân, thường xuyên, là động lực, sức mạnh to lớn để cán bộ, đoàn viên, người lao động phát huy nội lực, vượt mọi khó khăn, thử thách, năng động, sáng tạo thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp và nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; tích cực, chủ động đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn theo tinh thần Nghị quyết số 02 của Bộ Chính trị về “Đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới” góp phần xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan Báo Nhân Dân trong sạch, vững mạnh.